Yevhen Lyashchenko: Ukrzaliznytsia stanowi kluczowe połączenie między UE a Ukrainą.

 

Kurier Kolejowy: Panie Prezesie, jak trudno było przystosować Ukrzaliznytsiu do działania w kontekście wojny i bezwzględnych ataków rosyjskiego agresora?

Yevhen Lyashchenko: Wojna na dużą skalę dramatycznie zmieniła logistykę transportu i warunki pracy Ukrzaliznycii, więc firma została zmuszona do poszukiwania sposobów rozwiązania krytycznych problemów, które utrudniają jej pełnoprawne działanie. Od pierwszych dni wojny stała się ona celem ataków rakietowych. Stacje, zajezdnie, tory i inne nieruchomości firmy są od czasu do czasu narażone na ataki rakietowe i ostrzał. Wymaga to od spółki odbudowy zniszczonej infrastruktury w szybkim tempie, czasem nawet pod ostrzałem.

 

 

Ukrzaliznytsia szybko odbudowuje zniszczoną infrastrukturę, aby przywrócić normalne życie w odbitych i odblokowanych osadach. Na przykład w ciągu 4 dni odbudowaliśmy zniszczony most w kierunku Czernihowa, a w ciągu 3 dni wznowiliśmy ruch kolejowy do obwodu chersońskiego. Odbudowujemy infrastrukturę natychmiast po zniszczeniu, nie czekając na zakończenie działań wojennych.

Pomimo masowego ostrzału infrastruktury kolejowej, w tym podstacji trakcyjnych, od początku inwazji nie odwołano ani jednego pociągu pasażerskiego. Pomimo opóźnień, Ukrzaliznytsia zawsze dostarczała swoich pasażerów do miejsc docelowych. Od samego początku 91% pociągów odjechało, a 87% przyjechało zgodnie z rozkładem. W tym czasie Ukrzaliznytsia ewakuowała 4 miliony ludzi ze wschodu, południa i centrum na zachód.

 

 

 

 

Pomimo masowego ostrzału infrastruktury kolejowej, w tym podstacji trakcyjnych, od początku inwazji nie odwołano ani jednego pociągu pasażerskiego. Pomimo opóźnień, Ukrzaliznytsia zawsze dostarczała swoich pasażerów do miejsc docelowych. Od samego początku 91% pociągów odjechało, a 87% przyjechało zgodnie z rozkładem. W tym czasie Ukrzaliznytsia ewakuowała 4 miliony ludzi ze wschodu, południa i centrum na zachód.

Obecnie główne wysiłki naszego zespołu koncentrują się na rozwoju zachodnich przejść granicznych. Dotyczy to zarówno ruchu pasażerskiego, jak i towarowego. Mamy 15 kolejowych przejść granicznych z Unią Europejską, w tym 7 z Polską. 15 października uruchomiliśmy nowe międzynarodowe połączenie Rawa Ruska - Warszawa. Dzięki tej trasie możemy zaspokoić popyt na bilety ze strony mieszkańców regionu zachodniego.

Kurier Kolejowy: Jak ważne i silne było wsparcie europejskich kolei dla Ukrzaliznytsi?

Yevhen Lyashchenko: Ukrzaliznycia stanowi kluczowe połączenie między UE a Ukrainą. Integracja Ukrzaliznytsi z paneuropejskim systemem transportowym jest złożonym i wieloetapowym procesem, który wymaga znacznego wsparcia ze strony innych europejskich kolei.

Mamy plan integracji ukraińskiej kolei z Unią Europejską. Europejski lub "standardowy" rozstaw szyn jest powszechnie stosowany na świecie. Jest używany przez około 60% wszystkich kolei. Szerokość europejskiego (standardowego) rozstawu szyn wynosi 1435 milimetrów. Ukraina stosuje obecnie szerszy rozstaw wynoszący 1520 milimetrów.

