W Bułgarii działają dwie wąskotorowe parkowe kolejki dziecięce, będące żywą pamiątką po poprzednim ustroju.
Pionierskie kolejki dziecięce to socjalistyczny symbol instytucji edukacji, gdzie kwiat młodzieży mógł zdobywać pierwsze szlify w przyszłym zaszczytnym zawodzie kolejarza. Pierwsze tego typu placówki powstały już w latach 30. ubiegłego wieku w ZSRR. Z czasem ich rozkwit nastąpił w innych krajach socjalistycznych byłego bloku wschodniego. Parkowe wąskotorówki, oprócz walorów edukacyjnych, miały i mają do tej pory duże znaczenie jako atrakcja turystyczna i to nie tylko dla najmłodszych.
Kolejka uratowana przed likwidacją
W Bułgarii parkowe wąskotorówki zbudowano w drugiej połowie XX wieku. Pierwsza powstała w roku 1962 w mieście Kyrdżali na południu kraju. Kolejną otwarto pod koniec lat 70. w oddalonym o 95 km na północny-zachód Płowdiwie.
Na przełomie XX i XXI wieku nad bułgarskimi kolejkami zawisło widmo likwidacji. Kursowanie miniaturowych pociągów wstrzymano na wiele lat i wydawało się, że ich los jest już przesądzony. Tak się jednak nie stało. Oba systemy wyremontowano i dziś wąskotorówki służą maluchom i nieco starszym. Kolej Parkowa w Płowdiwie cieszy się tak dużym powodzeniem, że kursy prowadzone są nie tylko sezonowo, ale przez cały rok, co jest ewenementem w tego typu systemach.
Dziecięca kolej parkowa
Działająca w mieście Płowdiw dziecięca kolej parkowa nosi dumną nazwę „Sztandar Pokoju”. Powstała w 1979 r., a pierwszy uroczysty kurs odbył się 23 września 1979 r. W roku 1999 zawieszono funkcjonowanie kolejki i planowano jej likwidację. Po ośmiu latach przerwy mała kolej została jednak reaktywowana. Przeprowadzono kompleksową modernizację taboru i infrastruktury, a pociągi ponownie wyruszyły na szlak wiosną 2007 roku.
Lokalizacja kolejki to park miejski, zlokalizowany u podnóża „Wzgórza Młodzieży”. Park oddalony jest od ścisłego centrum miasta o 3 km, lecz od głównego dworca kolejowego dzieli go odległość zaledwie kilkuset metrów. Trasa kolejki liczy dokładnie 950 m. Pociągi poruszają się po torze o prześwicie 600 mm, rozwijając maksymalną prędkość 8,5 km/h. Przejazd w jedną stronę zajmuje 8 minut.
Pociąg wyprawiany jest z dolnej stacji „Pionier” przez dyżurnego ruchu w czerwonej czapce i pokonuje krótką, lecz pełną atrakcji trasę, zmierzając do górnej stacji „Panorama”. Skład kolejno przejeżdża przez most, następnie wjeżdża do pięćdziesięciometrowego tunelu, aż wreszcie po ostrym łuku pnie się w górę, przecinając górnym wiaduktem dolny ślad linii. Na szlaku nie zabrakło przejazdu kolejowo-drogowego z ręcznie obsługiwanymi zaporami.
Na górnej stacji wyznaczono kilkuminutowy postój. W tym czasie lokomotywa dokonuje oblotu składu, a dorośli i dzieci mogą ze Wzgórza Młodzieży podziwiać i fotografować panoramę blokowisk miasta Płowdiw. Następnie pociąg wyrusza w drogę powrotną do dolnej stacji „Pionier”. Cała wycieczka trwa 25 minut.
Ślimaki, motylki i kwiatki…
Pociąg zestawiony jest z dwuosiowej lokomotywy akumulatorowej i trzech miniaturowych wagoników. Każdy wagonik mieści 18 pasażerów, ma trzy metry długości i półtora metra wysokości. Wagoniki pomalowane są na różowo, żółto i zielono w ozdobne motylki i kwiatki. Lokomotywa ma dominujące czerwone barwy, a tu przewodnim motywem ozdobnym są ślimaki, trafnie odzwierciedlające prędkości, jakie osiąga pociąg. Podróż umila dziecięca muzyka, sącząca się z zainstalowanych w wagonach głośników.
Kursy realizowane są przez cały rok od środy do niedzieli. Dniami wolnymi od pracy na wąskotorówce są poniedziałki i wtorki. Rozkład jazdy przewiduje sześć kursów: o 10.30, 11.30, 12.15, 15.30, 16.30 i 17.30. Opłata za przejazd w jedną bądź w dwie strony to symboliczny 1 lew (2,20 zł). Dzieci do 10. roku życia podróżują bezpłatnie, pod opieką dorosłych.