Józef Marek Kowalczyk, prezes zarządu Stowarzyszenia Ekspertów i Menedżerów Transportu Szynowego zwrócił się z wnioskiem do ministra transportu, Sławomira Nowaka o zmianę strategii prywatyzacji PKP Cargo.
Kowalczyk, były prezes PKP Cargo wnioskuje o odstąpienie od zamiaru sprzedaży większościowego pakietu akcji spółki inwestorowi branżowemu lub finansowemu i wprowadzenie akcji PKP Cargo do obrotu publicznego na Giełdzie Papierów Wartościowych. Zwraca przy tym uwagę, że przed prywatyzacją PKP Cargo powinny zostać obniżone stawki opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej do poziomu umożliwiającego transportowi kolejowemu konkurowanie z transportem samochodowym. W opinii Stowarzyszenia, niezbędne jest również dokończenie prac przygotowujących PKP Cargo do prywatyzacji.
Zagrożenie bezpieczeństwa państwa
Stowarzyszenie uzasadnia swoje wnioski zagrożeniami wynikającymi z zamiaru sprzedaży większościowego pakietu akcji PKP Cargo inwestorowi branżowemu lub finansowemu. Inwestorem branżowym mogą być koleje państw sąsiednich, które są w większości spółkami państwowymi. Sprzedaż PKP Cargo takim inwestorom nie miałaby więc nic wspólnego z prywatyzacją, lecz oznaczałaby zastąpienie w roli właściciela Państwa Polskiego przez inne państwo. Ponadto Stowarzyszenie uważa, że przekazanie kontroli nad kosztami transportu kolejowego (70 proc. udziału w rynku) w ręce innego państwa może odbić się negatywnie na konkurencyjności polskiej gospodarki. Kowalczyk podkreśla też, że skala działalności PKP Cargo i posiadany potencjał techniczny ma również bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo kraju. Ten scenariusz prywatyzacyjny jest zatem dla Polski bardzo niekorzystny. To samo dotyczy inwestora finansowego, który prędzej czy później odsprzeda PKP Cargo inwestorowi branżowemu.
Prywatyzacja przez giełdę
Dlatego Stowarzyszenie stoi na stanowisku, że właściwym miejscem do obrotu akcjami PKP Cargo jest Giełda Papierów Wartościowych. Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Transportu może transakcję taką przeprowadzić samodzielnie (lub z udziałem PKP S.A. jako pełnomocnika), bez konieczności posługiwania się pośrednikiem w postaci pasywnego inwestora finansowego. Sprzedając akcje PKP Cargo na giełdzie eksperci rekomendują zachowanie istotnego, mniejszościowego pakietu (30-35 proc.), co przy rozproszeniu akcjonariatu umożliwi Skarbowi Państwa (reprezentowanemu przez Ministra właściwego dla spraw Transportu) zachowanie wpływu właścicielskiego na strategiczne decyzje spółki a także ewentualną obronę PKP Cargo przed próbami wrogiego przejęcia.
Miliardowe straty
Oprócz tego Stowarzyszenie zwraca uwagę na to, że sprzedaż PKP Cargo, przy obecnych wysokich opłatach za korzystanie z infrastruktury kolejowej, przyniosłaby dla Skarbu Państwa miliardowe straty. Beneficjentem przyszłej i nieuniknionej obniżki opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej byłby zaś wyłącznie nabywca PKP Cargo. Kowalczyk zaznacza też, że PKP Cargo nie jest właściwie przygotowane do prywatyzacji m.in. nie otrzymała aportem wielu składników majątku trwałego oraz włada wieloma składnikami majątkowymi, zaliczanymi zgodnie z regulacjami UE do ogólnodostępnej infrastruktury kolejowej i które powinny być wycofane ze spółki.
Rekomendacje Stowarzyszenia
W związku z powyższym prezes Stowarzyszenie Ekspertów i Menedżerów Transportu Szynowego proponuje:
- obniżenie opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej do poziomu umożliwiającego przewoźnikom kolejowym równe konkurowanie z transportem samochodowym oraz ustabilizowanie tych opłat na okres co najmniej 5 najbliższych lat,
- wniesienie aportem na kapitały PKP Cargo wszystkich niezbędnych dla jej działalności i używanych przez nią składników majątkowych oraz wyłączenie z majątku spółki, a co za tym idzie z prywatyzacji, składników ogólnodostępnej infrastruktury kolejowej, która poprzez jej przekazanie do PKP PLK powinna być udostępniana wszystkim przewoźnikom kolejowym,
- wycofanie się z zamiaru sprzedaży PKP Cargo inwestorowi branżowemu lub finansowemu i podjęcie prac nad wprowadzeniem akcji spółki na giełdę.