W lipcu 2023 r. opublikowano strategię integracji systemów kolejowych Ukrainy i Mołdawii z systemem europejskim, opracowaną przez Komisję Europejską wraz z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Zgodnie z tą strategią rozwój sieci magistrali 1435 mm ma być realizowany w trzech etapach, z zachodu na wschód. Proponuje się rozpoczęcie od ułożenia toru z Polski do Lwowa, a stamtąd, w drugim etapie - do Kijowa, a także dodatkowego północnego odgałęzienia do stolicy i połączenia Lwowa z Czopem. Trzeci etap rozwoju ma na celu przedłużenie linii kolejowej dalej na wschód do Charkowa i Dniepru, a także rozszerzenie sieci na zachodzie do południowej Ukrainy, w tym połączenie między Odessą a Kiszyniowem, które również przejdzie na europejską standardową szerokość torów, aby połączyć się z Rumunią. Całkowity koszt tych etapów planu szacuje się na 11,5 mld euro.

 

 

Jest to bardzo trudny i kosztowny proces, ale strategiczny kurs na pełne przejście na europejską skalę w przyszłości został już obrany i nie ma od niego odwrotu.

Niedawno Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), Bank Unii Europejskiej i Koleje Ukraińskie podpisały umowę o dotację w wysokości 6,7 mln euro, aby wesprzeć działalność firmy podczas wojny na pełną skalę prowadzonej przez Rosję przeciwko Ukrainie.

Wszystkie koleje należące do Wspólnoty Kolei Europejskich i Infrastruktury (CER), w tym koleje z Polski, Mołdawii, Rumunii, Węgier, Słowacji i Czech, organizują pociągi humanitarne do przewozu Ukraińców podróżujących za granicę i pomagają w wysyłaniu towarów humanitarnych w przeciwnym kierunku. Obecnie pociągi humanitarne kursują między polsko-ukraińskimi stacjami granicznymi Medyka-Mostyska, Hrubieszów-Izov i Dorohusk-Jahodyn.

Warto podkreślić współpracę między kolejami Ukrainy i Polski. W czerwcu 2023 r. Ukrzaliznycia, we współpracy z Polską, zarejestrowała europejskiego operatora Ukrainian Railways Cargo Poland (Warszawa, Polska), który łączy transport między Ukrainą a krajami europejskimi. Ponadto Ukrzaliznytsia niedawno podpisała umowę z PKP S.A. (Polskie Koleje Państwowe) w celu stworzenia i wdrożenia działań w zakresie zarządzania infrastrukturą kolejową, towarowego i pasażerskiego transportu kolejowego. Jedną z zasad umowy jest zapewnienie bezpiecznego i nieprzerwanego transportu pasażerów i ładunków przez strony.

 

 

Kurier Kolejowy: Jakie szkody wyrządziły rosyjskie ataki na infrastrukturę kolejową i tabor?

Yevhen Lyashchenko: Jest zbyt wcześnie, aby powiedzieć i oszacować szkody wyrządzone przez Rosję w ukraińskiej infrastrukturze kolejowej. Wszystkie dane i liczby zostaną upublicznione po całkowitej deokupacji terytorium Ukrainy. Na przykład, na niekontrolowanym terytorium pozostaje 313 lokomotyw. Kolejne 84 lokomotywy zostały uszkodzone.

Odnotowano również straty w wagonach pasażerskich i towarowych, ale nie były one znaczące. W szczególności zniszczonych zostało 5 wagonów pasażerskich i 63 wagony towarowe. Kolejne 303 wagony pasażerskie i 6700 wagonów towarowych są zajęte, ale na pewno je zwrócimy.

Ukrzaliznytsia ponosi największe straty z powodu zablokowania szlaków eksportowych, w tym portów morskich. Dlatego potrzebne są fundusze, w tym pożyczone, na budowę zachodnich przejść granicznych z UE. Na przykład Unia Europejska zgodziła się zainwestować w rozwój przejść granicznych z Polską, Rumunią, Słowacją i Węgrami.

 

 

Kurier Kolejowy: Oprócz odbudowy infrastruktury zniszczonej przez wojnę, kontynuują Państwo prace modernizacyjne rozpoczęte przed wojną. Jakie są główne zadania w tym obszarze?

