Aż 7860 km nowych torów, 2300 mostów i wiaduktów, 750 nowoczesnych peronów, 300 stacji poddanych estetyzacji i wyposażonych w stojaki rowerowe – to główne efekty prac zrealizowanych przez PKP PLK mijającej perspektywy finansowej UE. W samym 2015 roku narodowy zarządca infrastruktury oddał 300 km linii dostosowanych do V=160 km/h. Ponadto, od roku pociągi na niektórych odcinkach mogą już rozwijać V=200 km/h.
Podsumowaniem programu inwestycyjnego obejmującego lata 2007-2015 jest wdrożony z sukcesem nowy roczny rozkład jazdy 2015/2016, który przyniósł jeszcze krótsze podróże na 30 trasach (skrócenia czasu przejazdu wahają się od 10 minut do blisko 3 godzin), podniesienie prędkości na ponad 2400 km linii, a także bardziej komfortową obsługę na stacjach i przystankach.
PLK od nowego rozkładu zapewnia: szybszy przejazd z Warszawy do Wrocławia, Trójmiasta, Łodzi i Rzeszowa, powrót pociągów na trasę Warszawa - Białystok, a także lepszą infrastrukturę w aglomeracjach i nowe przystanki – w tym 12 wybudowanych od podstaw.
Krajowy Program Kolejowy
Kolejne działania Polskich Linii Kolejowych określa rządowy program inwestycyjny o wartości 67 mld złotych. Krajowy Program Kolejowy to ok. 300 projektów. Ich efektem będzie dalsze skrócenie czasu przejazdu pociągów pasażerskich, poprawa przepustowości linii kolejowych w obrębie aglomeracji i na odcinkach dojazdowych oraz znaczna poprawa warunków dla przewozów towarowych, m.in. dzięki programowi portowemu czy pracach na magistrali węglowej.
Dzięki temu do 2023 roku ma powstać spójna i nowoczesna sieć połączeń kolejowych, odpowiadających potrzebom przewoźników. KPK zapewnia finansowanie i sprawne prowadzenie projektów, przy znacznym wsparciu środkami Unii Europejskiej.
– W starej perspektywie udało się zmodernizować najważniejsze magistrale, uruchomić Pendolino oraz przyspieszyć pociągi do 200 km/h, a w nowej więcej uwagi poświęcamy przewozom towarów. Stąd w planach PLK są modernizacje najważniejszych ciągów towarowych łączących południe kraju z portami i podniesienie blisko dwukrotnie średniej prędkości pociągów towarowych do 60 km/h – zaznacza Mirosław Siemieniec, rzecznik PKP PLK.
Gotowi do nowej perspektywy
PLK zapewnia, że jest bardzo dobrze przygotowana do realizacji zadań w nowej perspektywie 2014-2020. Gwarancją sprawnej realizacji założonego planu jest m.in. wprowadzenie przetargów dwustopniowych, czy dodatkowe, poza ceną, kryteria oceny ofert. Takie działania pozwalają zmniejszyć ryzyko ze strony wykonawcy. Obowiązek przygotowania profesjonalnych harmonogramów realizacji projektu oraz efektywniejsze monitorowanie inwestycji to z kolei działania zarządcy infrastruktury, które gwarantują sprawną realizację i ograniczają opóźnienia.
Sprawne zarządzanie roszczeniami zwiększa kontrolę nad publicznymi pieniędzmi i ogranicza ryzyko niewykorzystania unijnych dotacji. W centrali PLK utworzono pion ds. roszczeń – to prawnicy i inżynierowie z ekspercką wiedzą oraz dedykowane osoby w regionach. Ich zadaniem jest sprawne i rzetelne rozpatrywanie roszczeń według stworzonej i przyjętej procedury zarządzania roszczeniami.
