Sejmowa Komisja Infrastruktury przejęła senackie poprawki do ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o Funduszu Kolejowym.
Przygotowywane zmiany w ustawie dotyczą głównie finansowania utrzymania infrastruktury kolejowej.
Komisja rozpatrzyła trzy propozycje poprawek przygotowanych przez senatorów. Pierwsza dotyczyła konsekwencji wydania przez prezesa UTK odmowy zatwierdzenia stawek dostępu. Druga wprowadziła zapis, że infrastruktura może być dofinansowana z budżetu państwa, ale nie w całości. Trzecia, senacka poprawka doprecyzowała zaś katalog elementów umowy o dofinansowanie utrzymania infrastruktury zawieranej przez ministra transportu z PKP PLK.
Poprawki doprecyzowujące
Obecny na posiedzeniu komisji sekretarz stanu ds. kolei Zbigniew Klepacki, pozytywnie zaopiniował wszystkie poprawki w imieniu rządu.
Nie zgadzał się z poprawkami poseł Krzysztof Tchórzewski. Stwierdził m.in. że pierwsza poprawka ogranicza działania rządu, gdyż zmusza rząd do przyznawania PKP PLK stałego dofinansowania niezależnie od stanu budżetu państwa. Jednak zgodnie z poprawką, zmiana polega na tym, że budżet pokryje tylko część, a nie cały koszt utrzymania infrastruktury (minister będzie mógł zawrzeć umowę na dofinansowanie a nie sfinansowanie działalności zarządcy infrastruktury).
Sejmowa Komisja Infrastruktury zatwierdziła senackie poprawki uchwałą, stwierdzając, że nie są sprzeczne z legislacją europejską.
Przypomnijmy: ustawowe zmiany dotyczą zakresu finansowania działalności zarządcy infrastruktury kolejowej. Opłaty, jakie przewoźnicy kolejowi wnoszą do PKP PLK za korzystanie z infrastruktury kolejowej, będą liczone na nowych zasadach. Koszty, które obecnie finansowane są z dotacji budżetowej, mają być co do zasady finansowane z przychodów od przewoźników kolejowych, natomiast koszty, które dotychczas zarządca infrastruktury finansował z przychodów od przewoźników mają być finansowane z budżetu państwa.
Ponadto nowelizacja usuwa lukę w prawie, polegającą na braku regulacji sytuacji, kiedy prezes Urzędu Transportu Kolejowego odmawia zatwierdzenia proponowanych przez zarządcę wysokości stawek dostępu (ustawa przewiduje stawkę dostępu do infrastruktury kolejowej w ostatnio zatwierdzonej wysokości), a także ma na celu wyeliminowanie z systemu prawnego regulacji, które powodują generowanie po stronie zarządcy infrastruktury kolejowej nieuzasadnionych strat finansowych.
Kosztowne zmiany
Oprócz tego, nowa ustawa zakłada przekazanie w tym roku PKP PLK 500 mln zł z Funduszu Kolejowego. Ma to pozwolić na prawidłowe wykonanie wyroku ETS i sfinansowanie obniżki stawki dostępu do torów średnio o 20 proc. (PKP PLK już wcieliła w życie obniżkę stawek). Przewiduje się, że nowelizacja spowoduje wzrost wydatków ze środków publicznych na funkcjonowanie infrastruktury kolejowej o ok. 900 mln zł w skali roku.
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju pracuje jeszcze nad rozporządzeniem, które regulowałoby sposób naliczania stawek i zapewniałoby ich trwałe obniżenie, o co od lat postuluje branża kolejowa, podkreślając, że dostęp do torów w Polsce jest najdroższy w Europie.
