Piętnaście dworców kolejowych na terenie województwa dolnośląskiego przekazanych na rzecz samorządów lokalnych w 2012 r. i projekt "Dworzec na własność” - to pomysł PKP S.A. na zagospodarowanie zbędnych dworców kolejowych.
Polskie Koleje Państwowe S.A. w ciągu kilku ostatnich lat przekazały na rzecz samorządów lokalnych na Dolnym Śląsku ponad dwadzieścia dworców kolejowych. Miniony rok był pod tym względem rekordowy. W województwie dolnośląskim do końca ubiegłego rok przekazano ich aż piętnaście (Kowary, Pławna Górna, Kowary Średnie, Szklarska Poręba Dolna, Szklarska Poręba Huta, Bartnica, Twardogóra, Kondratowice, Bystrzyca Kłodzka, Długopole Zdrój, Olszyna, Lubomierz, Zagórze Śląskie, Marciszów, Świeradów Zdrój). Stanowiło to co czwarty dworzec kolejowy przekazany na rzecz samorządów w skali kraju w ubiegłym roku. Łącznie przekazano ich 58. Plany na ten rok są równie ambitne, bo PKP S.A. chcę przekazać dolnośląskim samorządowcom kolejne obiekty. Na razie w lutym tego roku sfinalizowano przekazanie dworca w Dzierżoniowie, gdzie lokalny samorząd przewiduje powstanie centrum przesiadkowego.
Dzięki możliwości przekazywania dworców wiele obiektów znalazło nowe zastosowanie dla społeczności lokalnej. Samorządy zwykle wykorzystują przekazane dworce na siedziby własnych instytucji (kulturalnych, społecznych, służb porządkowych), a także na centra komunikacyjne. Przekazany w 2008 r. były dworzec kolejowy w Karpaczu po modernizacji wykonanej przez samorząd lokalny stał się siedzibą informacji turystycznej, biblioteki publicznej i słynnego Muzeum Lalek. Na cele kulturalne został wykorzystany były dworzec w Stroniu Śląskim, gdzie po przejęciu przez samorząd dworca i jego modernizacji powstało Centrum Edukacji, Kultury i Turystyki. Nieco inne zastosowanie samorząd lokalny po przejęciu dworca w 2008 r. znalazł dla dworca Świdnica Miasto, który po modernizacji (jest w trakcie) będzie pełnić rolę lokalnego centrum przesiadkowego.
Samorząd może przejąć dworzec w oparciu o przepisy Ordynacji Podatkowej lub ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe. W ostatnim roku większość dworców kolejowych na Dolnym Śląsku była przekazana nieodpłatnie w trybie art. 39 ust.3, czyli na cele infrastrukturalne związane z wykonaniem zadań gminy w dziedzinie transportu (na podstawie ustawy z 8 września 2000 r.)
PKP S.A. przekazuje również teren pod zlikwidowanych liniach kolejowych pod ścieżki rowerowe. W tym celu w 2012 r. przekazano samorządom fragment linii nr 317 relacji Lubomierz - Mirsk oraz fragment linii kolejowej relacji Kudowa Zdrój - granica państwa.
W tym roku w ramach programu „Dworzec na własność” w przetargach nieograniczonych będzie można kupić nieczynny dworzec na własność. W skali kraju jest to łącznie pięćdziesiąt obiektów. Na Dolnym Śląsku będzie to dworzec w Miłkowicach, położony w gminie Miłkowice i wybudowany 1845 roku. Jest to obiekt dwukondygnacyjny o powierzchni użytkowej ponad tysiąca mkw. Zostanie on wystawiony na sprzedaż w przetargu latem tego roku.
