Podgórskie honory w podzięce za kolej

Podgórskie honory w podzięce za kolej

07 lutego 2016 | Autor: Waldemar Bałda
PODZIEL SIĘ

Odnowiony, wyremontowany i zmodernizowany budynek dworca Kraków Płaszów wypiękniał. Niestety, trudno się spodziewać, aby inicjatorów oraz wykonawców prac na nim przeprowadzonych mogły spotkać honory podobne do tych, jakie były udziałem ich poprzedników – twórców pierwszego w dziejach węzła komunikacyjnego w Płaszowie, wówczas noszącego nazwę Podgórze.

Fot. Waldemar Bałda

Podgórze otóż, aż do 1915 r. samodzielne miasto, niezależne od Krakowa, przez wiele lat nie mogło się poszczycić posiadaniem stacji kolejowej. Chociaż od 1856 r. wzdłuż wschodnich jego granic przebiegała linia Kolei Karola Ludwika, i chociaż władze magistrackie wielokrotnie składały kierownictwu tego przedsiębiorstwa transportowego oferty wsparcia finansowego i materialnego, żadnego przystanku tam nie było, co nie najlepiej zresztą wpływało na rozwój podgórskiego przemysłu i intensywność procesów miastotwórczych.

Dla chcącego…

Pozytywna zmiana nadeszła po 1872 r. – czyli po uruchomieniu Kolei Transwersalnej, biegnącej wzdłuż łuku Karpat. Kiedy zarządzający nią postanowili zbudować odnogi, łączące Transwersalną z innymi elementami systemu dróg żelaznych Austro-Węgier, zapadła decyzja o poprowadzeniu trasy, komunikującej Skawinę – gdzie zbiegały się tory z Suchej Beskidzkiej i Oświęcimia – z Koleją Karola Ludwika. Z uwagi na to, że Kraków leżał za Wisłą, połączenie musiało być zlokalizowane na prawym brzegu rzeki – co jednak wcale nie oznaczało, że wybór padnie na Podgórze. Atrakcyjne propozycje partycypacji finansowej w pokryciu kosztów budowy stacji złożyły projektującym odnogę Kolei Transwersalnej władze sąsiadującej z Podgórzem autonomicznej gminy Ludwinów. Wprawdzie przez jej grunty nie przebiegał żaden tor, ale dla chcącego wszak niewiele jest trudnego…

Wygrała stacja Podgórze

Wtedy jednak do kontrakcji przystąpił magistrat Podgórza. Przekonano decydentów, dogadano się z inżynierami, zaskarbiono sobie względy najwyższych czynników. Stację węzłową o nazwie Podgórze wyznaczono na słabo zurbanizowanych peryferiach miasta w części wsi Wola Duchacka, noszącej nazwę Płaszów. Ciekawostką jest, że z uwagi na fakt, iż zbiegały się tam interesy operatora państwowego (Kolej Transwersalna) i prywatnego (Kolej Karola Ludwika), dokonano wydzielenia obszarów i torów, należących do teoretycznie konkurujących, w praktyce zaś przecież współpracujących, zarządów. Stacja Podgórze wzniesiona została na ziemi, będącej własnością Kolei Transwersalnej, tam też stanęła niezbędna infrastruktura techniczna (parowozownia, warsztaty, wieża wodna; parowozownia – warto odnotować – otrzymała nazwę nie Podgórze, lecz Wola Duchacka, i zachowywała ją przez całe dwudziestolecie międzywojenne). Stację Podgórze oddano do użytku 1 sierpnia 1884 r.

Cały tekst przeczytasz w nr 1/2016 "Kuriera Kolejowego". Zachęcamy do jego zakupu w naszym sklepie internetowym: http://sklep.kow.com.pl/pl/p/Kurier-Kolejowy-nr-12016-/221