Główny dworzec kolejowy w Pradze przejdzie gruntowną transformację kosztem około dwóch miliardów koron. Architekt Jaroslav Wertig, oceniający projekty biorące udział w konkursie, opisał nadchodzący projekt Nový Hlavák, który ma przynieść zupełnie nowe spojrzenie na jedną z kluczowych "bram wejściowych" do stolicy, mówiąc, że zgodnie ze zwycięskim projektem architektonicznym, więcej będzie wyburzeń niż budowy. I nie jest to wielka przesada. Dominantą dworca głównego, obok historycznego budynku Fanty, ma być masywna konstrukcja wykonana z drewna i posiadająca dach.
Tak zwana nowa hala odpraw na dworcu została zmodernizowana stosunkowo niedawno, ale według Jiříego Svobody, dyrektora generalnego zarządu kolei, zmieniło to tylko jej wygląd. Dotyczyło to projektu i powierzchni sprzedaży, ale nie konstrukcji samego budynku (problemem jest zwłaszcza dach) i jego technologii. Co więcej, główny dworzec w Pradze musi być przygotowany na podwojenie liczby pasażerów w ciągu najbliższych kilku dekad: każdego dnia może przez niego przechodzić 200 000 osób.
Dzięki wprowadzeniu nowej linii tramwajowej i przewidywanemu 200% wzrostowi liczby odwiedzających, nowy węzeł komunikacyjny stanowi kamień milowy w rozwoju miejskim Pragi. Płynnie łączy trzy węzły tranzytowe w jedno ujednolicone i zachęcające miejsce docelowe ze zoptymalizowanym przepływem pieszych.
Za około pięć lat, prawdopodobnie w 2028 roku, jeśli wszystkie przygotowania, pozwolenia i poszukiwania wykonawcy pójdą zgodnie z planem, radykalna transformacja znana jako Nový Hlavák powinna zacząć stawać się rzeczywistością. Prace, zaprojektowane przez duńskich architektów Henning Larsen Architects A/S z grupy Ramboll (we współpracy z lokalnym studiem architektonicznym A8000), powinny zająć łącznie trzy lata.
"Nasza wizja Nový hlavák wykracza poza tradycyjną koncepcję dworca. Dążymy do stworzenia przestrzeni, która wpisuje się w tkankę życia ludzi, pozostawiając im trwałe wspomnienia. Podróż przez Nový hlavák ma na celu przywołanie tradycyjnych sentymentów dworcowych, nostalgicznego i znajomego doświadczenia, które przekształca akt przejścia przez stację w naprawdę fantastyczny moment".
"Nasze zaangażowanie wykracza poza tworzenie struktury do transportu; chodzi o poprawę codziennych doświadczeń. Nový hlavák został skrupulatnie zaprojektowany z myślą o superwydajnej funkcjonalności, zapewniając płynną mobilność dla wszystkich. Stacja ma na celu przedefiniowanie idei codziennych dojazdów do pracy, czyniąc z nich nie tylko podróż, ale także doświadczenie, które wnosi wartość dodaną do życia ludzi" - mówi Jacob Kurek, Global Market Director, Henning Larsen.
Nowa stacja priorytetowo traktuje transport niskoemisyjny i mikromobilność, czyniąc transport publiczny oraz podróże pieszo i rowerem najbardziej pożądanymi środkami transportu. Stacja połączy się z planowaną miejską siecią rowerową z łatwym dostępem i parkingiem dla rowerów, wspierając ambicje Pragi w zakresie obniżenia emisji dwutlenku węgla w mieście.
Uhonorowanie dziedzictwa architektonicznego
Celebrując dziedzictwo architektoniczne praskiego dworca głównego i jego historycznego otoczenia, Nový Hlavák zachowa i przekształci stację Hlavni Nadrazi. Ikoniczne elementy projektu hali terminalu Hlavni Nadrazi zostaną zachowane, przeprojektowane i rozszerzone, aby pomieścić zwiększoną przepustowość. Pasiasta, wyłożona kostką brukową podłoga terminalu i kultowe zakrzywione elementy projektu pozostaną, oddając hołd oryginalnej zabawie Hlavni Nadrazi i wyjątkowej modernistycznej architekturze.
