O węgierskich planach działań rekompensujących wzrost kosztów energii elektrycznej na kolei

O węgierskich planach działań rekompensujących wzrost kosztów energii elektrycznej na kolei

30 września 2022 | Źródło: https://iho.hu / Kurier Kolejowy
PODZIEL SIĘ

VITÉZY DÁVID, Sekretarz stanu w Ministerstwie Technologii i Przemysłu Republiki Węgierskiej poinformował na swoim Facebooku o propozycjach działań, które bierze ministerstwo pod uwagę w celu ograniczenia wzrostu kosztów energii elektrycznej na konkurencyjność transportu kolejowego na Węgrzech. Wpis ministra podał do wiadomości węgierski portal branzowy Iho.hu . Kurier Kolejowy zamieszcza poniżej wypowiedź ministra w całości.

Pociąg MÁV-u na Zakolu Dunaju. Fot. MÁV

 

"Rosnące koszty energii znacznie zmniejszyły konkurencyjność najbardziej zrównoważonego środowiskowo środka transportu, jakim jest transport kolejowy. Dlatego w Ministerstwie Technologii i Przemysłu pracujemy nad propozycją, która może doprowadzić do średniego obniżenia o około 40 procent opłat za dostęp do torów dla przedsiębiorstw kolejowych, a konkretnie do zniesienia dopłaty do opłaty za dostęp do sieci (NAP). Za korzystanie z infrastruktury kolejowej przedsiębiorstwa eksploatujące pociągi towarowe lub pasażerskie wnoszą różne opłaty na rzecz MÁV, jako operatora kolejowego, w celu pokrycia kosztów utrzymania torów, stacji i linii napowietrznych. Zgodnie z przepisami unijnymi opłaty te mogą składać się z dwóch części, opłata podstawowa nie może być wyższa niż koszty bezpośrednio spowodowane przez pociągi, ale jeśli operator torów (w naszym przypadku MÁV i GYSEV) nie może być finansowany w inny sposób, można pobierać dopłatę.

Proponujemy zniesienie tych ostatnich dopłat, przynajmniej tymczasowo, tak aby od tej pory koszty te były pokrywane z przychodów z kwot emisji dwutlenku węgla zamiast przez przedsiębiorstwa kolejowe, aby węgierskie koleje, zwłaszcza transport towarowy, stały się bardziej konkurencyjne, zarówno w porównaniu z kolejami publicznymi, jak i kolejami w innych krajach. W zależności od odcinków dopłaty te mogą w niektórych przypadkach przekroczyć taryfę podstawową, a nawet ją podwoić. Spodziewamy się, że znaczna zniżka zwiększy kolejowy ruch towarowy na Węgrzech, dzięki czemu z opłat podstawowych będzie można uzyskać większe przychody, a tym samym skorzystają na tym również koleje, gdyż część zrzeczonych przychodów z dopłat będzie można odzyskać z dodatkowych opłat podstawowych. Jest to dobre nie tylko dla kolei, ale i dla środowiska.

Handel uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla jest metodą rynkową pozwalającą na efektywne ograniczanie szkodliwych emisji, czyli zmniejszanie zanieczyszczeń tam, gdzie za tę samą kwotę można osiągnąć największe efekty. Polega ona na tym, że kraje i firmy otrzymują kwoty na ilość emitowanych przez siebie gazów cieplarnianych. Jeśli emitują mniej, mogą sprzedać różnicę innym, którzy emitują więcej. Na Węgrzech z tego źródła tworzony jest znaczny fundusz dla kolei, wykorzystujemy go również na sfinansowanie specjalnej dotacji dla pojedynczych przewozów, które od 2021 r. są konkurencyjne w stosunku do drogowego transportu towarowego.

Ogólna redukcja opłat wynosi około 8-9 mld HUF rocznie, co mogłoby zmniejszyć obciążenie kolejowych przewoźników towarowych. Ponieważ opłata podstawowa plus dopłata płacona przez prywatne, zazwyczaj przewożące ładunki, koleje wykonawcze wynosi łącznie 22 mld HUF, dopłata stanowiła obciążenie w wysokości około 40 procent, a dokładnie 39,2 procent według danych z 2021 r., więc jej zniesienie w znacznym stopniu przyczyni się do uczynienia kolejowego transportu towarowego konkurencyjnym. (Ta pozycja istnieje również w przypadku publicznych kolei pasażerskich MÁV-Start i GYSEV, ale została opłacona przez państwo jako rekompensata kosztów).

Aby zrekompensować skutki pandemii Covid, Unia Europejska zezwoliła na częściowe lub nawet całkowite zniesienie lub odroczenie opłat za dostęp do torów do końca tego roku. Kilka krajów skorzystało z tej możliwości, przy czym Austria, Niemcy, Francja, Włochy i Słowacja zniosły lub zwróciły część lub całość tych opłat, podczas gdy inne, takie jak Słowenia, bezpośrednio dotują przedsiębiorstwa kolejowe.

Kolejowy transport towarowy na Węgrzech pilnie potrzebuje pomocy: w pierwszym kwartale roku wyniki sektora spadły do poziomu niewidzianego od początku pandemii wiosną i latem 2019 r., notując 13-procentowy spadek w porównaniu z pierwszym kwartałem ubiegłego roku. Cele UE w zakresie zmian klimatycznych wymagają zwiększenia transportu kolejowego o 30 procent do 2030 r., co w przypadku Węgier oznaczałoby przeniesienie 25 mln ton do pociągów towarowych. Oznacza to 192 tys. pociągów towarowych rocznie zamiast 135 tys. Zgodnie z celami UE transport powinien osiągnąć zerową emisję dwutlenku węgla netto do 2050 r., a to można osiągnąć jedynie poprzez zastosowanie trakcji elektrycznej w transporcie towarowym, który jest zdecydowanie najmniej emisyjnym rodzajem transportu na lądzie.

Spadek przewozów kolejowych jest procesem szkodliwym, cel jest odwrotny: każdy pociąg towarowy może być zastąpiony przez pięćdziesiąt do sześćdziesięciu ciężarówek, tyle zanieczyszcza powietrze i niszczy drogi. Jeden tonokilometr towarów przewożonych pociągiem towarowym emituje mniej niż jedną szóstą dwutlenku węgla w porównaniu z transportem drogowym. Ponadto zwiększył się udział trakcji spalinowej na kolei w stosunku do trakcji elektrycznej. Oczywiście jego emisja jest nadal niższa niż transportu drogowego, ale tendencja ta z pewnością nie jest pożądana.

Ruch przekierowany na drogi lub do innych krajów będzie bardzo trudny lub niemożliwy do odzyskania, dlatego tak istotne jest natychmiastowe zatrzymanie i odwrócenie złych trendów. Oprócz obniżenia opłat za dostęp do torów, my w Ministerstwie Technologii i Przemysłu, na podstawie doświadczeń z tegorocznego wzrostu cen, rozpoczęliśmy prace nad programem, w ramach którego firmy zajmujące się przewozem towarów koleją będą mogły kupować własną energię trakcyjną, tak aby nie były wrażliwe na cenę energii elektrycznej dostarczanej przez kolej."