Rząd przygotowuje zmiany prawne, które ułatwią budowę kolejowego tunelu pod Łodzią. Chodzi m.in. o wprowadzenie własności warstwowej, która umożliwi pace budowlane bez przejęcia własności gruntów.
Obecny stan prawny, a w szczególności brak przepisów o własności warstwowej powoduje, że budowa tunelu metodą wiertniczą jest problematyczna i powinna się odbywać poprzez przeniesienie własności nieruchomości znajdujących się nad tunelem na rzecz Skarbu Państwa i w użytkowanie wieczyste PKP Polskie Linie Kolejowe.
– Takie przeniesienie własności nieruchomości, w szczególności w terenie zurbanizowanym wraz ze stojącymi na nich kamienicami, jest rozwiązaniem nieracjonalnym ze względu na koszty, przejęcie zbędnych gruntów oraz infrastruktury mieszkaniowej oraz nieprzewidywalne problemy własnościowe. Założenie późniejszego zwrotu przejętych gruntów zarówno zabudowanych jak i niezabudowanych także jest problematyczne, jeśli nie będzie można ustalić ich właścicieli lub byli właściciele odmówią przyjęcia wcześniej wywłaszczonego mienia – czytamy w uzasadnieniu ustawy.
Zmiana w ustawie o transporcie kolejowym ma na celu uregulowanie tej sytuacji i określenie przepisów z jednej strony umożliwiających realizacje projektów inwestycyjnych a z drugiej zapewniających zachowanie obecnych praw własności gruntów.
Tunele bez wykupu gruntów
Proponowane jest wprowadzenie przepisów umożliwiających uzyskanie prawa do użytkowania gruntu w zakresie budowy i utrzymania tuneli. Pozwala to na określenie praw i obowiązków inwestora, a także podmiotów posiadających prawo do korzystania z nieruchomości. Prawo użytkowania przyznawane PKP PLK SA lub jednostce samorządu terytorialnego pozwoli na prowadzenie działań inwestycyjnych (oraz utrzymaniowych) w zakresie budowy tuneli bez konieczności wykupu gruntów pod którymi przebiega budowana infrastruktura.
– Prawa właścicieli, użytkowników lub posiadaczy gruntów zostaną zabezpieczone poprzez uniknięcie wykupu gruntów przez inwestora oraz prawo do odszkodowania z tytułu ustalonego na rzecz inwestora prawa do użytkowania – czytamy w uzasadnieniu ustawy.
Łatwiejsza ochrona zabytków
Zmiany ułatwiajace budowę tuneli to nie wszystko, co przygotowało Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa. MIB przygotowało zmiany, któe mają na celu ułatwienie ochrony zabytków kolejnictwa, co zapowiadano w kwietniu. Chodzi o uregulowanie funkcjonowania kolei o charakterze historycznym i turystycznym. Brak uregulowania problematyki kolei o tym charakterze skutkował problemami w prowadzeniu działalności przez poszczególne podmioty, w szczególności w zakresie konieczności stosowania przepisów dotyczących interoperacyjności i braku możliwości przekazywania mienia ruchomego przez spółki PKP.
W zakresie kolei historycznych i turystycznych przewidywane jest wprowadzenie zwolnienia z obowiązku stosowania przepisów dotyczących interoperacyjności kolei dla pojazdów historycznych i turystycznych, w połączeniu ze zdefiniowaniem tych pojęć. Dodatkowo wprowadzona zostanie możliwość przekazywania nieodpłatnego organizacjom pozarządowym mienia ruchomego i materiałów staro użytecznych pozostałych po remontach infrastruktury kolejowej.
