Mapa drogowa kolei do 2015 r. uchwalona

„Wieloletni program inwestycji kolejowych do roku 2015” stanowi kontynuację programu rządowego z 2011 r. Będzie realizowany z wykorzystaniem środków budżetu Unii Europejskiej 2007–2013, który zakłada możliwość ponoszenia wydatków do końca 2015 r. Jednocześnie z uwagi na to, że niektóre zadania będą kontynuowane po 2015 r. oraz potrzebę przygotowania projektów do realizacji w ramach nowego budżetu UE 2014-2020, w programie zawarto informację o jego przewidywanej kontynuacji w 2016 r.

Inwestycje objęte programem koncentrują się na rozwoju kolejowej części Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T), liniach o znaczeniu państwowym i innych odcinkach istotnych dla całości sieci. Wynikają także z zapisów m.in.: „Strategii Rozwoju Kraju 2020”, „Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku z perspektywą do 2030 roku”, „Master Planu dla transportu kolejowego w Polsce do roku 2030” oraz „Strategii Europa 2020”. Program zakłada budowę nowej infrastruktury kolejowej oraz modernizację i odtworzenie (rewitalizację) istniejącej. Uwzględnia też prace przygotowawcze dla kolejnych inwestycji, w tym dla kolei dużych prędkości.

Program przewiduje realizację 140 projektów, na które w latach 2013–2015 trzeba wydać 24,9 mld zł. Na tę kwotą złożą się: środki unijne (13,2 mld zł), publiczne środki krajowe (budżet państwa i Fundusz Kolejowy – 4,4 mld zł), środki własne PKP Polskich Linii Kolejowych SA (w tym: kredyt z EBI – 3,5 mld zł, emisja obligacji – 3,6 mld zł). Wśród wskazanych projektów: 63 będą realizowane w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” – 20,1 mld zł; 29 zostanie zrealizowanych w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych – 0,8 mld zł; 48 zostanie wykonanych na podstawie innych programów – 4,0 mld zł

Do ważniejszych przedsięwzięć objętych programem należą:

• modernizacja linii kolejowej E65/C-E65 z Warszawy do Trójmiasta, co umożliwi skrócenie czasu przejazdu;
• modernizacja torów Centralnej Magistrali Kolejowej między Warszawą a Katowicami i Krakowem, umożliwiająca zwiększenie prędkości jazdy pociągów do 200 km/h,
• kontynuacja i ewentualne dokończenie modernizacji korytarzy: E30/C-E30, C20/C-E20, E59 (na odcinku Wrocław-Poznań);
• modernizacja newralgicznych odcinków korytarzy dla ruchu towarowego C-E59 „nadodrzanki” i C-E65 „węglówki” oraz poprawa stanu technicznego linii planowanych do włączenia do korytarzy towarowych;
• wdrożenie ERTMS/ETCS i ERTMS/GSM-R w Polsce, czyli Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym, który obejmuje ujednoliconą europejską łączność między pociągami GSM-R oraz ujednolicony europejski system bezpiecznej kontroli jazdy pociągu ETCS (oba systemy są istotnymi elementami europejskiej polityki likwidacji barier w transporcie);
• budowa połączeń kolejowych z portami lotniczymi oraz morskimi w celu integracji różnych gałęzi transportu;
• utworzenie alternatywnego połączenia kolejowego między Warszawą i Wrocławiem przez Częstochowę, Fosowskie;
• realizacja projektów istotnych dla województw, np. rewitalizacja i modernizacja tzw. kościerskiego korytarza kolejowego, modernizacja przejazdów kolejowych w województwie lubelskim;
• eliminowanie miejscowych ograniczeń prędkości (tzw. wąskich gardeł), np. poprawa funkcjonowania węzła warszawskiego i katowickiego;
• rewitalizacja polegająca na poprawie stanu technicznego linii kolejowych oraz bezpieczeństwa na przejazdach i rozjazdach kolejowych.

Przewidywane efekty programu to m.in.:

• skrócenie czasu przejazdu przez:
  • podwyższenie maksymalnej prędkości jazdy pociągów ze 160 do 200 km/h na 510 km torów;
  • zwiększenie o 1 107 km długości torów, na których będzie można rozwinąć prędkość 160 km/h;
  • zwiększenie prędkości o co najmniej 30 km/h (w stosunku do obecnej) na 2 415 km torów, co stanowi 68 proc. długości torów głównych zasadniczych i szlakowych objętych programem;
• zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu jazdy podróżnych przez:
  • zdecydowaną poprawę stanu techniczno-eksploatacyjnego 3 818 km torów;
  • budowę 323 bezkolizyjnych skrzyżowań dwupoziomowych,
  • zwiększenie o 2 311 km torów o dopuszczalnym nacisku 221 kN na oś, co oznacza poprawę warunków wykonywania przewozów towarowych;
  • zwiększenie mobilności mieszkańców;
  • rozwijanie transportu emitującego relatywnie mniej dwutlenku węgla w stosunku do transportu samochodowego i lotniczego.

Realizacja programu nadzorowana będzie przez ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej, a jego wykonanie zostanie powierzone spółce PKP Polskie Linie Kolejowe SA. Z monitorowania programu będą sporządzane bieżące informacje, cykliczne raporty i sprawozdania. Jednocześnie minister będzie składał rządowi – do końca maja każdego roku – sprawozdanie o wykonaniu programu za poprzedni rok. Oprócz tego w III kw. 2014 r. przygotuje raport średniookresowy z funkcjonowania programu, a w IV kw. 2016 r. – raport porealizacyjny. Wnioski z tych dokumentów zostaną uwzględnione w kolejnych programach inwestycji kolejowych.