PKP PLK przekazały zdemontowane elementy nawierzchni kolejowej "Koszalińskiej Wąskotorówce"

PKP PLK przekazały zdemontowane elementy nawierzchni kolejowej "Koszalińskiej Wąskotorówce"

12 maja 2020 | Źródło: Towarzystwo Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej
PODZIEL SIĘ

Dziś ( 12.05.2020r.) do Towarzystwa Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej trafiły niewykorzystywane już przez PLK m.in. szyny, śruby, wkręty. Elementy te mogą być eksploatowane przez "mniejszą kolej" i pozwolą na przeprowadzenie remontu torów zabytkowej kolei wąskotorowej na odcinku Koszalin-Rosnowo. Wymiana zapewni Towarzystwu utrzymanie sprawnych przejazdów kolejką.

Fot. TKKW

Materiały  o wartości ok. 100 tys. zł Towarzystwo Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej otrzymało w efekcie umowy darowizny z PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. W ramach umowy Zakład Linii Kolejowych w Szczecinie przekazał na rzecz TKKW materiały nawierzchni kolejowej, tj.: 2 km szyn wraz z akcesoriami do mocowania (śruby, wkręty).

Rozładunek materiałów miał miejsce na terenie lokomotywowni wąskotorowej w Koszalinie  przy ul. Lechickiej 54 g.

 

Jak poinformował redakcję Paweł Gajdzica - Prezes Zarządu Towarzystwa Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej - szyny są potrzebne do wymiany na szlaku Koszalin-Rosnowo bo obecnie zabudowane nieraz z roku 1898 zaczęły wykazywać pęknięcia zmęczeniowe. Dla jednorodności nawierzchni będziemy wymieniać szyny odcinkami po kilkaset metrów tak aby zachować ciągłość poszczególnych typów szyn. A odzyskane szyny, kto wie może posłużą nam do wydłużenia odcinka do Kurozwęcza, ale na pewno nie nastąpi to w najbliższym czasie gdyż mamy za dużo pracy z utrzymaniem odcinka Koszalin-Rosnowo (zdarzają sie jeszcze podkłady drewniane z lat 60-tych). Roboty prowadzimy w całości siłami własnymi.

 

 

 

Z historii Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej.

Potrzeba budowy kolei o znaczeniu lokalnym zrodziła się w powiecie koszalińskim jeszcze za czasów pruskich. Kiepskiej jakości drogi gruntowe stwarzały bowiem coraz większe problemy transportowe i stanowiły poważne utrudnienie funkcjonowania licznych cegielni, gorzelni, gospodarstw rolnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw. Kolej natomiast, zdaniem ówczesnych analityków gospodarczych, mogłaby zapewnić swobodny dowóz materiałów potrzebnych do produkcji oraz dystrybucję wytwarzanych dóbr. Przewoziłaby także pracowników i zapewniała komunikację części powiatu koszalińskiego z „resztą świata”. Wszystko to stwarzało szansę na ożywienie gospodarcze regionu. Decyzja o budowie koszalińskiej wąskotorówki zapadła w 1897 roku, jednak koncesję oraz pozwolenie na budowę wydano dopiero 24 maja 1898 r. Ze względów zaś oszczędnościowych wybrano rozstaw szyn 750 mm, a więc inny od szerokości torów po jakich jeździły inne kolejki Pomorza Zachodniego.   24 maja 1898 roku, w dniu wydania koncesji na budowę i eksploatację koszalińskiej kolei wąskotorowej, powstała Spółka Akcyjna Kolei Wąskotorowej Koszalin-Nacław. Jej właścicielem był powiat koszaliński, fabryka parowozów „Krauss-Maffei” z Monachium oraz akcjonariusze. Fabryka „Krauss-Maffei” dostarczyła materiały niezbędne do budowy kolei (podkłady, szyny itd.), a później tabor trakcyjny (parowozy). 1 listopada tegoż roku uruchomiono przewozy na odcinku Koszalin-Manowo-Nacław (32 km) i wydzierżawiono od Sławieńskiej Kolei Powiatowej odcinek Nacław-Jacinki (7 km). Dobre wyniki przewozowe zachęciły spółkę do rozbudowy sieci kolejki.

