Czeski Instytut Badawczy Kolei (Výzkumný ústav železniční, a.s. - VUZ), który odgrywa kluczową rolę przynajmniej na poziomie Europy Środkowo-Wschodniej i obsługuje między innymi tor testowy Výzkumný w Värm, zamknął rok 2022 zyskiem netto w wysokości 273,4 mln koron czeskich ( 11,5 mln Euro). Wynik ten czyni ją najbardziej dochodową spółką zależną Grupy Kolei Czeskich. Całkowite przychody w 2022 r. przekroczyły 709 mln koron (prawie 30 mln Euro), co stanowi rekordowy wynik w historii spółki. Około dwie trzecie przychodów pochodziło od klientów zagranicznych, przy czym większość przychodów pochodziła z działalności testowej. Firma nadal działa bez zadłużenia. Podobnie jak w poprzednich latach, większość zysków jest wypłacana w formie dywidendy właścicielowi, Czeskim Kolejom.
Spółka Výzkumný Ústav Železniční, a. s. z siedzibą w Pradze 4 - Braník, Novodvorská 1698/138b została założona 1 lipca 2005 roku.Jedynym akcjonariuszem spółki są České dráhy, a. s., a jako spółka zależna České dráhy, a. s., VUZ jest członkiem Grupy České dráhy. Główna działalność VUZ obejmuje testowanie, ocenę taboru kolejowego i innych komponentów interoperacyjność systemu kolejowego dla klientów krajowych i zagranicznych.
VUZ jest jednostką autoryzowaną nr AO 258 i jednostką notyfikowaną nr 1714 oceniającą podsystemy strukturalne Infrastruktura, Energia, Tabor, Sterowanie, w tym odpowiednie składniki interoperacyjności w systemie kolejowym Unii Europejskiej.
Podstawowym dokumentem dla wydawanej przez VUZ oceny jest Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/797 w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej. Wymagania dotyczące produktu są następnie określane przez techniczne specyfikacje interoperacyjności wydane przez Komisję Europejską.
Ponadto istnieją normy techniczne, dekrety UIC i dokumenty techniczne ERA.
VUZ jest również wyznaczonym organem (DeBo) do oceny zgodności z wymogami krajowymi dla wszystkich podsystemów.
Badania pojazdów kolejowych są przeprowadzane w akredytowanym laboratorium badawczym Laboratorium VUZ, które jest jednym z najnowocześniejszych i najbardziej poszukiwanych laboratoriów w dziedzinie badań pojazdów szynowych, a jednocześnie szczyci się długą tradycją sięgającą lat 50. XX wieku.
VUZ posiada unikalne zaplecze testowe i technologiczne w Centrum Testowym VUZ Velim - ZC VUZ Velim. Główne części centrum testowego są między innymi:
- duży tor testowy o łącznej długości 13,276 km z maksymalną prędkością do 230 km/h;
- mały tor testowy o łącznej długości 3,951 km z maksymalną prędkością do 115 km/h;.
- stacja zasilania ze wszystkimi głównymi europejskimi systemami zasilania (3 kV DC, 1,5 kV DC, 0,75 kV DC, 25 kV 50 Hz AC i 15 kV 16 2/3 Hz AC). Duży i mały tor testowy oraz część toru manipulacyjnego są zelektryfikowane, które mogą być zasilane oddzielnie, co pozwala na pożądane kombinacje systemów trakcyjnych;
- Centrum testowe do badania Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem (ETCS). Duży obwód testowy i centrum testowe są również objęte sygnałem GSM-R.
W ostatnich latach VUZ koncentrował się na ekspansji, a w ubiegłym roku firma weszła na rynek słowacki. Rzeczywiście, firma rozszerzyła swoje portfolio w zakresie testowania pojazdów i urządzeń kolejowych. Od niedawna oferuje na przykład testy odporności pojazdów na cyberataki i kompatybilności z ETCS.
Firma w coraz większym stopniu koncentruje się na zrównoważonym rozwoju swojej działalności. W ubiegłym roku VUZ zmniejszył swój ślad węglowy o 63 procent i otrzymał ocenę B od Carbon Disclosure Project CDP. Firma jest jedną z wiodących firm kolejowych i inżynieryjnych w regionie Europy Środkowej w tej dziedzinie.
