Naturalnym skarbem Abchazji są góry Kaukaz i Morze Czarne. Jednak kraj ten kryje w sobie wiele innych niespodzianek. Jedną z niecodziennych atrakcji dla turystów i miłośników kolei jest działająca w miejscowości Nowy Afon podziemna, jaskiniowa kolejka, przypominająca metro.
Abchazja, to przepiękna kaukaska kraina o dużym potencjale turystycznym. Z powodu zawirowań geopolitycznych i częstych konfliktów na tle narodowym i etnicznym, jest to jednak wciąż rzadko odwiedzany region. Tymczasem góry Kaukaz jak i Morze Czarne to naturalne skarby tego kraju. Dla miłośników kolei nie lada niespodzianką może być jaskiniowa kolejka wożąca turystów w miejscowości Nowy Afon.
Wagonikiem do groty
Nowy Afon jest głównym centrum religijnym Abchazji. Turystyczną atrakcją jest również jaskinia nowoafońska. Jest to jeden z największych tego typu obiektów na świecie. Jaskinia znajduje się całkowicie wewnątrz gór, a wyobrażenie o jej wielkości mogą dać wymiary jednej z jej sal, która mierzy prawie 260 m długości, 70 m szerokości i 50 m wysokości. Jaskinia została odkryta przypadkowo w 1961 r., a zwiedzającym udostępniono ją 14 lat później. Dzisiaj dodatkową atrakcję stanowi podziemna kolejka, która wozi turystów w głąb jaskini i poza tym, ze stanowi element trasy turystycznej, może być atrakcją samą w sobie.
Trzecia szyna i nietypowy rozstaw
Budowa jaskiniowej drogi żelaznej trwała aż 10 lat. Pierwszą łopatę wbito w 1965 r., a otwarcie dla ruchu pasażerskiego nastąpiło 4 lipca 1975 r., wtedy też zwiedzającym udostępniono cały kompleks turystyczny. Długość linii wynosi 1,3 km. Tunel kolejki wyłożony żelbetowymi blokami ma szerokość zaledwie 250 cm. Jednotorowa linia jest zelektryfikowana – zastosowano zasilanie z tzw. „trzeciej szyny”, prądem stałym 300 V. Jednak ze względu na bezpieczeństwo pasażerów w obrębie stacji przy torach nie ma napięcia. Pociągi ruszają o własnych siłach, zasilane z baterii.
Podobnie jak nietypowe napięcie, równie unikalny jest rozstaw toru, wynoszący 914 mm. Maksymalna prędkość, jaką osiągają wagony kolejki to 30 km/h.
Peron górnej stacji kolejki
W teatrze świateł i cieni
Na trasie kolejki powstały trzy stacje z półkolistymi sklepieniami i marmurową posadzką, do złudzenia przypominające stacje metra budowane za czasów ZSRR.
Podróż rozpoczyna się na górnej stacji „Wrota Wejściowe”. Po przejechaniu 816 m, pociąg zatrzymuje się na stacji pośredniej „Komora Abchazji”. Tutaj turyści wysiadają i ruszają w pieszą wędrówkę przez dziewięć sal jaskini z jeziorkami i wyłaniającymi się z podłoża i sklepienia zachwycającymi formami skalnymi. Szczególne wrażenie z tej wędrówki potęguje muzyka i nastrojowe podświetlenie, otaczające stalagmity.
W czasie, gdy turyści zwiedzają jaskinie, pociąg dojeżdża do stacji końcowej „Komora Anakopia”, gdzie czeka na pasażerów, aby zabrać ich w drogę powrotną.
Kursy w sezonie
Dawniej zwiedzających w głąb jaskini przewożono wagonami górniczymi. Dziś eksploatowany jest specjalny pociąg, wykonany na zamówienie w zakładach produkcji taboru kolejowego w Rydze. Składa się on z pięciu wagonów – czterech osobowych z układem siedzeń jak w metrze i jednego silnikowego. Na swój pokład może zabrać jednorazowo 90 pasażerów. W 2005 r. w Moskwie skład przeszedł gruntowny remont.
Kolejka kursuje sezonowo od maja do października, a liczba dziennych kursów uzależniona jest od ilości sprzedanych biletów. Koszt wycieczki, obejmujący przejazd kolejką i zwiedzanie jaskini, wynosi 400 rubli (w Abchazji obowiązującą walutą jest rubel rosyjski).
Nocą do Abchazji
Do Nowego Afonu można dojechać pociągiem kolei RŻD. W relacji Moskwa – Suchumi kursuje obecnie tylko jeden międzynarodowy pociąg (nr 305/306) z odjazdami z Moskwy w dni parzyste, a z Suchumi w dni nieparzyste. Pociąg kursuje przez takie miasta jak Woronież, Rostow nad Donem, Krasnodar i Soczi. Podróż z Moskwy trwa 41 godzin (odjazd o godz. 15.32, a przyjazd następnego dnia – o godz. 8.46), a ostatni odcinek trasy – z Suchumi, zaledwie w 40 minut. W składzie pociągu są wagony sypialne trzech klas.
Najtańsza podróż z Moskwy w wagonie sypialnym bez przedziałów (Płackarta) kosztuje 2700 rubli, a z Suchumi – 370 rubli.
W poszukiwaniu wrażeń
Po zakończeniu zwiedzania kolejka wywozi turystów znów na powierzchnię. Chociaż dookoła zachwycają egzotyczne krajobrazy urokliwej Abchazji, to jednak nadal pozostaje fascynujące wrażenie z teatru gry świateł i cieni jednej z największych jaskini na świecie. Amatorów podziemnych eskapad nie brakuje, a każdego roku na wycieczkę do jaskini nowoafońskiej wybiera się 700 tys. turystów.
