Wojewoda Zachodniopomorski Adam Rudawski wydał decyzję lokalizacyjną dla Terminalu Kontenerowego w Świnoujściu. Tym samym można już przystąpić do projektowania infrastruktury dostępowej do terminalu.
Realizacja projektu głębokowodnego terminalu kontenerowego w Świnoujściu jest jednym ze strategicznym projektów realizowanych przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. Potrzeba powstania tego terminalu została zapisana w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Transportu do 2030 roku, służącej realizacji celów zapisanych w przyjętej w 2017 roku Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Celem wskazanym w strategii jest utrwalenie pozycji polskich portów w basenie Morza Bałtyckiego i stworzenie z nich kluczowych węzłów globalnych łańcuchów dostaw dla Europy Środkowo Wschodniej. Zadanie inwestycyjne dotyczące terminalu w Świnoujściu zostało zawarte w Programie Rozwoju Polskich Portów Morskich do 2030 roku. oraz Ustawie o inwestycjach w zakresie budowy portów zewnętrznych.
Terminal kontenerowy w Świnoujściu ma powstać na wschód od falochronu terminalu LNG, na zalądowionym obszarze Zatoki Pomorskiej. Będzie to terminal głębokowodny, zdolny do przyjęcia i obsługi największych kontenerowych statków oceanicznych wchodzących na Morze Bałtyckie. Cała infrastruktura terminalu będzie zlokalizowana na pirsie, który powstanie w wyniku zalądowienia. W części lądowej projektu znajdą się wyłącznie niezbędne elementy połączenia drogowego i kolejowego terminalu.
Orientacyjne docelowe parametry terminalu w Świnoujściu: nabrzeże przeładunkowe o długości ok. 1 300 metrów i głębokości 17 m (możliwość jednoczesnej obsługi dwóch statków oceanicznych długości 400 m i jednego statku dowozowego o długości ok. 200 m), powierzchnia całkowita ok. 70 ha. Docelowa zdolność przeładunkowa terminalu wyniesie 2 mln TEU rocznie. Projekt będzie realizowany w dwóch etapach: pierwszy etap oznacza połowę docelowej zdolności przeładunkowej. Obecnie realizowany będzie pierwszy etap projektu.
Dostęp do terminalu
Lokalizacja Głębokowodnego terminalu kontenerowego w Świnoujściu powoduje, że terminal ten będzie posiadał bardzo dogodny system połączeń z przedpolem i zapleczem.
Od strony morza
Jeżeli chodzi o dostęp do terminalu od strony morza – prowadzi on przez Zatokę Pomorską, która stanowi część Morza Bałtyckiego, bez konieczności pokonywania rzek, kanałów, bez pływów czy zalodzenia. Terminal zlokalizowany w porcie zewnętrznym, jest dostępny bezpośrednio po dotarciu do Świnoujścia. Maksymalna głębokość toru podejściowego do Świnoujścia wynosi obecnie 14,5 m. Klienci terminalu będą mogli korzystać z nowego toru wodnego prowadzącego do portu w Świnoujściu. W maju 2023 Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Budowa i rozbudowa infrastruktury dostępowej do portu w Świnoujściu w latach 2023 – 2029”. Realizacja programu zapewni odpowiednią, bezpieczną infrastrukturę dostępową dla terminali znajdujących się w Świnoujściu, w tym również do terminalu kontenerowego.
Drogi
Połączenie drogowe przyszłego terminalu z zapleczem zapewni droga szybkiego ruchu S3 Świnoujście – Lubawka (inwestycja GDDKiA w końcowej fazie realizacji), element sieci bazowej TEN-T.
Kolej
Połączenie kolejowe: międzynarodowa magistrala kolejowa północ – południe: E-59/CE-59, również stanowiąca element sieci bazowej TEN-T.