Yevhen Lyashchenko: 1 września tego roku Rada Ministrów Ukrainy poparła decyzję o przeznaczeniu pozostałych 100 mln euro z funduszu celowego budżetu państwa na nowy program budżetowy modernizacji infrastruktury kolejowej.

Fundusze zostały otrzymane od Europejskiego Banku Inwestycyjnego w ubiegłym roku w ramach projektu inwestycyjnego "Projekt modernizacji kolei ukraińskich (modernizacja infrastruktury JSC Ukrzaliznytsia)".

Środki te zostaną wykorzystane na projektowanie, odbudowę, budowę, modernizację, wyposażenie i naprawę obiektów budowlanych, inżynieryjnej i transportowej infrastruktury kolejowej oraz zakup środków trwałych w celu rozwoju kolejowego transportu towarowego.

 

Również w tym roku, po raz pierwszy od początku wojny, Ukrzaliznytsia zakupi 44 nowe wagony pasażerskie za łączną kwotę 1,95 mld UAH od Krukowskiej Fabryki Wagonów. Nabędziemy 20 wagonów przedziałowych, 12 wagonów drugiej klasy, 9 wagonów bezprzedziałowych, które są kupowane po raz pierwszy od 2008 roku, a także trzy wagony przeznaczone do przewozu pasażerów niepełnosprawnych.

To zamówienie pozwoli nam również zastąpić te wagony, które niestety zostały utracone w wyniku ostrzału wroga. Skupimy się również na modernizacji przestarzałego taboru.

 

 

Kurier Kolejowy: Jakie są główne zadania stojące przed Panem i Pana zespołem w zakresie działalności firmy?

Yevhen Lyashchenko: W czasie wojny - walka z korupcją i zapewnienie sprawnego funkcjonowania Ukrzaliznytsi. Po wojnie - stać się częścią kolei UE.

Kurier Kolejowy: Jak postrzega Pan proces integracji infrastruktury kolei ukraińskich z infrastrukturą kolei europejskich? Czy zgadza się Pan z zaleceniami zawartymi w raporcie przygotowanym dla Komisji Europejskiej w tej sprawie?

Yevhen Lyashchenko: Na początku lipca 2023 r. jednostka analityczna JASPERS opublikowała wyniki badań zleconych przez Komisję Europejską w zakresie strategicznej integracji ukraińskich i mołdawskich sieci kolejowych z przestrzenią europejską. Ukrzaliznytsia uczestniczyła w przygotowaniu tego badania. Przedstawiona strategia przewiduje budowę około 3,3 tys. torów o europejskim standardzie w Ukrainie, które zostaną włączone do czterech europejskich korytarzy kolejowych TEN-T.

Aby wdrożyć te plany, Ukrzaliznytsia planuje współpracować z głównym europejskim funduszem rozwoju infrastruktury, instrumentem "Connecting Europe" (Łącząc Europę). Ukraina podpisała umowę stowarzyszeniową z tym funduszem, co umożliwia otrzymanie dotacji w wysokości do 50% kosztów projektu. Ukrzaliznytsia już rozpoczęła współpracę z funduszem, otrzymując 51 mln euro dotacji na rozwój przejść kolejowych z krajami UE.

Ponadto ważnym aspektem prac jest dostosowanie ukraińskiego transportu kolejowego do wymogów europejskich. Obejmuje to nie tylko wymagania dotyczące transportu towarowego, ale także certyfikacji taboru, wymiarów wagonów itp. Ponadto Ukrzaliznytsia ocenia obecnie celowość inwestycji w linię do produkcji torów zgodnie z wymogami europejskimi.

 

 

Kurier Kolejowy: Jaką strategię przewidują Państwo dla swojej spółki zależnej Cargo Poland z siedzibą w Polsce?

Yevhen Lyashchenko: W pierwszym etapie Ukraińskie Koleje Cargo Polska będą świadczyć kompleksowe usługi przewozowe, koordynować pracę z europejskimi operatorami, właścicielami ładunków, przejściami granicznymi, obsługiwać tabor o szerokości toru 1435 i 1520 oraz kontrolować tabor spółki za granicą. Utworzenie spółki było podyktowane potrzebą rozwoju i wzrostu obrotu towarowego Ukraina-UE.

