210. rocznica urodzin budowniczego wiedenki

210. rocznica urodzin budowniczego wiedenki

14 kwietnia 2015 | Autor:
PODZIEL SIĘ

Dziś przypada 210. rocznica urodzin inżyniera Stanisława Wysockiego, pioniera kolejnictwa polskiego, projektanta i budowniczego Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej (DŻWW), pierwszej linii kolejowej na terenie Królestwa Polskiego, wówczas najdłuższej budowanej jednorazowo linii w Europie.

Fot. SKM Warszawa

Stanisław Wysocki, najstarsze dziecko Tomasza i Katarzyny z Rudzkich, urodził się w Busku, 14 kwietnia 1805 r. W tym czasie rodzina Wysockich mieszkała w Pińczowie, gdzie doktor filozofii Tomasz Wysocki był prorektorem oraz profesorem matematyki i fizyki, a także lektorem języka niemieckiego w gimnazjum akademickim.

Rodzina Wysockich w 1812 r. przeniosła się do Krakowa. Tomasz Wysocki został profesorem w Kolegium Nowodworskim (później Liceum św. Anny). Uczył w nim literatury polskiej i łacińskiej oraz historii polskiej. Z czasem awansował na pomocnika prorektora, a potem prorektora. Status materialny rodziny poprawił się na tyle, że w 1818 r. Wysoccy kupili w Rynku Głównym kamienicę Bidermanowską sąsiadującą z kościołem Mariackim. Pani Katarzyna prowadziła w niej bursę dla zamożniejszych uczniów Liceum św. Anny. W szkole tej kształcili się także trzej bracia Wysoccy: najmłodszy Kasper Napoleon, Felix i najstarszy Stanisław.

Po ukończeniu szkoły średniej w Krakowie Stanisław odbywał w Warszawie aplikację w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji Królestwa Polskiego. Uczestniczył w robotach regulacyjnych Nidy i Kamiennej. Studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. Kwalifikacje uzupełniał w Instytucie Inżynierii Cywilnej i Szkole Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego. Po odbyciu służby wojskowej powołany na stanowisko inżyniera w Banku Polskim. W czasie powstania listopadowego pełnił służbę w stopniu porucznika w Gwardii Narodowej, a po jego klęsce powrócił na swoje poprzednie stanowisko w Banku Polskim. W tym czasie zaprojektował spichlerz zbożowy we Włocławku, a także nadzorował eksploatację dzierżawionych przez Bank Polski lasów Płockich i Augustowskich. Zainteresował się produktami suchej destylacji drewna, szczególnie prasmołą, nazywaną wówczas smołowcem. Substancję tę próbował zastosować do impregnacji materiałów używanych w budowie dróg, produkcji wykładzin budowlanych i płótna do krycia dachów.

W 1835 r. opracował dla Banku Polskiego raport dotyczący projektu kolei łączącej Warszawę z leżącym przy granicy Królestwa Polskiego okręgiem przemysłowym, a trzy lata później rozpoczął realizację tego projektu. Organizował wykonawstwo budowy, którą następnie nadzorował jako naczelny inżynier. Korzystał z doświadczeń budowniczych dróg żelaznych w Anglii i innych krajach Europy zachodniej. Był zdecydowanym zwolennikiem wprowadzenia na nowo budowanej drodze żelaznej trakcji parowej, a nie preferowanej przez władze trakcji konnej. Po rozpoczęciu eksploatacji został naczelnikiem wydziału technicznego DŻWW. W 1857 r. mianowano go głównym inspektorem dróg żelaznych w Królestwie Polskim. W ostatnich latach życia pracował jako doradca techniczny kolei Warszawsko-Terespolskiej.

Zmarł w Warszawie, 21 maja 1868 r. Został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie. Jego grobem opiekują się członkowie Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei.

PODZIEL SIĘ
Poprzedni artykuł Nowy członek rady nadzorczej PKP Cargo Nowy członek rady nadzorczej PKP Cargo
Następny artykuł Pierwsza pomoc na dworcach kolejowych Pierwsza pomoc na dworcach kolejowych