Poszerzenie rynku i współpraca z wykonawcami. PLK wprowadza nową formę dialogu z uczestnikami procesu inwestycji kolejowych i tworzy radę z udziałem firm i liderów branży kolejowej, którzy podzielą się doświadczeniami w zakresie usprawnienia procesu inwestycyjnego. PLK zabiega także o poszerzenie rynku wykonawców przez aktywną promocję oraz nawiązywanie kontaktów z partnerami zagranicznymi.
Jakość wyznacznikiem rozwoju
PLK tworzy w Warszawie Centralne Laboratorium Jakości – jednostka zapewni właściwą realizację inwestycji z nowej perspektywy, wzmocni pion jakości zarządcy infrastruktury. Do tej pory PLK współpracowała z GDDKiA. 16 laboratoriów Generalnej Dyrekcji badało na zlecenie zarządcy infrastruktury próbki pochodzące z terenów objętych inwestycjami. W pierwszym półroczu 2015 roku wykonano 1,5 tysiąca badań jakości, lecz wraz ze wzrostem skali inwestycji, przewidywany jest 10-krotny wzrost liczby badań. Dlatego PLK kupuje 12 mobilnych laboratoriów do kontroli inwestycji (pierwsze dwa już odebrano, kolejne 10 w przyszłym roku) oraz rozbudowuje własny pion jakości – w tym tworzy Centralne Laboratorium Badawczo - Rozwojowe.
Właściwa realizacja inwestycji to m.in. ścisła kontrola materiałów, dokumentacji i placów budów. W praktyce oznacza to potrzebę realizacji na bieżąco badań kontrolnych jakości robót i zapewnienie stałego dostępu do laboratoriów. Jedno laboratorium mobilne PLK będzie w stanie wykonać średnio 41 badań dziennie, 12 laboratoriów mobilnych to już 492 badania dziennie.
Rekordowy rok 2015
PKP Polskie Linie Kolejowe ogłosiły w 2015 roku przetargi na prawie 15 mld zł z nowej perspektywy – tylko kilka z nich jest dofinansowanych z programu CEF (to np. modernizacja podmiejskiej linii 447 na odcinku Warszawa Włochy – Grodzisk Mazowiecki, czyli jeden z najbardziej obciążonych ruchem odcinków kolejowych w Polsce) a reszta z POIiŚ (np. ostatnio ogłoszony przetarg na odcinek Otwock –Lublin).
Przykładowe duże przetargi:
W tym roku PKP Polskie Linie Kolejowe ogłosiły 2 ostatnie przetargi na modernizację linii kolejowej pomiędzy Warszawą a Radomiem (kończy się remont stacji Radom), wszystkie postępowania na modernizację linii Katowice – Kraków (zakończona została faza przygotowawcza i cały ten odcinek wkroczył w fazę realizacyjną).W grudniu zarządca infrastruktury rozpisał postępowanie na modernizację linii kolejowej nr 7 na odcinku Otwock – Lublin (ok. 150 km linii kosztem 3,5 mld zł).
Równie istotny, co kosztowny projekt (o kilkumiliardowej wartości) dotyczy budowy infrastruktury systemu ERTMS/GSM-R na ponad 13 600 km zarządzanych linii. W ten sposób PLK zamierzają bezpiecznie pozyskać światową technologię i przeprowadzić cyfrową rewolucję na polskich torach. Do końca 2015 roku sieć GSM-R obejmie swoim zasięgiem ponad 1500 km sieci kolejowej zarządzanej przez PKP Polskie Linie Kolejowe.
Maksimum środków z CEF
Komisja Europejska pozytywnie oceniła wszystkie wnioski złożone w konkursie CEF, w ramach perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020. To ogromny sukces, gdyż PLK otrzymają ponad 7,5 mld zł dotacji na realizację 7 projektów kolejowych. PKP Polskie Linie Kolejowe przy wykorzystaniu funduszy z unijnego instrumentu finansowego „Łącząc Europę” (ang. Connecting Europe Facility – CEF) zmodernizują linii kolejowe o łącznej długości 570 km.