Rzeki
Lokalizacja portu Świnoujście umożliwia również unikalną w Polsce możliwość wykorzystania w przyszłości transportu wodnego śródlądowego dla przewozu kontenerów. Po modernizacji Odrzańskiej Drogi Wodnej, możliwe będzie wykorzystanie barek do transportu kontenerów między zapleczem a portem w Świnoujściu. Poprzez kanał Odra – Havela port w Świnoujściu posiada również połączenie z zachodnioeuropejskim systemem dróg wodnych śródlądowych. Transport wodny śródlądowy jest energooszczędnym, najtańszym i najbardziej przyjaznym środowisku sposobem transportu towarów.
Hub przeładunkowy
Potencjał lokalizacji portu w Świnoujściu umożliwia połączenie funkcji dystrybucyjnej tego portu, czyli działalności hubu przeładunkowego obsługującego kontenery pomiędzy statkami oceanicznymi w bezpośrednich relacjach międzykontynentalnych a statkami dowozowymi (tzw feederami) umożliwiającymi dystrybucję tych kontenerów na Bałtyku, oraz obsługę własnego zaplecza portów Szczecin i Świnoujście, które obejmuje:
- rejon południowo – zachodniej Polski,
- wschodnie i południowo – wschodnie Niemcy,
- Czechy/Słowację,
- częściowo Austrię i Węgry,
Wymagania środowiskowe
Istotny element projektu stanowią wymagania środowiskowe. Po przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, zgodnie z Ustawą o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko – Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Szczecinie wydał 10 października 2023 decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. Budowa Terminala Kontenerowego w Porcie Zewnętrznym w Świnoujściu. Na podstawie wyników oceny oddziaływania na środowisko oraz przeprowadzonych konsultacji transgranicznych przeanalizowano również wpływ inwestycji na elementy środowiska zlokalizowane w Niemczech, zgodnie z Konwencją o Ocenach Oddziaływania na Środowisko w Kontekście Transgranicznym z Espoo oraz umową między Rządem Rzeczpospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec w zakresie ocen oddziaływania na środowisko i strategicznych ocen oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym. W ramach procedury transgranicznej zostały wykonane dodatkowe badania i analizy potencjalnego wpływu budowy i eksploatacji terminalu kontenerowego w Świnoujściu na obszary znajdujące się po niemieckiej stronie granicy, w szczególności dotyczące rozprzestrzeniania się hałasu, osadów, czy zagrożenia skutkami potencjalnej awarii. Zgodnie z wynikami przeprowadzonego postępowania transgranicznego strony uznały, że terminal w Świnoujściu nie wywołuje oddziaływań transgranicznych. Jednocześnie strona polska zgodziła się na dodatkowe środki zaradcze mające chronić stronę niemiecką - takie jak np. monitoring hałasu, ograniczenia związane z prowadzeniem prac czerpalnych w niesprzyjających warunkach pogodowych, czy stosowanie działań mitygujących w przypadku wystąpienia przekroczeń deklarowanych wielkości emisji.
Istotnym elementem projektu jest przygotowanie terminalu do jego podwójnego, cywilno - wojskowego wykorzystania. Resort Obrony Narodowej wyraził zainteresowanie wykorzystaniem terminalu na potrzeby Sił Zbrojnych RP, oraz uznał, że planowana inwestycja spełnia warunki podwójnego wykorzystania dla potrzeb cywilnych i wojskowych. Analiza wykonana przez Zarząd Logistyki Sztabu Generalnego Wojska Polskiego potwierdza spełnienie przez planowany terminal możliwości podwójnego, cywilno – wojskowego wykorzystania, a realizacja tej inwestycji znacząco wpłynie na poprawę zdolności do szybkiego przerzutu wojsk. Terminal ten będzie stanowić ważny element systemu obronnego państwa. Czynniki te stały się szczególnie ważne w aktualnej sytuacji geopolitycznej. W ocenie Sztabu Generalnego WP terminal kontenerowy w Świnoujściu będzie miał również istotne znaczenie dla systemu HNS oraz zabezpieczenia przyjęcia wojsk sojuszniczych na terytorium RP.
