Maszynista, podczas obsługi pociągu wykonuje polecenia kierownika pociągu i dyżurnego ruchu. W czasie pracy manewrowej słucha kierownika manewrów. Może on jednak odmówić wykonania polecenia jeżeli uzna, że to zagraża bezpieczeństwu. To jedna z wielu instrukcji opublikowanych przez UTK, które mają poprawić bezpieczeństwo na kolei.
Maszynista za odmowę wykonania polecenia (bez względu, na kto by je wydał) ponosi pełną odpowiedzialność.
W przypadku zaistnienia nagłego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu na linii wyposażonej w sieć radiołączności pociągowej, maszynista zobowiązany jest natychmiast do automatycznego lub słownego nadania sygnału „Alarm” (zgodnie z zapisami instrukcji o radiołączności pociągowej).
Powyższe przykłady to zaledwie niewielka część podstawowych obowiązków, które określa Instrukcja dla maszynisty pojazdu trakcyjnego opublikowana przez Urząd Transportu Kolejowego.
UTK wydał też ujednolicone instrukcje o technice pracy manewrowej oraz użytkowaniu radiołączności pociągowej. Wszystko to w ramach „Zalecanych dobrych praktyk”. Przepisy zostały opracowane i przyjęte, po konsultacjach ze środowiskiem, przez podzespół ds. bezpieczeństwa w sprawie unifikacji przepisów wewnętrznych.
Opracowanie przepisów wiąże się z czwartym punktem „Dziesięciu kluczowych spraw dla bezpieczeństwa na kolei”, przedstawionych przez Ministra Sławomira Nowaka na spotkaniu Zespołu ds. Bezpieczeństwa w dniu 31 maja 21012.
Przepisy wewnętrzne, zalecane do stosowania, które zostały przedstawione do konsultacji społecznych 1 sierpnia 2012 r. znajdują się w zakładce Informacje dla przedsiębiorców kolejowych.
