Komisja Europejska opublikowała dziś tabelę wyników UE w dziedzinie transportu za 2016 r. – jest to zestawienie, w którym porównuje się postępy państw członkowskich w 30 kategoriach obejmujących wszystkie aspekty tego sektora. Z unijnych danych wynika, że konsumenci w Polsce są coraz bardziej zadowoleni z transportu miejskiego i lotniczego. Najbardziej jednak wzrosła satysfakcja z transportu kolejowego, która jeszcze trzy lata temu była najniższa we Wspólnocie.
Tablica wyników ma pomagać państwom członkowskim w identyfikacji obszarów wymagających priorytetowych inwestycji i działań. Pokazuje ona, w jaki sposób UE pogłębia rynek wewnętrzny w dziedzinie transportu i działa na rzecz przejścia na mobilność niskoemisyjną – a są to dwa z priorytetów Komisji Junckera.
– Moim celem jest stworzenie wysokiej jakości, w pełni zintegrowanego i efektywnego systemu transportu o obniżonej emisyjności. Tablica wyników jest jak drogowskaz: nadaje temu dążeniu kierunek i pokazuje, jak daleko jest jeszcze do celu. Stanowi przydatne narzędzie dla nas, dla państw członkowskich i zainteresowanych podmiotów, ponieważ informuje nas zarówno o poczynionych postępach, jak i o potrzebie kolejnych inwestycji i działań. Szczególnie budujący jest fakt, że starania Komisji, aby zapełnić lukę inwestycyjną w sektorze transportu, okazują się owocne – powiedziała Violeta Bulc, unijna komisarz do spraw transportu.
Na pierwszym miejscu w tablicy wyników po raz trzeci z kolei plasuje się Holandia z najlepszymi wynikami w 15 kategoriach, a za nią znajdują się Szwecja, Niemcy i Austria. Chociaż każdy z tych krajów przoduje w innej dziedzinie, wszystkie mają solidne ramy dla inwestycji oraz dobre wyniki pod względem bezpieczeństwa transportu i wdrażania unijnych przepisów.
Nasz kraj znalazł się na 24 miejscu wśród 28 państw Unii. Mimo, że to nie najlepszy wynik, to jednak sytuacja Polski poprawiła się. Dwa lata temu byliśmy razem z Bułgarią na ostatnim miejscu.
W tegorocznym rankingu Polska 4 razy znalazła się w pierwszej piątce najlepszych państw i aż ośmiokrotnie wśród najgorszych 5 krajów. Wytyka się nam m.in. dużą liczbę wypadków drogowych.
Bardzo dobrze wypada za to kolej. W Polsce udział podmiotów w rynku kolejowych przewozów pasażerskich jest drugim najwyższym wynikiem w UE (za Wielką Brytanią). Nieco gorzej kształtuje się rynek przewozów towarowych, choć i tak jest dość wysoki na tle całej Wspólnoty oraz co najważniejsze rośnie dalej. W tym zestawieniu plasujemy się na 8. miejscu, tuż przed Niemcami. Na plus trzeba też zaliczyć udział pracowników w dużych przedsiębiorstwach transportowych, który wzrósł do 11% powyżej średniej UE.
Rosną też oceny jakości infrastruktury transportowej w Polsce, które są coraz bliżej do średniej UE we wszystkich rodzajach transportu. Jednakże, wciąż mniej niż jedna czwarta (23%) linii kolejowych znajdujących się w sieci TEN-T spełnia unijne wymogi jakości (dla porównania na drogach wskaźnik ten kształtuje się na poziomie 33%).
Możemy za to poszczycić się ponad 60-procentowym zelektryfikowaniem sieci kolejowej w kontekście promowanego przez Wspólnotę transportu niskoemisyjnego. W tej kategorii znajdujemy się na 7 miejscu w UE, powyżej unijnej średniej.
Ponadto, nieznacznej poprawie uległo bezpieczeństwo transportu kolejowego, ale wciąż daleko nam do większości państw europejskich. W tej sferze plasujemy się w przedostatnim koszyku razem z Rumunią, wyprzedzając jedynie Słowację i Litwę.
Problemem Polski pozostaje m.in. terminowość przesyłek, która spadła do nieco poniżej średniej UE w latach 2014 i 2016. Poza tym, nasz kraj nadal jest wśród krajów o największej liczbie toczących się spraw sądowych dotyczących domniemanego naruszenia prawa UE, zwłaszcza w odniesieniu do transportu drogowego, kolejowego i transportu lotniczego (stan na lipiec 2016). Polski sektor transportowy zatrudnia 20% kobiet - średnia UE wynosi 22%.
Główne wnioski Komisji Europejskiej:
1. Mobilność niskoemisyjna
W całej UE poczyniono postępy w kierunku bardziej zrównoważonej i ekologicznej mobilności (np. pod względem udziału energii odnawialnej w transporcie oraz liczby nowych samochodów napędzanych paliwami alternatywnymi). Nadal jednak wskaźniki te są zbyt niskie, a fakt, że niektóre państwa członkowskie zdecydowanie przodują pod tym względem świadczy o tym, że możliwe byłoby przyspieszenie przejścia na mobilność niskoemisyjną. W tym celu w lipcu 2016 r. Komisja przyjęła europejską strategię na rzecz mobilności niskoemisyjnej
2. Infrastruktura
Aby ujrzeć wyniki inwestycji w infrastrukturą transportową, potrzeba czasu. Pewne pozytywne skutki inwestycji można jednak stwierdzić na podstawie tego, jak postrzegana jest jakość infrastruktury transportowej. Będą one coraz lepiej widoczne w nadchodzących latach wraz z pojawianiem się dodatkowych inwestycji, zwłaszcza za pośrednictwem instrumentu „Łącząc Europę” oraz komisyjnego planu inwestycyjnego dla Europy.
3. Pasażerowie i pracownicy sektora
a) w całej Europie wzrosło zadowolenie konsumentów ze wszystkich rodzajów transportu (miejskiego, kolejowego, lotniczego). Oznacza to, że zrozumiano potrzeby użytkowników i podejmowane są właściwe decyzje inwestycyjne.
b) liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych nie wzrasta chociaż europejskie drogi są wciąż zdecydowanie najbezpieczniejsze na świecie, państwa członkowskie muszą nasilić starania, aby osiągnąć wyznaczony na 2020 r. cel zmniejszenia o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych.
c) liczba kobiet zatrudnionych w sektorze transportu wzrasta, ale ich odsetek w porównaniu z mężczyznami jest nadal niski. Aby przyciągnąć więcej kobiet do pracy w tym sektorze, konieczne jest działanie na wszystkich poziomach i Komisja rozważa odpowiednie inicjatywy.
Tablica wyników zawiera dane pochodzące z różnych źródeł publicznych (np. z Eurostatu, Europejskiej Agencji Środowiska czy Światowego Forum Ekonomicznego). Z tych danych stworzono tabele, w których pierwsze pięć miejsc zaznaczono na zielono, a ostatnie pięć na czerwono. Tabela poniżej pokazuje, jak często każdy kraj plasuje się na najwyższych albo na najniższych miejscach. Wynik ogólny obliczono po odjęciu ocen negatywnych od pozytywnych:
