Po wielu miesiącach żmudnych i skomplikowanych prac w poprzedni piątek (01.10.2021r.) kocioł lokomotywy przeszedł z wynikiem pozytywnym tzw. próbę wodną z udziałem inspektorów Transportowego Dozoru Technicznego. Zarządcy kolejki mają już plany na pierwszy kurs z udziałem dwóch, przywróconych do służby parowozów.
W latach 1950-1955 wyprodukowano łącznie 118 parowozów tej serii, spośród których większość trafiła do Polskich Kolei Państwowych, pozostałe zaś do przemysłu. 17 lokomotyw przystosowanych zostało do pracy na torze o rozstawie 1000 mm. Ponadto wyprodukowano łącznie kilkadziesiąt parowozów pokrewnej konstrukcji przeznaczonych na eksport do Chin, Rumunii, Albanii i Jugosławii. Do dziś w Polsce zachowało się aż 38 lokomotyw tej serii, w tym dwie stacjonujące w Środzie Wielkopolskiej.
Pierwsza z nich to pochodzący z 1951 roku parowóz o numerze 1756. W Środzie stacjonuje od 1981 roku i pozostawał w czynnej służbie do 2014 roku. Po trwającej niemal trzy lata naprawie głównej, obejmującej rewizję wewnętrzną kotła oraz pełną regenerację układu napędowego oraz biegowego, parowóz powrócił do czynnej służby pod koniec lata 2017 roku. Swój pierwszy pociąg turystyczny maszyna poprowadziła 9 września 2017 roku i od tego momentu pozostaje podstawowym pojazdem trakcyjnym Średzkiej Kolei Powiatowej.
Druga lokomotywa o numerze 1920 pochodzi z 1955 roku. Wycofana z ruchu została w 2002 roku, lecz po długotrwałym postoju w hali parowozowni w 2018 roku ruszył proces jej naprawy głównej, mającej na celu przywrócenie maszyny do pełnej sprawności.
Towarzystwo Przyjaciół Kolejki Średzkiej „Bana" zarządzające wąskotorówką zdecydowało się na naprawę drugiego parowozu chcąc zachować ciągłość funkcjonowania trakcji parowej na kolejce średzkiej. - Parowozy są na tyle specyficzne, że wielokrotnie muszą być wyłączane z ruchu ze względu na przeglądy, tudzież cykle rewizji wewnętrznej.
Posiadanie drugiego parowozu sprawi, że w przypadku, gdy aktualnie jeżdżący będzie musiał przejść wspomnianą rewizję, kolejka będzie posiadała wówczas parowóz zastępczy. To także zabezpieczenie na awarię któreś z lokomotyw.
Zakres naprawy jest bardzo duży. Zdecydowana większość elementów parowozu jest całkowicie nowa, bądź gruntowanie zregenerowana. Takie zabiegi sprawią, że maszyna będzie dzielnie służyć średzkim kolejarzom przez następne kilkanaście lat. Trzeba też wskazać, że po latach funkcjonowania maszyny w rozkładzie planowym jej stan był bardzo zły, a podwozie skrajnie było wyeksploatowane.
- Musimy dokończyć jeszcze zakładanie otulin wokół kotła, zamontować osprzęt, wszystkie blachy oraz układ smarowania silników - wymienia Arkadiusz Kaczmarek, prezes Towarzystwa Przyjaciół Kolejki Średzkiej „Bana". - Próba na gorąco, czyli już rozpalonego parowozu będzie miała miejsce zapewne za około miesiąc. Pierwszy wyjazd dla pasażerów planujemy prawdopodobnie 11 listopada. Chcielibyśmy wówczas zorganizować przejazd na dwa parowozy. Wszystko jest jednak zależne od obostrzeń epidemicznych i ewentualnych przeciwności przy finalnym etapie naprawy - dodaje prezes Towarzystwa.
Już teraz wiadomo, że lokomotywa będzie miała malowanie oliwkowe. Na kotle zostanie zamontowany również dzwon, który został przekazany przez jednego z zaprzyjaźnionych z średzkimi kolejarzami współpracowników. Dzwony na parowozach montuje się m.in. na kolejkach niemieckich. Tam są one uruchamiane m.in. podczas przejazdu pociągu przez miasto. Na średzkim parowozie będzie miał on wyraz głównie symboliczny.
Kurier Kolejowy poinformuje o zakończeniu remontu parowozu i opublikuje zdjęcia z jego pierwszej podróży.
Redakcja dziękuje Panu Krzysztofowi Kubiakowi za udostępnienie tekstu i zdjęć
