W 2023 r. z usług kolei skorzystało ponad 374,4 mln osób. To wzrost o 9,4% w porównaniu z 2022 r. Jest to również najwyższa liczba pasażerów w Polsce po 1999 r. Masa obsłużonych pociągami ładunków wyniosła 231,7 mln ton i była niższa o prawie 6,8% w porównaniu z rokiem wcześniej. Mniejsze spadki dotyczyły pracy przewozowej, która wyniosła 61,6 mld tonokilometrów, co jest drugim najwyższym wynikiem na przestrzeni ostatniej dekady.
PRZEWOZY PASAŻERSKIE
W 2023 r. kolej obsłużyła ponad 374,4 mln pasażerów. W porównaniu z 2022 r. to wynik wyższy o 32,2 mln (+9,4%). Na przestrzeni ostatnich lat więcej osób podróżowało pociągami w 1999 r. (395,2 mln osób, według danych GUS). Praca przewozowa wyniosła prawie 25,9 mld pasażerokilometrów, co oznacza wzrost o 2,1 mld pasażerokilometrów (+8,8%) w ciągu roku. W przypadku pracy eksploatacyjnej, która przekroczyła wartość 191,3 mln pociągokilometrów, wzrost wyniósł 5,2 mln pociagokilometrów (2,8%). Wartości pracy przewozowej i eksploatacyjnej są rekordowe od czasu prowadzenia statystyk przez Urząd Transportu Kolejowego (UTK). Średnia długość podroży pasażera kolei w 2023 r. wyniosła 69,1 km, czyli nieznacznie mniej niż w 2022 r. (o 0,4 km).
„Tak dobre wyniki ostatnich lat to sygnał, że kolejowe przewozy pasażerskie wracają na właściwe tory. Rosnąca świadomość potrzeby korzystania z ekologicznych środków transportu, rosnące koszty paliw i korzystne oferty przewoźników – to z pewnością sprawia, że podróż pociągiem zyskuje np. wobec dojazdu samochodem. Jednocześnie potencjał większego wykorzystania kolei jest jeszcze znaczny. Dlatego potrzebne jest dalsze zwiększanie zakresu i jakości usług kolejowych. Rozwój kolei należy postrzegać również w kontekście obszarów do których obecnie pociągiem nie można dojechać”– podsumowuje dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.
W ostatnim miesiącu 2023 r. z usług kolei skorzystało prawie 31,4 mln pasażerów. W zestawieniu z rokiem wcześniej to wynik wyższy o ponad 2,3 mln osób (+8%). To zarazem najwyższa wartość osiągnięta w tym miesiącu od 2012 r. W grudniu 2023 r. zrealizowana praca przewozowa osiągnęła poziom ponad 2,1 mld pasażerokilometrów. Oznacza to wzrost o 0,2 mld pasażerokilometrów (+9,4%) w porównaniu do grudnia rok wcześniej. Wartość pracy eksploatacyjnej ukształtowała się na poziomie prawie 16,5 mln pociągokilometrów, czyli o 0,7 mln więcej (+4,6%) w porównaniu do grudnia 2022 r. Średnia odległość jaką pasażer kolei pokonał w grudniu pociągiem wyniosła 67,7 km. Ten wynik jest wyższy od tego z grudnia 2022 r. o niecały kilometr.
Zgodnie z tendencją sezonową grudzień pod względem liczby pasażerów był nieznacznie słabszy niż listopad – o ponad 1 mln osób (-3,2%). Natomiast pozostałe parametry w zestawieniu miesiąc do miesiąca osiągnęły wyższe wartości. Praca przewozowa była o ponad 0,1 mld pasażerokilometrów wyższa (+5,5%), w przypadku pracy eksploatacyjnej był to wzrost o 0,6 mln pociągokilometrów (+3,9%). Średnia odległość przejazdu w grudniu była o prawie 7 km dłuższa niż w listopadzie 2023 r.
PRZEWOZY TOWAROWE
W 2023 r. kolej przewiozła prawie 231,7 mln ton towarów, co oznacza, że w porównaniu z 2022 r. ich masa była niższa o 16,9 mln ton (-6,8%). Mniejszy spadek rok do roku odnotowały wyniki pracy przewozowej, która wyniosła 61,6 mld tonokilometrów – o 0,9 mld tonokilometrów mniej (-1,4%) niż przed rokiem. Pomimo spadków, łączna wielkość pracy przewozowej z 2023 r. to i tak drugi najwyższy wynik na przestrzeni ostatniej dekady.
Pociągi towarowe wykonały pracę eksploatacyjną na poziomie prawie 84,4 mln pociagokilometrów. To mniej o 2,7 mln (-3,1%) niż w 2022 r. Średnia odległość przewozu 1 tony wyniosła prawie 266 km, czyli o ponad 14 km więcej niż w 2022 r. Jest to zarazem najwyższa wartość średniej odległości na przestrzeni ostatnich 10 lat.
„Słabsze wyniki w transporcie towarów koleją to efekt szerokich następstw wydarzeń związanych z sytuacją w Ukrainie. W tych niepewnych czasach przewagę uzyskają przewoźnicy, którzy w odpowiedni sposób zdywersyfikują swoją działalność o nowe kierunki i strukturę dostaw” – komentuje dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.
W grudniu 2023 r. masa towarów obsłużona przez pociągi towarowe przekroczyła wartość 17,7 mln ton, co w zestawieniu rok do roku oznacza o 1,2 mln ton mniej (-6,5%). Praca przewozowa w wysokości ponad 4,6 mld tonokilometrów dała wynik niższy o 0,3 mld (-6,4%) od tego sprzed roku. W przypadku pracy eksploatacyjnej, która wyniosła 6,3 mln pociągokilometrów, to o 0,5 mln pociągokilometrów mniej (-7,1%) niż w grudniu 2022 r. Średnia odległości przewozu jednej tony ładunku, w grudniu 2023 r. wyniosła 260,3 km, czyli o 0,3 km więcej niż rok wcześniej.
Grudzień w zestawieniu miesiąc do miesiąca był słabszy o 2,3 mln ton (-11,5%) pod względem masy obsłużonych ładunków. W przypadku pracy przewozowej był to spadek o prawie 0,6 mld tonokilometrów (-11,4%). W odniesieniu do pracy eksploatacyjnej było to o 0,8 mln pociagokilometrów mniej (-11%).
