W Kazachstanie cena gazu samochodowego (gaz płynny, LPG) ostatnio znacznie wzrosła po zniesieniu przez rząd limitu cenowego. Nagły wzrost cen doprowadził do gwałtownych protestów w regionie, który jest ważnym krajem tranzytowym dla Nowego Jedwabnego Szlaku. W rezultacie rząd podał się do dymisji, a w części kraju ogłoszono stan wyjątkowy. Zamieszki i napięcia polityczne jak dotąd w niewielkim stopniu wpływają na transeuroazjatyckie pociągi towarowe, ale sytuacja może się w każdej chwili zmienić.
Stabilność gospodarcza Kazachstanu jest ważnym czynnikiem dla prawidłowego funkcjonowania Nowego Jedwabnego Szlaku. Ale jaki wpływ może mieć obecna sytuacja na ruch towarowy między Chinami a Europą? Rail Freight został poinformowany przez kilka źródeł, że problemy te nie mają na razie wpływu na przewozy towarowe w Eurazji. Jednak Erkinbek Sansyzbay, doradca przewodniczącego Międzynarodowej Unii Przewoźników Lądowych Kazachstanu, poinformował, że obwodnica Ałmaty działa bez zakłóceń. Transport kontenerów dodatkowo komplikuje fakt, że znajdujące się w nich nadajniki GPS nie wskazują ich lokalizacji, ponieważ Kazachstan skutecznie odłączył się od międzynarodowej sieci internetowej. Według źródeł w kazachskim przemyśle, tylko kilka pociągów pasażerskich nie kursuje, a pociągi towarowe między Chinami a Europą nie są dotknięte kryzysem. Nie wiadomo jednak, w którym kierunku sytuacja się zmieni, ponieważ odłączenie Internetu utrudnia uzyskiwanie informacji.
Zamieszki są spowodowane tym, że cena litra LPG podwoiła się z 60 do 120 centów za litr, co oznacza wzrost o około 12 eurocentów od czasu zniesienia limitu cenowego. Ponieważ 70-90% pojazdów w kraju jest napędzanych LPG, wzrost cen dotyczy niemal wszystkiego. Kazachstan wprowadził bardziej przejrzystą elektroniczną platformę handlu energią w latach 2019-2021, aby stworzyć równe szanse na rynku handlu energią. Innymi słowy, zmniejszyła ona dotacje państwowe w stosunku do cen energii, a dostawcy nie musieli już toczyć wojny cenowej o udział w rynku. To z kolei doprowadziło do gwałtownego wzrostu cen energii we wczesnym okresie po reformie, tj. na początku 2022 roku. Mieszkańcy dużych miast, już wcześniej zaniepokojeni kosztami życia, nie byli już zadowoleni z tego posunięcia i zaczęli protestować.
Jednak, według kazachskich insiderów, protesty wyszły daleko poza protesty dotyczące wysokich cen ropy i stały się czysto polityczne, domagając się niezależnych i demokratycznych zmian. Ludzie nie są zadowoleni z tego, że choć żyją w kraju bogatym w surowce, to nadal pozostają bez środków do życia z powodu ingerencji innych krajów. Ludzie nie są teraz zainteresowani kolejowymi przewozami towarowymi, chcą wolności.
Jak dotąd wydarzenia te nie miały istotnego wpływu na ruch tranzytowy między Chinami a Europą przez Kazachstan, ale branża jest zaniepokojona napiętą sytuacją polityczną. Dawna stolica Ałmaty, która najbardziej ucierpiała w wyniku zamieszek, jest kluczowym węzłem kolejowym na Nowym Jedwabnym Szlaku, przez który przejeżdża wiele pociągów relacji Chiny-Europa. Miasto, które jest również ośrodkiem gospodarczym, jest miejscem, gdzie do tej pory dochodziło do większości napięć. Chociaż zamieszki rzadko dotykają bezpośrednio terminali towarowych na przedmieściach, to strajki i zakłócenia w pracach budowlanych raczej nie wpłyną na pociągi chińsko-europejskie.
