Sieć kolei dużych prędkości zarządzana przez Adif osiągnie w 2022 roku długość 4000 km, umacniając pozycję Hiszpanii jako światowego lidera w rozwoju zrównoważonego, połączonego, strukturyzującego i dynamizującego modelu mobilności dla regionów. W rzeczywistości Hiszpania zajmuje pierwsze miejsce w Europie i drugie na świecie, po Chinach, pod względem liczby kilometrów przejechanych przez pociągi dużych prędkości.
Trzy dekady po oddaniu do użytku pierwszej hiszpańskiej linii dużych prędkości między Madrytem a Sewillą (470,5 km) - największego projektu inżynierii kolejowej w Hiszpanii - sieć rozrosła się prawie ośmiokrotnie, a skumulowane inwestycje przekroczyły 57,2 mld euro.
Sukces techniczny i komercyjny linii Madryt-Sewilla przyspieszył rozwój kolejnych linii i utrwalił cechy, które obecnie definiują duże prędkości: te, które określają kolej jako transport przyszłości i oś zrównoważonej, bezpiecznej, integrującej i inteligentnej mobilności.
Adif pracuje nad rozszerzeniem korzyści płynących z szybkiej kolei na kolejne terytoria. W związku z tym w latach 2021-2025 przewiduje się inwestycje w korytarze i stacje o wartości ponad 12 mld euro. Zobowiązanie to zostanie wzmocnione przez plan rządu hiszpańskiego dotyczący transformacji, odnowy i odporności, w ramach unijnego mechanizmu finansowania Next Generation.
Obecnie, po ukończeniu pod koniec 2021 roku linii dużych prędkości Madryt-Galicja, do końca dobiegają prace przy połączeniu Murcji i Burgos, a także pierwszego etapu linii do Estremadury (Plasencia-Badajoz) oraz budowie nowego tunelu o standardowym rozstawie torów (wykorzystywany przez pociągi dużych prędkości) między Atocha i Chamartín w Madrycie. Infrastruktura ta połączy wszystkie korytarze dużych prędkości, tworząc jednolitą i poprzeczną sieć łączącą główne miasta Hiszpanii. Nowy tunel uzupełnia podwojenie torów na trasie między Atocha i Torrejón de Velasco, co pozwoli na zwiększenie natężenia ruchu i usprawnienie komunikacji na wschodzie i południu kraju.
Licząca trzydzieści lat linia dużych prędkości Madryt-Sewilla również zostanie poddana kompleksowemu projektowi modernizacji, którego wartość szacuje się na ponad 650 mln euro, tak aby zagwarantować te same wysokie standardy niezawodności i komfortu, które zapewnia od momentu uruchomienia. Inwestycje obejmą instalację systemu kontroli i sterowania ERTMS, dzięki któremu linia będzie w pełni interoperacyjna.
Budowa pierwszej linii dużych prędkości w 1992 r. zapoczątkowała bezprecedensową transformację kolei, zarówno z technologicznego, jak i przemysłowego punktu widzenia, dzięki wprowadzeniu technologii wcześniej nieznanych w transporcie kolejowym w naszym kraju oraz udziałowi firm hiszpańskich. Dzięki temu procesowi Hiszpania z importera stała się eksporterem technologii i know-how, które są obecnie wykorzystywane przez kraje na całym świecie.
Kolej dużych prędkości była również pionierem w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, ugruntowując poszanowanie środowiska jako podstawowy filar. Przy budowie tej infrastruktury zastosowano środki zapobiegawcze i naprawcze w zakresie oddziaływania na środowisko, jeszcze przed wejściem w życie przepisów, a także zaawansowane technologie kontroli i nadzoru środowiska. Zrównoważony rozwój przenosi się również na obieg dzięki sieci wolnej od emisji gazów cieplarnianych, zasilanej energią elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych.
Innowacje zastosowane przy dużych prędkościach zmieniły również koncepcje utrzymania, cyrkulacji i łączności. Nowa usługa kolejowa przyniosła telefon na pokładzie pociągu i wprowadzenie światłowodów do komunikacji. W ramach utrzymania ruchu wprowadzono wizję predykcyjną, a systemy sterowania ruchem kolejowym umożliwiają inteligentne i zintegrowane zarządzanie systemami sterowania ruchem. Dzięki tym systemom po tej infrastrukturze kolejowej może obecnie jeździć 360 szybkich pociągów dziennie, w porównaniu z 12 pociągami dziennie w momencie uruchomienia linii Madryt-Sewilla.
Uruchomienie tej linii, zbudowanej w standardowym rozstawie torów (1435 mm), było również pierwszym krokiem w kierunku większej integracji z resztą europejskiej infrastruktury kolejowej, czyli interoperacyjności. Obecnie sieć Adif i Adif AV jest siecią o największej liczbie kilometrów z zaawansowanym systemem sterowania i kontroli ERTMS (ponad 2600 km w użyciu), w pełni interoperacyjną.
Trzy dekady po oddaniu do użytku pierwszych 470,5 km szybkiej kolei w Hiszpanii, Adif stoi przed wyzwaniem liberalizacji sieci, aby zdemokratyzować jej użytkowanie i udostępnić obywatelom możliwości, jakie oferuje w zakresie bezpiecznej i zrównoważonej mobilności po konkurencyjnych cenach, co definitywnie ugruntuje pozycję pociągu jako pierwszego środka transportu w Hiszpanii.
