Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) pozwoli finansować strategiczne projekty infrastrukturalne, co pobudzi wzrost gospodarczy w całej UE, stworzy nowe miejsca pracy i uczyni Europę atrakcyjnym miejscem dla inwestorów. To podstawowe założenia nowego planu inwestycyjnego przewodniczącego KE, Jean-Claude Junckera, który ma przynieść Unii 315 mld euro.
Zgodnie z nowym planem z budżetu UE zapewnione zostanie finansowanie w wysokości 16 mld euro, natomiast Europejski Bank Inwestycyjny wniesie dodatkowy wkład w postaci zdolności do ponoszenia ryzyka w wysokości 5 mld euro. Łącznie można dzięki temu wygenerować dodatkowe finansowanie inwestycji w kwocie co najmniej 315 mld euro.
Jest to jednak dopiero początek. Najważniejszym elementem nowego podejścia jest to, że państwa członkowskie i krajowe banki rozwoju będą również mogły wnosić swój wkład zarówno na poziomie funduszu, jak i poprzez współfinansowanie różnych projektów.
Z funduszu EFIS będą finansowane strategiczne projekty infrastrukturalne w całej UE w takich dziedzinach, jak sieci szerokopasmowe, energia i transport, edukacja, badania naukowe i innowacje, energia odnawialna i efektywność energetyczna. Część nowych funduszy będzie przeznaczona na wspieranie inwestycji MŚP oraz spółek o średniej kapitalizacji za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI).
Celem jest uruchomienie dodatkowych inwestycji, które nie byłyby możliwe w przypadku zachowania status quo. Zadaniem funduszu jest zmobilizowanie funduszy publicznych i nadanie impulsu inwestycjom prywatnym i współfinansowaniu bez tworzenia nowego zadłużenia. Dzięki nowemu funduszowi zainwestowane pieniądze będą pracować i wywołają możliwie jak najwyższy efekt mnożnikowy. Efekt mnożnikowy EFIS polega na tym, że niewielki udział środków publicznych wykorzystanych jako zdolność do ponoszenia ryzyka umożliwi znaczne zwiększenie udziału kapitału prywatnego w inwestowaniu w projekty, które w przeciwnym razie nie zostałyby sfinansowane.
– Każde euro ze środków publicznych zainwestowane w ramach funduszu przełoży się na inwestycje o wartości ok. 15 euro – szacuje Jyrki Katainen, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, który jest równocześnie komisarzem odpowiedzialnym za zatrudnienie, wzrost, inwestycje i konkurencyjność.
Nowy fundusz, którego celem będzie dokonywanie wyboru strategicznych inwestycji, powinien być atrakcyjny dla prywatnych inwestorów, gdyż przejmie bardziej kompleksową i obarczoną ryzykiem część transakcji.
W sektorze transportu konieczne jest modernizowanie infrastruktury, zmniejszanie zagęszczenia oraz usprawnienie połączeń handlowych.
Państwa członkowskie już przekazują powołanej we wrześniu 2014 r. wspólnej grupie zadaniowej Komisji i EBI informacje o projektach, które zostały wybrane na podstawie trzech kryteriów:
- projektu o wartości dodanej dla UE, które przyczyniają się do realizacji celów unijnych,
- wartość i rentowność gospodarcza - pierwszeństwo mają projekty o wysokim zwrocie społeczno-gospodarczym,
- projekty, które mogą rozpocząć się w trakcie następnych trzech lat, co oznacza prawdopodobieństwo wydatków kapitałowych w okresie 2015-17.
Zgodnie z szacunkami Komisji Europejskiej plan inwestycyjny może przyczynić się do wzrostu PKB UE o wartość od 330 do 410 mld euro oraz do stworzenia od 1 do 1,3 mln nowych miejsc pracy w trzech nadchodzących latach.
Do połowy 2015 r. fundusz powinien być gotowy do działania. W międzyczasie działania funduszu będzie wstępnie finansować EBI. Dzięki temu inicjatywa rozpocznie się płynnie.