Przełamując granice kompleksu dawnego dworca, Nový hlavák będzie dynamiczną przestrzenią, która powita odwiedzających miasto.
Po przybyciu na Nový Hlavák z centrum miasta, odwiedzający zostaną powitani przez park i tętniący życiem pawilon, który działa jako brama do budynku Fantova, tworząc tętniące życiem miejsce do przejścia i zwiedzania. Centralnym elementem projektu jest duży, drewniany baldachim z otwartym dachem, jednoczący otaczający park, dworzec centralny i centrum transportu publicznego. Aby pomieścić nowy przystanek tramwajowy i plan transportu miejskiego, dach z drewna klejonego zostanie podniesiony 13,8 m nad podłogę terminalu, zastępując istniejący stalowy dźwigar i parking. Konstrukcja będzie wyposażona w lekką okładzinę dachową ETFE i umożliwi lepsze widoki na park, budynek Fantova i otaczającą panoramę, ułatwiając przepływ pieszych i bezpieczeństwo oraz zachęcając ludzi do korzystania z przestrzeni.
Intuicyjna obsługa wewnątrz i na zewnątrz
Hala terminalu będzie charakteryzować się ulepszonym układem, wprowadzającym intuicyjne wyszukiwanie drogi dla odwiedzających. Łącząc komfort klimatyczny, dużą ilość światła dziennego i bezpośrednie połączenia wizualne ze wszystkimi otaczającymi obszarami, projekt stawia na pierwszym miejscu dobre samopoczucie i bezpieczeństwo użytkowników, a także zarządzanie ruchem i scenariuszami kryzysowymi.
"Nový hlavák to coś więcej niż węzeł przesiadkowy - to rozszerzony salon - tętniąca życiem przestrzeń w zielonym parku ozdobiona drewnianym dachem. To nie tylko miejsce, przez które się przejeżdża; to cel podróży, miejsce spotkań jednostek i społeczności. Wyobrażamy sobie Nový hlavák jako miejsce, w którym ludzie gromadzą się, zatrzymują i nawiązują znaczące kontakty - prawdziwie integracyjną i zachęcającą miejską oazę w sercu Pragi" - mówi Greta Tiedje, Associate Design Lead, Henning Larsen.
"Jesteśmy dumni, że możemy być częścią ulepszania niskoemisyjnego transportu publicznego w Pradze i tworzenia lokalnego środowiska o pozytywnych skutkach społecznych" - mówi Tom Singleton, Senior Chief Project Manager, Ramboll.
Park Vrchlického sady zostanie zrewitalizowany, podzielony na strefę kulturalną, strefę aktywności i centralny plac przylotów, tworząc obszary dla jarmarków bożonarodzeniowych, szybkiego dojazdu do pracy lub popołudniowego pikniku, zapewniając łatwy i bezpośredni dostęp do stacji. Zachowanie historycznej tożsamości parku i odzwierciedlenie jej w nowej formie ma kluczowe znaczenie dla naszego projektu, obfitość rodzimej roślinności zostanie zasadzona, a istniejące historyczne drzewa zostaną zachowane. Krajobraz będzie obejmował zarządzanie wodą deszczową i łagodzenie efektu miejskiej wyspy ciepła.
27 listopada zespół zajął 1. miejsce w konkursie na projekt Dworca Centralnego w Pradze. Oferta projektowa została opracowana przez Henning Larsen i Ramboll.
Henning Larsen to międzynarodowe studio architektury, krajobrazu i urbanistyki. "Sercem naszej filozofii projektowania jest gra światła i natury. Przynosimy radość tym, którzy zajmują nasze przestrzenie, kształtując warunki interakcji międzyludzkich. Pracujemy na styku kreatywności i eksperymentów, zawsze mając na uwadze trwały wpływ na społeczności i ich otoczenie".