W tym roku mija 20 lat od powstania i prezentacji pierwszych opracowań dotyczących systemu linii dużych prędkości w Polsce. Od pierwszych prób z pociągami dużych prędkości na linii magistralnej CMK - Pendolino i TGV mija jeszcze kilka lat więcej.
Mija też 40 lat od uruchomienia pierwszego połączenia TGV we Francji. Od tego czasu wybudowano w Europie i poza Europą tysiące kilometrów linii wysokich prędkości, dostarczono setki składów nowoczesnego taboru zaprojektowanego do jazdy z prędkością ponad 300 km/h.
Rozwinięto zakłady przemysłowe, wybudowano nowoczesne linie do produkcji taboru i infrastruktury kolejowej. Zatrudniono tysiące najwyższej klasy inżynierów i techników.
Warto w tym momencie przypomnieć, że według definicji UIC linia dużych prędkości to linia zaprojektowana i wybudowana pod wymagania techniczne jazdy pociągów z prędkością większą od 250 km/h, w przypadku starych linii, zmodernizowanych możemy nazywać linią dużych prędkości taką linię, gdy jest ona przystosowana do jazdy pociągów z prędkością przynajmniej 200 km/h.
Patrząc z perspektywy potrzeb XXI wieku nowobudowane linie dla ruchu pasażerskiego powinny być przystosowane do maksymalnych prędkości pociągów 350 – 400 km/h (w XX wieku była to prędkość 300 – 350 km/h).
Można wtedy mówić o konkurencyjności kolei względem lotnictwa na odległości nawet 600 – 700 km. Przykładem może być połączenie Paryż – Marsylia gdzie odległość ok 700 km pociąg TGV pokonuje w czasie krótszym niż 3 godziny.
Na poniższym rysunku (prezentowanym w opracowaniach z lat 2001 - 2005) pokazano wykres czasu podróży w funkcji odległości, koleją konwencjonalną (prędkość maksymalna do 160 km/h), koleją dużych prędkości oraz samolotu.
Przy planowaniu podróży samolotem trzeba jednak uwzględnić czas dojazdu do (z) lotniska i czas konieczny dla obsługi na lotnisku. Podróż, na średnią odległość 300 – 400 km, jest, co do czasu i kosztów podróży, bardziej atrakcyjna, gdy podróżujemy pociągiem dużych prędkości niż samolotem.
Wniosek może być jeden dla Polski, w której średnia odległość miast wojewódzkich od stolicy wynosi około 300 km – Polska pod względem urbanistycznym - czyli ze względu na lokalizację dużych miast - jest dogodna do rozwoju systemu kolei dużych prędkości.
Z całością materiału przygotowanego przez autora jako głos w debacie na temat "Stanu i Potrzeb Rozwojowych Kolei w Polsce" zainicjonowanej przez Stowarzyszenie Ekspertów i Menedżerów Transportu Szynowego można zapoznąc się na portalu Stowarzyszenia.
