Kolej inwestuje w rozwiązania zapewniające dostępność dla osób o różnych potrzebach, a jednocześnie konkuruje międzysektorowo z transportem lotniczym i drogowym, które nie muszą spełniać standardów dostępności - zauważyli uczestnicy konferencji „Wzornictwo przemysłowe a kolej".
Drugi panel konferencji poświęcony był projektowaniu taboru szynowego w tym międzyni innymi w kontekście dostępności. – Dostosowanie pociągów dla osób z niepełnosprawnością generuje koszty. Toaleta dostosowana do TSI PRM zabiera przestrzeń pasażerską. Inne rodzaje transportu nie mają takich wymagań. Ja natomiast widzę potrzebę standaryzacji pojazdów jeśli chodzi o przestrzeń dla osób z niepełnosprawności. Biorąc pod uwagę zróżnicowanie wysokości peronów ważnym punktem jest wyposażenie pociągu w podnośnik. W TSI PRM jest zawarty obowiązek, by rampa miała nachylenie 16,5 stopni w stosunku do podłoża. Przy najniższych peronach jakie występują na polskiej sieci kolejowej rampa taka musiałaby mieć długość 5 metrów. Dobrym rozwiązaniem są rampy stosowane w Holandii, umieszcza się je tam wzdłuż pociągu – powiedział Piotr Czarnota, główny specjalista ds. Przewozy Osób Niepełnosprawnych, PKP Intercity SA.
Przestrzeń dla osób z niepełnosprawnością jest dużym wyzwaniem dla projektantów, bo oprócz wymogu dostosowania miejsca do potrzeb pasażera trzeba pamiętać o kwestiach marketingowych.
– W Polsce brakuje miejsc dla osób z niepełnosprawnościami w pierwszej klasie, co można spotkać w pociągach przewoźnika Virgin w Wielkiej Brytanii. Niedawno jechałem pociągiem wyprodukowanym przez Pesę na Litwie, gdzie miejsce dla osób z niepełnosprawnością jest jednocześnie przedziałem na rowery – zauważył Czarnota.
Zdaniem prezesa Stowarzyszenia na Rzecz Interoperacyjności Kolei, standardy TSI nie zawsze są ułatwieniem Jak się okazało podłogi kabin nowych pociągów umiejscowion są niżej niż powierzchnie zmodernizowanych peronów zgodne z normą TSI, a platformy dla osób poruszających się na wózkach nie są do takiej sytuacji dostosowane
– Trzeba jednak pamiętać, że przepisy TSI nie mówią o szczegółach. Każdy przewoźnik powinien współpracować z osobami z niepełnosprawnościami żeby dostosować pojazdy, by można było łatwo z nich korzystać – powiedział Jarosław Oniszczuk, członek zarządu PKP Intercity.
Kolej otwarta na Innowacje
Polska kolej może się pochwalić otwartością na stosowanie innowacyjnych rozwiązań wychodzących naprzeciw potrzebom pasażerom o szczególnych potrzebach. - Nowością jest montowanie pętli indukcyjnej w pociągu. Oprócz Szwajcarii i Norwegii nikt się na to nie zdecydował, tak więc mamy się czym pochwalić – powiedział Piotr Czarnota.
Jednak rozwiązania specjalnie projektowane dla poszczególnych grup pasażerów powinny być stosowane tylko wyjątkowo. Standardem, do którego dążą dizajnerzy jest uniwersalność
– Projektowanie uniwersalne oznacza, że produkt jest dostępny dla wszystkich, a to oznacza że unikamy stygmatyzowanie np. poprzez stosowanie ramp które wyróżniają osoby z niepełnosprawnością – zauważyła dr Iwona Palczewska, kierownik działu badawczo – rozwojowego Instytutu Wzornictwa Przemysłowego.
