Sytuacja, którą zastaliśmy, rozpoczynając pracę w zarządzie PKP Polskich Linii Kolejowych, była trudna. Mieliśmy do czynienia z zastojem inwestycyjnym, co oznaczało brak przygotowanych projektów modernizacyjnych. Celem było zatem zdynamizowanie procesu inwestycyjnego, nadrobienie zaległości oraz stworzenie warunków do wykorzystania 66 mld zł na projekty ujęte w Krajowym Programie Kolejowym – wskazuje, podsumowując najważniejsze działania 2016 roku, Ireneusz Merchel, prezes zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych.
Zmieniliśmy strukturę odpowiedzialną za inwestycje tak, by przygotowanie i realizacja projektów były bardziej sprawne i pozwalały na nadrabianie zaległości. Dokonaliśmy przeglądu wszystkich projektów i konsekwentnie będziemy realizować inwestycje w określonym czasie, oczywiście przy jednoczesnym zachowaniu jak najlepszej jakości prac. Na etapie studium wykonalności mamy zrealizowane ok. 50 proc. zadań inwestycyjnych z KPK. Wartość nowych przetargów na modernizację linii kolejowych w Polsce, ogłoszonych w tym roku, zwiększy się do ponad 10 mld zł.
Na tę kwotę złoży się ponad 200 przetargów o wartości szacunkowej ponad 6 mld zł, ogłoszonych w okresie od 1 stycznia do końca listopada oraz postępowania planowane do ogłoszenia w grudniu na ok. 4,9 mld zł. Tym samym wartość przetargów ogłoszonych w pierwszych dwóch latach programu inwestycyjnego (2015-2016) wzrośnie do ok. 35 mld zł. Zrealizujemy w ten sposób ponad 50 proc. planu dotyczącego uruchamiania postępowań przetargowych Krajowego Programu Kolejowego w obecnej perspektywie unijnej. Poza ogłaszaniem nowych przetargów PLK uruchomiły w tym roku II etap wcześniej rozpoczętych postępowań przetargowych, ogłoszonych w większości w IV kw. ub.r. Do 29 listopada do składania ofert cenowych zaproszono wykonawców w przetargach o wartości ponad 12 mld zł (w 16 postępowaniach). Do końca roku kwota ta ma się powiększyć o ok. 0,6 mld zł.
W 2016 roku powrócono do cyklicznych spotkań Forum Inwestycyjnego z wykonawcami i producentami, w których osobiście uczestniczę. Mamy wspólny cel, jakim jest realizacja programu kolejowego, dlatego jesteśmy zgodni w wielu kluczowych kwestiach dotyczących realizacji inwestycji. Udana współpraca z wykonawcami to dla PLK niezbędny warunek sprawnych inwestycji, dlatego wyszliśmy z inicjatywą zapewnienia jak najlepszych warunków uczestnikom postępowań przetargowych. Odchodzimy od kryterium ceny w wyborze najkorzystniejszej oferty, stosując inne kryteria, m.in. zapewnienie dodatkowego wsparcia kluczowego personelu zespołu projektowego czy organizacja wykonawcy.
Chcemy wyjść naprzeciw oczekiwaniom rynku i przyspieszyć proces inwestycyjny, zwiększyć tempo wydatków, a także wykorzystać potencjał pracowników PLK. Główne zmiany zapisów w nowych umowach zostały wprowadzone w uzgodnieniu z rynkiem wykonawców. To płatności za urządzenia i materiały w wysokości do 25 proc. i możliwość udzielenia zaliczki kontraktowej do 10 proc. zaakceptowanej kwoty kontraktowej, możliwość częstszych niż jedna płatności w miesiącu czy możliwość waloryzacji ceny po każdych 12 miesiącach trwania kontraktu na wniosek wykonawcy.
8 grudnia 2016 r., podczas IV Plenarnego Forum Inwestycyjnego, nastąpiło powołanie przez Ministra Infrastruktury i Budownictwa Rady Ekspertów. Rada będzie komplementarna do już działającego Forum Inwestycyjnego. Znalazłem się w tym gronie, a to ważne, ponieważ zadaniem Rady jest prowadzenie działań, mających na celu usprawnienie procesu realizacji inwestycji kolejowych. Jej członkowie będą wskazywali obszary do poprawy i podpowiadali, jak występujące przeszkody usuwać. Wszystko po to, aby zrealizować zaplanowane inwestycje z wysokim poziomem technologii i jakości.
Ważnym wydarzeniem i jednocześnie największym od 25 lat wyzwaniem organizacyjnym dla kolei były tegoroczne Światowe Dni Młodzieży. W ciągu kilku dni w trasy wyjechało ponad 2,5 tys. pociągów rejsowych, blisko 400 pociągów specjalnych, które w sumie przewiozły 1,1 mln pasażerów. Dzięki dobrej współpracy PLK z przewoźnikami i zaangażowaniu wszystkich służb, wszyscy podróżowali sprawnie i bezpiecznie.
Cała wypowiedź i branżowe opinie innych ekspertów podsumowujące kończący się rok ukazały się w grudniowym numerze "Kuriera Kolejowego".
