Transport intermodalny pozwala tworzyć nowoczesne łańcuchy transportowe łączące dwa lub więcej rodzajów transportu w jeden system. Oparty jest na węzłach stanowiących punkty styku różnych gałęzi transportu uczestniczących w przemieszczaniu towarów bez zmiany jednostki ładunkowej. Im większa liczba węzłów (terminali lądowych i lądowo-morskich), tym łatwiejszy jest dostęp do sieci połączeń.
Terminal intermodalny jest miejscem pozwalającym na szybkie i bezpieczne dokonanie przeładunku jednostek ładunkowych pomiędzy środkami transportowymi dwóch różnych rodzajów transportu. Na terenie Polski w 2021 r. zlokalizowanych było 39 aktywnych terminali (o 5 więcej niż w roku poprzednim), z tego 4 obsługiwały przesyłki morze-kolej, morze-droga (terminale morskie) a 35 obsługiwało przesyłki kolej-droga (terminale lądowe).
Pojemność placów składowych w terminalach morskich zwiększyła się w skali roku o 4,7%, a w terminalach lądowych o 6,7%
Infrastruktura terminali morskich
Długość nabrzeży przeładunkowych w terminalach morskich w 2021 r. wyniosła łącznie 5,5 km, w tym 85,2% stanowiły nabrzeża do obsługi jednostek ładunkowych w systemie lo-lo.
Powierzchnia parkingowo-manewrowa zajmowała 6,1 ha, a łączna powierzchnia składowa
terminali – 183,0 ha, z czego 80,4% powierzchni przeznaczonej było dla jednostek skonteneryzowanych. Pojemność placów składowych wyniosła 100,7 tys. TEU.
Terminale morskie dysponowały łącznie 17 km torów dla kolei normalnotorowej, z czego 70,8% przeznaczonych było bezpośrednio do załadunku/wyładunku jednostek intermodalnych. Średnia długość składu (liczba wagonów) obsługiwanego jednocześnie w terminalu morskim wyniosła 71 szt.
Infrastruktura terminali lądowych
W 2021 r. powierzchnia parkingowo-manewrowa w terminalach lądowych zajmowała łącznie 24,9 ha, a łączna powierzchnia składowa terminali – 96,5 ha, z czego 82,7% powierzchni przeznaczonej było dla jednostek skonteneryzowanych. Pojemność placów składowych wyniosła 133,4 tys. TEU.
Terminale lądowe w 2021 r. dysponowały łącznie 83,2 km torów dla kolei normalnotorowej, z czego 41,7% przeznaczonych było bezpośrednio do załadunku/wyładunku jednostek intermodalnych. Średnia długość składu (liczba wagonów) obsługiwanego jedocześnie w terminalu lądowym wyniosła 31 szt.
Przeładunki w terminalach intermodalnych morskich i lądowych
Łączna roczna zdolność przeładunkowa terminali transportu intermodalnego wyniosła 8,1 mln TEU, w tym w terminalach morskich - 4,9 mln TEU, a w terminalach lądowych - 3,2 mln TEU.
W 2021 r. w terminalach intermodalnych przeładowano łącznie 82,1 mln ton ładunków skonteneryzowanych, tj. o 5,3% więcej niż przed rokiem. W ogólnej liczbie przeładowanych kontenerów w terminalach morskich i lądowych przeważały kontenery 40’ (69,4%). Udział kontenerów 20’ wyniósł 24,0%, kontenerów 45’ i więcej - 5,3%, a 30’ - 1,3%.
Drogą morską do i z terminali przetransportowano 31,1 mln ton (co stanowiło 37,9% ogółu ładunków przeładowanych w terminalach morskich i lądowych), transportem samochodowym – 26,4 mln ton (32,2%), a transportem kolejowym - 24,6 mln ton (29,9%).
W przewozach transportem intermodalnym w 2021 r. 55% stanowiły ładunki nieznane (wzrost o 22,5 p. proc. w porównaniu z 2020 r.). Znaczny udział miały towary mieszane: zbiór różnych rodzajów towarów transportowanych razem – 14,4% (spadek o 10,3 p. proc.), puste opakowania - 8,5% (wzrost o 7,4 p. proc.), produkty z grupy chemikalia, produkty chemiczne, włókna sztuczne; produkty z gumy i tworzyw sztucznych; paliwo jądrowe – 5,1% (spadek o 5,1 p. proc.) oraz produkty spożywcze, napoje i tytoń - 4,8% (spadek o 6,7 p. proc.).
(na podstawie liczby ton). Źródło: Raport GUS
