W kwietniu 2014 roku uruchomiono pierwszą linię metra w stolicy Panamy – mieście Panama City. Budowa nowoczesnego systemu transportu szynowego stała się niezbędnym rozwiązaniem komunikacyjnym w dynamicznie rozwijającej się metropolii, paraliżowanej ogromnym zagęszczeniem ruchu kołowego.
Panamskie metro jest pierwszym w kraju publicznym systemem transportu szynowego i jednocześnie trzecim po Portoryko i Dominikanie systemem metra w Ameryce Środkowej. Nowoczesna linia metra w czteromilionowej stolicy nad Oceanem Spokojnym jest elementem wielkiego planu transportowego. Masterplan zakłada, że do 2035 roku w Panama City funkcjonować będą cztery linie kolejki, a praca eksploatacyjna będzie na poziomie 40 tysięcy pasażerów na godzinę.
Metro pod i nad ziemią
Prace projektowe nad budową panamskiego metra rozpoczęły się w roku 2009, a pierwsze roboty budowlane ruszyły z początkiem 2011 roku. Budowa pierwszego odcinka toczyła się w dość szybkim tempie i trwała trzy lata. Wart miliard i 880 milionów dolarów kontrakt obejmował budowę linii o długości 13,7 km wraz z systemem zasilania i dwunastoma stacjami oraz całą infrastrukturą towarzyszącą. Uroczyste uruchomienie pierwszej linii nastąpiło 4 kwietnia 2014 r. Linia nr 1 połączyła południowe rubieże miasta i międzynarodowy port lotniczy Albrook z centrum i północną dzielnicą Los Andes. W 2015 roku przedłużono północny odcinek linii o 2,1 km od stacji Los Andes do nowego krańca San Isidro oraz wybudowano nową stację El Ingenio na istniejącym już centralnym odcinku trasy.
Kompletna już linia składa się z odcinków tunelowych o łącznej długości 7,3 km, gdzie znalazło się osiem stacji oraz 8,5 km linii napowierzchniowej zbudowanej na betonowych estakadach z sześcioma stacjami. Linia jest w całości dwutorowa o standardowym rozstawie szyn 1435 mm, wykonana na nawierzchni w technologii bezpodsypkowej. Zasilanie prądem stałym 750V płynie z trzeciej szyny, zainstalowanej nad torami, a nie wzdłuż toru przy gruncie, jak w większości znanych sieci na świecie. Prąd z szyny jezdnej odbierany jest przez pociągi przy użyciu tradycyjnego pantografu.
Inną ciekawostką napowierzchniowego odcinka linii są olbrzymie dwupoziomowe stacje. Poziom pierwszy to strefa biletowa, gdzie znajdują się kasy biletowe i biletomaty. Następnie wchodzi się na poziom drugi z peronami o długości 110 metrów, skąd odjeżdżają pociągi. Wszystkie stacje wyposażone są w klimatyzację, monitoring, systemy przeciwpożarowe i windy ułatwiające obsługę osób niepełnosprawnych. Ponadto funkcjonuje nowoczesny system informacji pasażerskiej.
Wagony Metropolis od Alstomu
Tabor do obsługi pierwszej linii dostarczył francuski Alstom. Flota składa się z 57 komfortowych wagonów typu „Metropolis”. Każdy wagon ma 17 metrów długości, 2,71 m szerokości i jest wysoki na 3,85 m. Dwukierunkowe wagony mają po cztery pary drzwi z każdej strony i sześć wielkich okien. Wyposażone są nowoczesny system sygnalizacji CBTC, współpracujący z urządzeniami przytorowymi, gwarantujący bezpieczeństwo i wykluczający możliwość kolizji między pociągami. Pociągi kursują w zestawieniach trzywagonowych i zabierają na pokład do 600 pasażerów.
Przejazd całą trasą metra zajmuje od 25 do 30 minut. Pociągi kursują przez cały dzień w czterominutowym takcie. W dzień powszedni kursy realizowane są w godzinach 5.00 – 23.00. W soboty praca metra kończy się już o 22.00, a w niedziele i święta pociągi kursują w godzinach 7.00 – 22.00.
Bilety na przejazd sprzedawane są w postaci kart magnetycznych, na które następnie nabija się liczbę przejazdów. Bezzwrotny koszt karty to 2 dolary, a za jeden przejazd trzeba zapłacić 0,35 dolara. Koszt przejazdu nie jest obwarowany limitem czasu i odległości, więc nabijając na kartę jeden przejazd, można do czasu wyjścia przez bramkę jeździć panamskim metrem do woli.
Należy pamiętać o przestrzeganiu przepisów porządkowych metra, traktujących między innymi o zakazie spożywania w kolejce napojów i posiłków.
W planach kolejne linie
Stolica Panamy z niecierpliwością czeka na kolejną linię podziemno-naziemnej kolejki. Już w maju 2014 roku, zaledwie miesiąc od uruchomienia pierwszej, została zawarta umowa na budowę drugiej linii metra z La Doña do Miramar. Linia o długości 21 km będzie składać się z 20 stacji. Prace budowlane na drugiej nitce rozpoczęto w październiku 2015 roku, a ich finisz zaplanowano na rok 2019. Budowa drugiej linii pochłonie 2,2 miliarda dolarów. Kolejne dwie linie nr 3 i 4 mają powstać do 2035 roku. Najdłuższa i najdroższa ma być linia nr 3 (26,7 km) z Albrook do La Chorrea. Projekt przewiduje między innymi budowę nowego mostu przez Kanał Panamski.
