W ciągu ostatnich 15 lat Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) efektywnie i transparentnie rozliczyło miliardy złotych zainwestowanych w polski transport. Tylko w latach 2021-2022 CUPT zweryfikował poprawność 3000 wniosków na kwotę 34 mld złotych, a Komisja Europejska zatwierdziła 100% otrzymanych dokumentów. Było to możliwe dzięki wprowadzonej przez CUPT wielostopniowej kontroli legalności, gospodarności i efektywności wykorzystywania środków z UE, co radykalnie obniżyło ryzyko nadużyć.
W rezultacie w ramach dofinansowania pozyskanego w perspektywie 2014-2020 zrealizowano w Polsce inwestycje za kwotę 196 mld złotych. Efekty projektów w sektorze transportu współfinasowanych ze środków UE planowane do osiągnięcia w perspektywie 2014-2020 są imponujące.
Tylko w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na koniec perspektywy mamy mieć m.in.:
- 2 117 km nowych dróg,
- 90 km przebudowanych/ zmodernizowanych dróg,
- 1 086 km przebudowanych/ zmodernizowanych linii kolejowych,
- 4 818 szt. zakupionych/ zmodernizowanych pojazdów kolejowych,
- 14 581 km linii kolejowych wyposażonych w system ERTMS,
- 202 km nowych/ zmodernizowanych linii tramwajowych i linii metra,
- 1 263 szt. zakupionych/ zmodernizowanych jednostek taboru pasażerskiego,
- 27 199 262 szt./rok przewozów komunikacją miejską w nowym taborze komunikacji miejskiej.
- Te inwestycje uzupełniają wcześniejsze, z lat 2007-2013, o ogólnej wartości 150 mld złotych, dzięki którym powstały w Polsce między innymi:
- 454 km autostrad w sieci TEN-T, 961,3 km dróg ekspresowych,
- 583 km linii kolejowych , 440 jednostek taboru kolejowego,
- 963 jednostki taboru komunikacji miejskiej,
- 252 km sieci transportu szynowego i trolejbusowego,
- 6,69 km sieci II linii metra 14 terminali intermodalnych,
- 8 przebudowanych lotnisk w sieci TEN-T.
Najlepsze praktyki i zaufanie biznesowe
Kolejne lata funkcjonowania CUPT są przejawem świetnego wykorzystania kompetencji zdobywanych w ciągu wielu lat doświadczeń w zakresie:
- wspierania pozyskiwania środków UE,
- kontroli realizacji i rozliczania dużych projektów infrastrukturalnych z dofinansowaniem unijnym,
- informowania społeczeństwa o Funduszach UE w obszarze transportu i promocji ich ogromnych efektów, ułatwiających codzienne funkcjonowanie, dbających o bezpieczeństwo i komfort każdego z nas oraz o jakość naszego środowiska.
Skuteczne zarządzanie dużymi środkami, które mają niezwykle istotne znaczenie nie tylko z punktu widzenia sektora transportu, ale i gospodarki całego kraju, naturalnie nie byłoby możliwe bez stosowania najlepszych praktyk i zaufania biznesowego, które CUPT otrzymał ze strony beneficjentów Funduszy UE.
Realizując swoje zadania pracownicy CUPT wykonują w ciągu roku kalendarzowego tysiące operacji w ramach takich działań jak:
- kontrola finansowa,
- kontrola rzeczowa,
- sprawozdawczość,
- monitoring,
- promocja,
- doradztwo,
- szkolenia,
- pomoc prawna.
Transparentnie finansowani z UE
Naturalnym, zasadnym i zrozumiałym zjawiskiem przy wydatkowaniu tak dużych środków wspierających polską infrastrukturę transportową, są kontrole, audyty, ewaluacje oraz inne rodzaje oceny efektywności i prawidłowości działania CUPT. Zapewniamy przy tym pełną transparentność dokumentacyjną, służymy wsparciem w odpowiedziach na pytania, jak również dbamy o najwyższy standard jakości w zakresie przekazywanych do kontroli informacji.
Działania audytorskie niejednokrotnie swoim zakresem obejmują nie tylko obszar zewnętrznej działalności Centrum, czyli tej związanej z obsługą Funduszy UE dla beneficjentów, ale też prawidłowość dysponowania środkami unijnymi, z których jest finansowana działalność CUPT.
CUPT docenia i dba o swoich pracowników
CUPT na każdym etapie swojej działalności efektywnie, legalnie i gospodarnie dysponowało środkami publicznymi i zamiast zwiększać zatrudnienie wprowadziło mechanizmy jedynie czasowego dodatkowego wynagradzania pracowników, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia z dnia 29 kwietnia 2008 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w Centrum Unijnych Projektów Transportowych.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, które jest autorem tych przepisów potwierdza, że CUPT może przyznawać dodatki za poprzednie okresy pracy, czyli po zrealizowaniu dodatkowych, często pracochłonnych i wymagających zadań przez swoich wewnętrznych ekspertów. Ważne jest docenienie zarówno procesu, jak i efektu końcowego zadania wykonanego przez pracownika, który jest najważniejszym ogniwem w mocnym łańcuchu funkcjonowania tej instytucji. Odmienne stanowisko można traktować jedynie jako swobodną interpretację przepisów prawa, która nie znajduje bezpośredniego odzwierciedlenia w ich treści.
Doskonałym przykładem potwierdzenia poprawności prowadzonych przez CUPT działań oraz otwartości na czynności kontrolne i audytorskie, była współpraca z Instytucją Audytową w zakresie weryfikacji procesu przyznawania i rozdysponowania dodatków specjalnych dla pracowników. Miała ona miejsce w ramach sześciu audytów gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej w ramach projektów finansowanych ze środków pomocy technicznej.
Wyniki audytów potwierdziły, że poniesione z poszanowaniem prawa wydatki na wynagrodzenia pracowników Centrum, w tym na dodatki specjalne, spełniają zasady kwalifikowalności określone w Wytycznych w zakresie wykorzystywania środków pomocy technicznej na lata 2014-2020.
Działania CUPT w każdym z obszarów prowadzone są w sposób przejrzysty, jawny, odpowiedzialny, a przede wszystkim zgodny z prawem. Z nastawieniem na jak najbardziej efektywne wykorzystanie środków publicznych.
Nie jest to laurka bezktrytycznie wystawiona tej instytucji. Od szeregu lat do redakcji Kuriera Kolejowego napływają infrormacje o profesjonaliźmie pracowników Centrum Unijnych Projektów Transportowych, którzy niejednokrotnie są wymagającym merytorycznie ale życzliwym przewodnikiem po zawiłościach związanych z prawidłowym opracowaniem założeń i przygotowaniem dokumentów projektowych. Z pewnością sukcesy wielu firm w pozyskiwaniu środków unijnych na realizowane przez nie projekty gospodarcze są w znacznej mierze efektem znakomitej pracy CUPT. Nie bez znaczenia dla nas jest udział przedstawicieli tej instytucji we wszystkich dotychczasowych edycjach Forum Transportu Intermodalnego FRACHT. Przedsiębiorcy otrzymywali rzeczowe i kompetentne informacje i wskazówki dotyczące możliwości udziału w programach unijnych wspierających rozwój transportu intermodalnego.