1 listopada 1905 r. otwarto odcinek Manowo-Świelino-Bobolice (34 km), a 2 listopada odcinek Świelino-Białogard (32 km). Po przystąpieniu do spółki powiatów Białogard i Bobolice postanowiono zmienić nazwę spółki na Spółkę Akcyjną Zjednoczonych Kolei Wąskotorowych Powiatów Koszalin, Bobolice i Białogard. 16 września 1909 r. oddano do użytku nowozbudowany odcinek Białogard-Rarwino (20 km). Aby umożliwić korzystanie z kolejki mieszkańcom całego regionu (a więc i tym z najdalej położonych wsi) w roku 1927 uruchomiono samochodową komunikację autobusową. W 1932 r., w wyniku reformy administracyjnej w Niemczech zlikwidowano powiat Bobolice. Kolei zmieniła więc nazwę na Koszalińsko-Białogardzka Kolej Wąskotorowa Spółka Akcyjna. Dwa lata później, z uwagi na to, iż kolej sławieńska przebudowała odcinek Sławno-Jacinki-Polanów Pom. (43 km) z 750 mm na 1435 mm (normalnotorowy), wydzierżawiono od Sławieńskiej Kolei Powiatowej odcinek Jacinki-Polanów Pom.-Żydowo (15 km) i na trasie Jacinki-Polanów Pom. zastosowano splot trzech szyn. Mogły zatem po nich jeździć zarówno pociągi normalnotorowe i wąskotorowe.   W 1945 r Armia Czerwona zdemontowała niemal wszystkie torowiska oraz wywiozła do ZSRR cały tabor (około 200 wagonów i lokomotyw). Ocalał tylko tor na odcinku Świelino-Białogard. 1 maja 1945 roku wszystkie linie kolejowe przejęły Polskie Koleje Państwowe. Rok później, prawdopodobnie pod naciskiem wojska, które zaplanowało budowę lotniska w Zegrzu Pomorskim, zapadła decyzja o odbudowie koszalińskiej kolei wąskotorowej. Wąskotorówka miała najpierw dowozić materiały niezbędne do budowy lotniska, a następnie paliwo do samolotów oraz opał do ogrzewania jednostki.

Prace trwały 2 lata, 1 lipca 1948 r. uroczyście otwarto Koszalińską Kolej Wąskotorową, były to linie: Bobolice-Świelino o długości 17 km, Świelino-Białogard (32 km) i Świelino-Koszalin (29 km). Po odbudowie torów do Kurozwęcza przystąpiono do budowy dużej stacji (trzecia co do wielkości na Koszalińskiej KD) i 5 km bocznicy na lotnisko. Do obsługi koszalińskiej KD zostali zaś wydelegowani maszyniści z poznańskiej kolei wąskotorowej. Odbudowa Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej zakończyła się w lipcu 1952 r. kiedy wznowiono ruch na odbudowanej w latach 1950-52 linii Białogard-Rarwino-Lepino-Sławoborze, długości 30 km. Poza tym uruchomiono wszystkie zbudowane przed wojną odcinki z wyjątkiem linii Manowo-Polanów Pom.-Żydowo (42 km). Zbudowano także nowy, nie istniejący do 1945r odcinek Rarwino-Lepino, liczący co prawda tylko 6 km, ale bardzo istotny dla sprawnego funkcjonowania kolei wąskotorowych na całym Pomorzu. Dzięki temu niewielkiemu odcinkowi było możliwe podróżowanie pociągami wąskotorowymi z Koszalina do Kołobrzegu i dalej do Stargardu Szczecińskiego a nawet nad Zalew Szczeciński do miejscowości Stepnica. Tor położony między Rarwinem a Lepinem połączył Koszalińską Kolej Wąskotorową z Kołobrzeską Koleją Wąskotorową i pozostałymi, leżącymi w zachodniej części regionu, wąskotorówkami. Po połączeniu wszystkich kolei wąskotorowych na Pomorzu, w dniu 1.05.1949 r. zniesiono dwa Zarządy kolei w Gryficach i Stargardzie Szczecińskim (w Koszalinie nie stworzono takiego zarządu) i nadano im wspólną nazwę Pomorskie Koleje Dojazdowe (PKD).

Największe przewozy na koszalińskiej wąskotorówce, osiągające 500 tys. osób i 200 tys. ton towarów, odnotowano w latach 50-tych. W latach kolejnych poziom przewozów jednak wyraźnie spadał. Najniższe odnotowano w latach 90-tych. Rozpoczął się wówczas proces sukcesywnego wstrzymywania ruchu pociągów osobowych na poszczególnych odcinkach. W roku 1984 zamknięto linię Świelino-Bobolice (16 km). W roku 1991, po wykolejeniu się pociągu towarowego spowodowanego złym stanem technicznym torowiska, wstrzymano przewozy towarowe na linii Białogard-Sławoborze. Na przełomie lat 80-tych i 90-tych XX wieku, jednolita do tej pory sieć PKD rozpadła się na trzy odrębne koleje: Koszalińską KD z siedzibą w Koszalinie, Gryficką KD z siedzibą w Gryficach oraz Stargardzką KD z siedzibą w Stargardzie Szczecińskim. W 1992 r. wstrzymano przewozy pasażerskie na trasie Białogard-Sławoborze (30 km) oraz zlikwidowano lokomotywownię w Białogardzie. 30 września 1996 r. zamknięto także odcinek Świelino-Białogard (32 km). Od 2001 r. linia Koszalin-Świelino (30 km) została skrócona o 10 km, a do końcowej stacji Rosnowo kolejka dojeżdżała jedynie w okresie wakacji. 17 września 2001 r. w swoją ostatnią trasę wyjechał pociąg towarowy do lotniska w Zegrzu Pomorskim, a 22 września ustało połączenie na odcinku Świelino-Koszalin. Ostatecznie Koszalińska Kolej Wąskotorowa została zamknięta 1 października 2001 r.   Cztery lata później, 7 listopada 2005 roku, w Sądzie Rejonowym w Koszalinie zostało zarejestrowane nasze Towarzystwo Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej.

(informacje o historii Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej pochodzą z witryny internetowej Towarzystwa Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej).