Zwiększanie bezpieczeństwa i płynności jazdy pociągów zapewnia Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym – ERTMS poziomu 2. Pierwszą linią, na której PKP Polskie Linie Kolejowe wdrażają system jest trasa E30, na odcinku z Legnicy do Bielawy Dolnej. Wartość inwestycji to ponad 133 mln zł.
ERTMS poziomu 2 opiera się na dedykowanym kolei systemie łączności bezprzewodowej GSM-R oraz na nowoczesnych technologiach IT. Składa się z dwóch elementów: Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem (European Train Control System, ETCS) i systemu łączności GSM-R (GSM-Railways).
Jak działa system?
Dzięki systemowi ETCS, lokalizacja i prędkość pociągów są na bieżąco weryfikowane m.in. przez umieszczone na torach czujniki, tzw. eurobalisy, które przesyłają sygnały o wszelkich zmianach na trasie do wyposażonej w komputer lokomotywy (eurokabiny). Informacje, wraz z danymi o warunkach przejazdu, dopuszczalnej prędkości i położeniu innych pociągów, trafiają na pulpit maszynisty. Dzięki temu kierujący pociągami mają wszystkie szczegóły niezbędne do bezpiecznego prowadzenia składu do celu.
System nie ogranicza się tylko do przekazywania kierującym pociągami bieżących danych. Jego zadaniem jest także kontrola pracy maszynisty i - w przypadku zignorowania ostrzeżeń, na automatyczne dostosowanie prędkości pociągu do panujących warunków. Na podstawie analizy zebranych danych system generuje również elektroniczne zezwolenie na jazdę.
Uzupełnieniem sytemu ETCS jest system komunikacji bezprzewodowej GSM-R, który umożliwia łączność głosową oraz jednoczesny odbiór i nadawanie komunikatów między pracownikami kolei odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i płynność ruchu – dyżurnymi, dyspozytorami, maszynistami czy obsługą techniczną.
Kompleksowe informacje nt. ERTMS zostały zgromadzone w jedynej na polskim rynku publikacji pt. „Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym. Przegląd funkcji i roziwązań technicznych – od idei do wdrożeń i eksploatacji”, zrealizowanej przez KOW, wydawcę „Kuriera Kolejowego”. Szczegóły nt. zawartości pozycji dostępne są na stronie podreczniki.kow.com.pl. Zachęcamy do jej zakupu w naszym sklepie internetowym sklep.kow.com.pl.
Korzyści dla podróżujących
Efektem wdrożenia nowoczesnego systemu ERTMS będzie podniesienie poziomu bezpieczeństwa podróżowania pociągami. Sprawniejsze zarządzanie ruchem kolejowym ma pozytywnie wpłynąć na punktualność pociągów. Wprowadzenie systemu umożliwi także pociągom, poruszającym się po europejskich liniach kolejowych, swobodne przekraczanie granic. Nie bez znaczenia są też korzyści dla środowiska naturalnego wynikające z faktu, że system jest energooszczędny.
Pilotażowy projekt zakończony sukcesem
Pierwsze testy systemu na linii kolejowej E30 rozpoczęły się w czerwcu 2014 roku. Obecnie realizowane są końcowe prace związane z projektem. W ośmiu pojazdach zakończono instalację urządzeń pokładowych, które odbierają informację z urządzeń przytorowych. Prowadzony jest proces certyfikacji dla zabudowanych urządzeń pokładowych oraz systemu przytorowego ERTMS poziomu 2.
– PKP Polskie Linie Kolejowe w trakcie realizacji projektu zdobyły cenne doświadczenie, które będzie wykorzystywane w kolejnych wdrożeniach systemu na innych trasach kolejowych w Polsce. Znacząco zwiększy to poziom bezpieczeństwa w ruchu kolejowym, a także pozwoli na płynny przejazd pociągów przez granicę państw UE bez konieczności postojów i wymiany lokomotyw – informuje Ryszard Biernat, kierownik kontraktu z PKP Polskich Linii Kolejowych.
Po zakończeniu testów i certyfikacji, wymagane jest uzyskanie zezwolenia Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego na dopuszczenie do eksploatacji linii wraz z urządzeniami pokładowymi i przytorowymi. Wówczas ERTMS poziomu 2 zacznie funkcjonować na polskich torach.
Koszt całkowity projektu to ponad 133 mln zł. Wysokość dofinansowania wynosi ponad 101 mln zł. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko: POIiŚ 7.1-15.1 "Modernizacja linii kolejowej E 30, etap II. Pilotażowe wdrożenie ERTMS/ETCS i ERTMS/GSM-R w Polsce na odcinku Legnica - Węgliniec - Bielawa Dolna".