PKP PLK wykorzysta 100 proc. środków z UE
Na koniec listopada było to już 97 procent. 100 proc. środków ze starej perspektywy unijnej 2007-2013 r. to program realny do końca roku. Obecnie, dzięki dużej akcji mobilizacyjnej i intensywnemu nadzorowi inwestycji, do spółki spływają faktury wykonawców, które pozwolą na wykorzystanie pełnej kwoty alokacji unijnych funduszy.
Korytarze towarowe w Polsce
Na początku listopada PLK uruchomiła oficjalnie dwa międzynarodowe korytarze do sprawnego przewozu towarów koleją: korytarz nr 5 Morze Bałtyckie – Morze Adriatyckie i korytarz nr 8 Morze Północne – Morze Bałtyckie. Stworzenie korytarza towarowego zobowiązuje zarządców infrastruktury do świadczenia usług wysokiej jakości na rzecz przedsiębiorstw kolejowych w międzynarodowym ruchu towarowym.
Projekt przejazdowy
Modernizacja ponad 300 przejazdów kolejowo-drogowych na terenie całego kraju to jedna z największych inwestycji podnoszących bezpieczeństwo i pierwsza w historii polskich kolei. Jej łączny koszt to prawie 400 mln złotych. Polskie Linie Kolejowe konsekwentnie poprawiają bezpieczeństwo w obrębie skrzyżowań linii kolejowych z drogami. W ramach projektów „Poprawy bezpieczeństwa i likwidacji zagrożeń eksploatacyjnych na przejazdach kolejowych” zmodernizowane zostaną 304 przejazdy w 16 województwach.
Przejazdy wyposażane są w urządzenie zdalnej kontroli co sprawia, że każda awaria urządzeń na przejeździe jest sygnalizowana u dyżurnego ruchu. Maszynista, o ewentualnej usterce, jest informowany poprzez wskazania tarcz ostrzegawczych przejazdowych. Na przejazdach instalowane są także urządzenia do monitoringu i rejestracji zdarzeń.
Łącznie za kwotę 393 mln złotych w ramach tzw. „projektów przejazdowych” zostanie zmodernizowanych 304 przejazdy na terenie 16 województw (najwięcej, bo aż 45 w woj. pomorskim), z czego 113 otrzyma nową nawierzchnię drogową, 90 –nową nawierzchnię toru.
Projekt rozjazdowy
Projekt rozjazdowy to wygodniejsze podróże i sprawniejszy przewóz towarów dzięki likwidacji ograniczeń prędkości, a także płynniejszy ruch pociągów oraz poprawa bezpieczeństwa na sieci kolejowej. W sumie na sieci PLK pojawiło się 697 nowych rozjazdów na 31 liniach kolejowych w 14 województwach. Łączny koszt inwestycji wyniósł 601,2 mln zł. Przy tej okazji wymieniono 30 km torów. Najwięcej rozjazdów wymieniono w woj. podkarpackim (137).
Symulator dla dyżurnych ruchu
PLK jesienią uruchomiły program szkoleń na symulatorze dedykowanym dla dyżurnych ruchu. Symulator urządzeń sterowania ruchem kolejowym i łączności to 4 stanowiska, 7 komputerów, które umieszczone przy ul. Białostockiej 5 w Warszawie w pełni odwzorowują LCS z Mińska Mazowieckiego.
Symulator daje możliwość generowania ok. 40 sytuacji kryzysowych. A szkolenie pozwala doskonalić kwalifikacje dyżurnych i pracowników odpowiedzialnych za bezpieczeństwo ruchu kolejowego. Przećwiczenie kryzysów bez konsekwencji to lepsze przygotowanie i mniej stresu w pracy na odpowiedzialnym stanowisku. Wartość inwestycji przekracza 4,5 mln zł. Ze szkoleń skorzysta ponad 8,6 tys. pracowników PLK odpowiedzialnych za bezpieczne prowadzenie ruchu.