Głównymi zasadami międzynarodowego oddziału Ukrzaliznytsi będą bliskie więzi z partnerami zagranicznymi, przejrzystość i konkurencja w celu zapewnienia godnej reprezentacji Ukrzaliznytsi na arenie międzynarodowej.

Kurier Kolejowy:  Panie Prezesie, w imieniu własnym i naszych czytelników dziękujęmy za to, że znalazł Pan w tym bardzo trudnym wojennym stanie czas na to by pochylić się nad naszymi pytaniami i odpowiedzieć na nie przekazując na aktualny obraz ukraińskiego narodowego przewoźnika, jednocześnie nakreślając główne, wręcz strategiczne choć nie łatwe zadania stojące przed zarządem JSC "Ukrzaliznytsia"

Yevhen Lyashchenko: Ja również bardzo dziękuję za możliwość przedstawienia czytelnikom Kuriera Kolejowego naszej spółki i zadań na niej ciążących.

Szanowni Państwo, 25 listopada przypada doroczne Święto Polskich Kolejarzy i ich patronki św. Katarzyny Aleksandryjskiej. W związku z tym, w imieniu własnym i wielu tysięcy pracowników JSC "Ukrzaliznytsia" chciałbym złożyć serdeczne gratulacje wszystkim Państwu i Grupie Spółek PKP z okazji Waszego święta zawodowego - Dnia Kolejarza.

Kolej zawsze była i pozostaje jedną z głównych arterii transportowych kraju. To nie tylko wagony, węzły transportowe i szyny, które pomagają przewozić miliony ton ładunków każdego dnia. Kolej to przede wszystkim ludzie, którzy każdego dnia podejmują znaczny wysiłek, utrzymując, rozwijając i wzmacniając infrastrukturę kolejową kraju.

Dla wielu osób kolej stała się miejscem, z którym wiążą swoje największe oczekiwania, aspiracje i wiarę w świetlaną i bezpieczną przyszłość.

Wspólna praca Państwa profesjonalnego zespołu pomaga wzmacniać i rozwijać przyjaźń między naszymi krajami poprzez wygodny i niezawodny transport kolejowy. Państwa wysiłki i poświęcenie pomagają zapewnić bezpieczeństwo i komfort naszym rodakom w tak trudnym dla Ukrainy czasie.

W tym świątecznym dniu przyjmijcie najserdeczniejsze życzenia zdrowia, szczęścia i pomyślności, udanej realizacji planów oraz niewyczerpanej inspiracji. Niech nagromadzony profesjonalizm i doświadczenie życiowe dodadzą sił i chęci do zdobywania nowych zawodowych szczytów.

Z wyrazami szacunku,
Prezes Zarządu JSC "Ukrzaliznytsia"
Yevhen LIASHCHENKO

Kurier Kolejowy: Dziękujemy za życzenia, „Слава Україні!” („Chwała Ukrainie!”)

Yevhen LIASHCHENKO: „Herojam sława!” („Bohaterom chwała!”)

 

Yevhen Liashchenko ukończył Charkowski Uniwersytet Państwowy na kierunku cybernetyka ekonomiczna. Przed objęciem stanowiska w JSC "Ukrzaliznytsia" zajmował stanowisko dyrektora Media Group Ukraine, a następnie - doradcy ds. strategii i transformacji w holdingu medialnym Starlight Media. Ponadto Yevhen Liashchenko był doradcą Mykhailo Fedorova, wicepremiera, ministra transformacji cyfrowej Ukrainy oraz Oleksandra Kubrakova, ministra infrastruktury Ukrainy.

 

Na początku swojej kariery pracował jako konsultant ds. zarządzania w konsorcjum Commerzbanku; regionalny kierownik sprzedaży w Coca-Cola HBC; konsultant w TNK-BP; dyrektor finansowy w Zamkniętej Spółce Akcyjnej z inwestycjami zagranicznymi "Slobozhanska ceramika budowlana", London & Regional Properties, Corum Group; dyrektor finansowy i dyrektor wykonawczy firmy zajmującej się bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi "Papastratos Ukraine".