Zakończył się pierwszy etap budowy litewskiego odcinka trasy kolejowej Warszawa – Białystok – Kowno – Ryga – Tallinn – Helsinki. Władze województwa podlaskiego planują już uruchomienie bezpośredniego połączenia z Białegostoku do Kowna. Jednakże, Algirdas Butkeviczius, premier Litwy podczas ceremonii otwarcia zaznaczył, że teraz ruch pociągów towarowych i pasażerskich będzie zależał od tego, jak szybko Polska potrafi zrealizować projekt po swojej stronie granicy.
Rail Baltica to największy projekt infrastrukturalny z zakresu transportu kolejowego w regionie Krajów Nadbałtyckich. Pierwszy etap obejmujący jedną trzecią prac zaplanowanych na Litwie, kosztował 109,3 mln euro i został wykonany w dwa lata. Pierwotnie planowano, że inwestycja potrwa trzy lata. Co warte podkreślenia, za budowę odpowiadała AB Kauno Tiltai, litewska spółka polskiej Grupy Trakcja.
Zakres robót obejmował m.in. ułożenie 34,5 km nowych torów w standardzie europejskim o szerokości 1435 mm oraz 36 km torów o szerokości 1520 mm. Zmodernizowano także stacje kolejowe Mariampol i Kalvarija oraz linię kolejową na odcinku Mariampol-Szestokai. Ponadto wybudowano 32 przepusty, ponad 5 km ekranów akustycznych, 10 przejazdów kolejowych, 8 mostów i wiaduktów oraz przejście podziemne dla pieszych na dworcu kolejowym w Mariampolu.
Z okazji wybudowania trasy z Białegostoku do Kowna pojechał pierwszy od ponad 70 lat pasażerski pociąg z przedstawicielami samorządowych władz wojewódzkich i lokalnych z Podlasia. Z Białegostoku trasa biegła m.in. przez Czarną Białostocką, Sokółkę, Augustów i Suwałki.
– To historyczna chwila, po raz pierwszy jedziemy trasą do Kowna po nowo wybudowanej linii. To połączenie jest nam bardzo potrzebne ze względów turystycznych i gospodarczych. Takie przygraniczne linie kolejowe pomagają rozwinąć sie wielu gałęziom gospodarki – powiedział Mieczysław Baszko, marszałek województwa podlaskiego.
Koszt uruchomienia połączenia po stronie polskiej pokryłby zarząd województwa podlaskiego oraz samorządy, przez które przebiega trasa, a po stronie litewskiej tamtejsza kolej. Jednakże premier Litwy wskazał, że najpierw powinna zostać przygotowana infrastruktura. Tamtejsze media donoszą, że „Polska powinna jak najszybciej zmodernizować odcinek kolejowy z Białegostoku do granicy z Litwą, gdyż obecnie na tym odcinku jeździ się ze zbyt małą prędkością”. Premier Algirdas Butkeviczius dodał, że zwrócił się do Violetty Bulc, unijnej komisarz ds. transportu, by wezwała władze Polski do podjęcia prac nad naszym odcinkiem Rail Baltiki.
Odpowiedzi ze strony polskiej na razie się nie doczekaliśmy. Wiadomo jednak, że modernizacja Rail Baltiki od przejścia granicznego w Trakiszkach do Białegostoku – z niewiadomych przyczyn – nie znalazła się wśród priorytetów naszego rządu. Projekt warty 2,5 mld zł znalazł się na liście (w ostatecznej wersji z 15 września br.) inwestycji rezerwowych w Krajowym Programie Kolejowym do 2023 roku.
Obecnie między Białymstokiem i Ełkiem pociągi mogą jeździć z prędkością 100 km/h, a dalej do granicy z Litwą - jeszcze wolniej. Na razie pociągi z Białegostoku na Litwę jeżdżą też inną trasą, przez Sokółkę.
Tymczasem kończą się prace między Warszawą a Tłuszczem. Już w grudniu pociągi wrócą na linię z Warszawy do Białegostoku. Do ukończenia modernizacji tej części Rail Baltiki pozostaje jeszcze odcinek między Sadownem a Białymstokiem. Zanim PKP PLK przystąpi do realizacji tego zadania, przygotuje 230 km lokalnych linii obwodowych: nr 36, Ostrołęka – Łapy (80 km linii jednotorowej), nr 31 Czeremcha - Siedlce (85 km linii dwutorowej) i linia nr 32 Czeremcha – Białystok (70 km linii jednotorowej). Po wykonaniu tych prac pociągi towarowe pojadą przez Ostrołękę lub Czeremchę i Siedlce. Przewóz ładunków będzie odbywał się płynniej, bez ograniczeń prędkości, równocześnie mniej obciążona będzie modernizowana trasa Rail Baltica, gdzie priorytet mają połączenia pasażerskie.