Z myślą o pasażerach
Zarządca infrastruktury udostępnił podróżnych Portal pasażera, który pozwala na łatwiejsze planowanie podróży, wygodne wyszukiwanie połączeń, obserwacja pociągów w czasie rzeczywistym. Na stronie www.portalpasazera.pl każdy może sprawdzić czy jego połączenie jest realizowane zgodnie z planem i śledzić je na mapie. W przypadku zmian, podane są przyczyny i czas opóźnienia oraz przewidywana godzina przyjazdu na kolejne stacje. Dostępne są również dodatkowe informacje np. o wprowadzeniu komunikacji zastępczej. Wszystkie z ponad 4 tysięcy pociągów pasażerskich uruchamianych każdego dnia, można zobaczyć na mapie z podziałem na poszczególne województwa. Dane na temat pozycji pociągów pobierane są z ich nadajników GPS oraz z systemu sterowania ruchem zarządcy infrastruktury.
Odlotowe połączenie kolejowe
Pod koniec września PLK otworzyły połączenie ze stacji Kraków Główny do nowoczesnego terminalu Kraków Airport. Podróż na tej trasie zajmuje tylko 18 minut. Dodatkowo PLK wybudowały trzy nowe przystanki: Kraków Młynówka, Kraków Zakliki i Kraków Olszanica, które ułatwiają mieszkańcom komunikację w aglomeracji Szybką Koleją Aglomeracyjną. To możliwość przejścia suchą stopą z pociągu wprost do samolotu.
Pierwszy pociąg na stacji Łódź Fabryczna
Specjalny skład z dziennikarzami, tzw. Express inwestycyjny po raz pierwszy wjechał do podziemnego dworca. Historyczny wjazd był możliwy dzięki intensywnym pracom. Jeszcze w tym roku tę sama trasę pokonają pociągi techniczne. Na stacji kończy się montaż urządzeń sterowania oraz instalacji odpowiedzialnych za sprawne funkcjonowanie i bezpieczeństwo kolosalnego, jednego z najnowocześniejszych obiektów kolejowych w Europie. Dworzec zostanie udostępniony podróżnym jesienią przyszłego roku.
Boom w szkołach kolejowych
Ponad tysiąc młodych ludzi rozpoczęło w tym roku naukę na kierunkach kolejowych. Jedna piąta z nich skorzysta z programu stypendialnego ufundowanego przez PKP Polskie Linie Kolejowe. Zarządca infrastruktury od czterech lat aktywnie współpracuje ze szkołami ponadgimnazjalnymi. Tylko w tym roku na stypendia przeznaczył ponad 600 tys. złotych.
Rośnie zainteresowanie pracą na kolei. Według danych Ministerstwa Edukacji liczba uczniów szkolących się w zawodach kolejowych przez kilka lat podwoiła się. Jeszcze w roku szkolnym 2006/07 w całej Polsce było ich niespełna pół tysiąca. W roku 2014/2015 - już ponad tysiąc. Renesans kolejowych szkół to też efekt szerszej dyskusji o reaktywacji szkolnictwa zawodowego. W roku 2014/15 po raz pierwszy od lat do techników i szkół zawodowych poszło więcej uczniów (54 proc.) niż do liceów (45 proc.).
Warto przypomnieć, że w ten trend wpisuje się również pierwszy w Polsce Zespół Niepublicznych Szkół Kolejowych w Tychach, który rozpocznie swoją działalność 1 września 2016 roku. To nowoczesna i prestiżowa szkoła, której celem nadrzędnym będzie kształcenie kadr w sposób dostosowany do wymogów współczesnego rynku pracy. Co ważne, szkoła będzie bezpłatna! Zapraszamy do zapoznania się z ofertą placówki na stronie internetowej www.kolejowa.szkola.pl oraz podczas Dnia Otwartego, który odbędzie się już 6 lutego 2016 r. (adres: al. Niepodległości 32, Tychy).
