Kolej na Pomorzu Zachodnim. Rewitalizacja regionalnych sieci - przyszłością transportu towarowego

Kolej na Pomorzu Zachodnim. Rewitalizacja regionalnych sieci - przyszłością transportu towarowego

31 marca 2022 | Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego
PODZIEL SIĘ

W tym tygodniu odbyło się ostanie spotkanie projektu REIF realizowanego przez partnerów z sześciu krajów Europy Środkowej: Polski, Niemiec, Austrii, Chorwacji, Słowacji i Włoch. Wydarzenie zorganizowane przez Środkowoeuropejski Korytarz Transportowy Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej z o.o. miało na celu podsumowanie trzyletnich prac nad stworzeniem na Pomorzu Zachodnim bardziej zrównoważonego, energooszczędnego i ekonomicznie opłacalnego systemu transportu towarowego. 

Fot. REIF

 

REIF, czyli REGIONAL INFRASTRUCTURE for Railway freight transport - revitalised, to projekt finansowany z Programu Interreg Europa Środkowa, które pozwolił zdiagnozować bieżącą sytuacje transportu kolejowego na Pomorzu Zachodnim i Europie. Jego głównym celem był stworzenie planu działań dotyczącego przyszłości transportu towarowego.

Pandemia COVID-19 mocno wyhamowała rozwój kolejowego rynku cargo. Bardzo negatywnie na funkcjonowanie sieci transportowej w Europie wpływa również wojna na Ukrainie. Choć transport kolejowy na Nowym Jedwabnym Szlaku nadal funkcjonuje dość sprawnie, należy zastanowić się, jak będzie wyglądała przyszłość tego rodzaju transportu na poziomie regionalnym.

Szerokie zaangażowanie interesariuszy w działania inwestycje oraz lobbingowe, które trzeba wdrożyć w celu rewitalizacji regionalnych sieci kolejowych, to filary rozwoju transportu towarowego. Tylko wspólny wysiłek może przynieść konkretną zmianę obecnej sytuacji poprzez ustanowienie instrumentów polityki regionalnej oraz stałych mechanizmów koordynacji pomiędzy publicznymi i prywatnymi uczestnikami rynku. Innowacyjne podejście projektu REIF opiera się na wzmocnionej koordynacji i zarządzaniu w kontekście regionalnym i międzyregionalnym, aby uwzględnić także transnarodowy wymiar kolejowego transportu towarowego.

Głównym przedmiotem zainteresowania projektu REIF była infrastruktura i usługi związane z kolejowym transportem towarowym, które zostały przeanalizowane dla siedmiu konkretnych obszarów: włoskiego portu, czterech regionów – w tym Województwa Zachodniopomorskiego - oraz dwóch krajów. W każdym z tych obszarów REIF zajął się istotnymi wyzwaniami związanymi z brakiem połączeń poprzez analizę regionalnych potencjałów dla kolejowego transportu towarowego, identyfikację wąskich gardeł w infrastrukturze oraz skuteczne środki pozwalające zachować słabe połączenia lub nawet przebudować zamknięte tory.

 

Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego.

 

W pracach nad REIF uczestniczyli samorządowcy, przedstawiciele ministerstw, linii kolejowych, operatorów transportu intermodalnego. Wspólnie zidentyfikowano 51 inwestycji na rzecz transportu kolejowego, przeanalizowano ich wpływ na rozwój i realizację transeuropejskiej sieć transportowej (TEN-T).  Realizacja analizowanych inwestycji największe korzyści przyniesie dla Korytarza TEN-T Bałtyk-Adriatyk i Śródziemnomorskiego, które skupiają 53% proponowanych inwestycji na liniach kolejowych i obszarach położonych na trasach tych dwóch korytarzy lub w obszarze ich oddziaływania. Większość z 16 działań zaproponowanych dla obszaru województwa zachodniopomorskiego zlokalizowana jest wokół miasta Szczecin, węzła TEN-T znajdującego się na sieci bazowej i będącego elementem zarówno z Korytarza Morze Północne-Bałtyk, jak i Korytarza Bałtyk-Adriatyk

Istnieje silna potrzeba dalszego pogłębionego dialogu i współpracy między kluczowymi interesariuszami i instytucjami regionalnymi. Administracja powinna forsować instrumenty legislacyjne i politykę wspierającą, aby ułatwić warunki transportu kolejowego, na przykład poprzez dotacje czy zachęty. Ponadto należy zwracać szczególną uwagę na koszty zewnętrze (społeczno-środowiskowe) jako kluczowy czynnik oceny warunków rynkowych, co doprowadzi do obniżenia atrakcyjności transportu drogowego postrzeganego dotychczas jako bardziej dogodny.

Niezbędne jest również stworzenie systemu wsparcia dla młodych osób planujących karierą i szukających możliwości zatrudnienia w transporcie kolejowy. Sytemu zapewniającego możliwości rozwoju kompetencji i szkoleń w związku z zapotrzebowaniem na wykwalifikowany personel, kompetentny w dziedzinie intermodalności i logistyki. Powstająca luka pokoleniowa wymaga szczególnej atencji ponieważ może być zagrożeniem dla rozwoju kolei.