Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju zaprasza do wyrażania opinii do Krajowego Programu Kolejowego (KPK) do 2023 r. KPK to dokument programowy obejmujący infrastrukturalne projekty kolejowe o łącznej wartości 67 mld zł, planowane do realizacji w perspektywie finansowej UE 2014-2020. Konsultacje publiczne potrwają do 11 sierpnia 2015 r.
Z kwoty 67 mld zł aż 42,8 mld zł będzie pochodzić z budżetu UE, pozostałą część pokryją środki krajowe. Szacuje się, że największy beneficjent, Polskie Linie Kolejowe otrzymają w ramach unijnego dofinansowania 9,48 mld euro, tj. 39,8 mld zł.
Taka pula środków wygeneruje efekty dodatkowe i pośrednie w gospodarce narodowej o wartości ponad 50 mld zł. Suma planowanych wydatków inwestycyjnych oraz możliwych do osiągnięcia korzyści dodatkowych stanowi ponad 7 proc. polskiego PKB.
Wśród projektów zawartych w KPK większość otrzyma dofinansowanie z instrumentu CEF i POIiŚ. Z tej puli 48,15 mld zł zostanie przeznaczone na 111 zadań z listy podstawowej (z czego 57 projektów to kontynuacja prac zaczętych w ubiegłych latach) i 34 rezerwowe, których koszt oszacowano na 22,97 mld zł. W ramach Regionalnych Programów Operacyjnych zidentyfikowano 46 projektów podstawowych na kwotę 4,25 mld zł i 33 rezerwowe o wartości 3,53 mld zł.
W programie Polska Wschodnia znalazło się osiem zadań podstawowych opiewających na 1,71 mld zł (plus 389 mln zł w „zapasie”) i cztery rezerwowe za 853 mln zł. Oprócz tego, blisko 10 mld zł ze środków budżetowych zostanie przeznaczone na 32 projekty krajowe.
Celem głównym KPK, wynikającym ze Strategii Rozwoju Transportu jest wzmocnienie roli transportu kolejowego w zintegrowanym systemie transportowym kraju poprzez zahamowanie tendencji spadkowej udziału transportu kolejowego w przewozach. Cele szczegółowe obejmują wzmocnienie efektywności transportu kolejowego, zwiększenie bezpieczeństwa funkcjonowania transportu kolejowego, poprawę jakości w przewozach pasażerskich i towarowych.
Przyjętym w programie trzem celom szczegółowym odpowiadają następujące priorytety inwestycyjne:
Wzmocnienie efektywności transportu kolejowego:
- poprawa stanu technicznego bazowej i kompleksowej sieci TEN-T, w tym kontynuacja prac w korytarzach C-E 30, E 20/C-E 20, E 59/C-E 59, E 65/C-E 65, E 75, a także w korytarzach stanowiących połączenia międzynarodowe,
- poprawa przepustowości linii w obrębie aglomeracji, dojazdów do nich oraz na odcinkach, na których zidentyfikowano niewystarczającą zdolność przepustową (m.in. na obszarze aglomeracji warszawskiej, krakowskiej, łódzkiej i górnośląskiej),
- uzyskanie atrakcyjnego czasu przejazdu pociągów względem ruchu drogowego,
- realizacja projektów istotnych dla poszczególnych regionalnych systemów transportowych,
- inwestycje w ciągu ”Magistrali Wschodniej”: Rzeszów / Kielce – Lublin – Białystok – Olsztyn;
Zwiększenie bezpieczeństwa funkcjonowania transportu kolejowego:
- wdrażanie ERTMS/ETCS i ERTMS/GSM-R,
- poprawa jakości oferty i bezpieczeństwa infrastruktury udostępnianej przez PKP PLK przewoźnikom;
Poprawa jakości w przewozach pasażerskich i towarowych:
- poprawa stanu technicznego linii kolejowych tworzących tzw. korytarze towarowe, w szczególności między aglomeracją górnośląską, a polskimi portami morskimi w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie i Świnoujściu. Istotne jest również zamierzenie udrożnienia wąskich gardeł utrudniających prowadzenie ruchu pociągów towarowych na obszarze najbardziej zurbanizowanej aglomeracji górnośląskiej oraz zapewnienie poprawy jej połączenia z sąsiadującymi województwami.,
- poprawa stanu infrastruktury obsługującej kolejowe przejścia graniczne na styku linii normalno- i szerokotorowych (1435 i 1520 mm) oraz położonych w tych obszarach odcinków linii szerokotorowych,
- poprawa połączeń Warszawy z rejonami ważnymi dla obszarów o najniższej dostępności transportowej, poprawa połączeń między miastami wojewódzkimi, a także między innymi ważnymi ośrodkami gospodarczymi, zapewnienie sprawnych połączeń kolejowych z portami morskimi w celu integracji różnych gałęzi transportu,
- poprawa stanu technicznego linii szczególnie ważnych dla ruchu towarowego, w tym: zapewniających ominięcie aglomeracji warszawskiej, poznańskiej i górnośląskiej (Katowic), poprawiających dostęp do portów morskich w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie i Świnoujściu, stanowiących wyprowadzenia z innych punktów generujących największe potoki przewozowe.
Rezultatem realizacji KPK ma być przede wszystkim 8,5 tys. km nowych torów do końca 2023 r., co skróci czasy przejazdów pociągów na wszystkich liniach kolejowych zarządzanych przez PLK, podniesienie przepustowości na odcinkach o największym obciążeniu, usprawni dojazd do portów bałtyckich. Za osiem lat ma być 350 km linii dostosowanych do prędkości powyżej 160 km/h (z obecnych 90 km).
Średnia prędkość pociągów towarowych ma wzrosnąć z 27 km/h do 40 km/h. Do końca perspektywy finansowej 2014-2020 wszystkie 18 ośrodków wojewódzkich ma być połączonych liniami kolejowymi zmodernizowanymi co najmniej do średniej prędkości 100 km/h dla pociągów pasażerskich. Na razie taką infrastrukturę posiada osiem z nich.
Poza tym, sieć PLK w głównych korytarzach europejskich ma zostać przystosowana do infrastruktury sieci bazowej TEN-T: w segmencie pasażerskim 53 proc. linii do 2023 r., a towarowym - w 34 proc. W sferze bezpieczeństwa miarą będzie długość linii, na których zabudowano ERTMS/ETCS. Do grudnia 2023 r. liczba kilometrów wyposażonych w ERTMS/ETCS ma wzrosnąć z 224 do 2 tys.
