Podczas konferencji „Nowa Transeuropejska Sieć Transportowa (TEN-T) dla gospodarki i społeczeństwa” rozgorzała interesująca dyskusja o zaniechaniu budowy w Polsce kolei dużych prędkości. Przedstawiamy jej zapis.
O polskiej inwestycji w kolej dużych prędkości wspomniał już na początku konferencji Cezary Grabarczyk, wicemarszałek Sejmu (patron honorowy wydarzenia), były minister infrastruktury, który przypomniał, że Polska nie zrezygnowała z budowy linii dużych prędkości i projekt może ponownie ujrzeć światło dzienne.
Politycy nie powinni decydować
Temat powrócił później za sprawą Andrzeja Wacha (w latach 2004-2010 prezes PKP SA), który zabrał głos w serii pytań do prelegentów po jednej z dyskusji. Jego pytanie było skierowane do siedzącej przy stole prezydialnym Beaty Tuszyńskiej z Departamentu Koordynacji Strategii i Polityk Rozwoju w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju.
– W Polsce jest prowadzona dyskusja o KDP. Program budowy KDP nie jest odwołany. Wiemy, że zostało wydanych kilkadziesiąt milionów złotych na studium wykonalności i inne projekty. I w pewnym momencie działania te zostały przekreślone. Nie wiem dlaczego taka była decyzja – mówi Andrzej Wach. – Kieruję do pani dyrektor sugestię, żeby politycy i media nie decydowali czy ma być KDP, czy ma nie być – dodał były szef PKP SA.
Andrzej Wach opowiedział o czasach przygotowań do budowy KDP. Wówczas wraz z Jaspersem zastanawiano się nad sfinansowaniem budowy igreka – brakowało pieniędzy na wkład własny. Ale teraz są pieniądze z nowej perspektywy finansowej UE, choćby z instrumentu CEF, dlatego należałoby wznowić przygotowania do budowy KDP.
– Wiemy że Warszawa – Sochaczew jest już zablokowaną linią. Trzeba krok po kroku podchodzić do przygotowania budowy KDP, aby odblokowywać to, co jest już zablokowane. Pieniądze już wydane [na dokumentację – przyp. red.] można wykorzystać wstawiając wytyczoną trasę do krajowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wówczas dotychczasowe przygotowania nie poszłyby na marne – powiedział Andrzej Wach.
Beata Tuszyńska przyznała, że nie należy porzucać projektów, na które wydane zostały środki publiczne. Ale projekt KDP nadal obowiązuje, na co wskazują zapisy o przygotowaniach projektu w Strategii Rozwoju Transportu. Projekt „Y” został wpisany do polityki transportowej do przeprowadzenia prac studyjnych. – Prace nad nim ciągle trwają i mamy duże nadzieje na ich kontynuowanie – informuje dyrektor Tuszyńska.
W 2021 r. powinna ruszyć budowa
Z opinią przedstawicielki resortu infrastruktury nie zgodził się Zbigniew Szafrański, były prezes PKP PLK, aktualnie ekspert Instytutu Kolejnictwa. Jego zdaniem projekt KDP nie jest kontynuowany.
– Przyjęcie uchwałą rady ministrów w grudniu 2010 r. programu budowy KDP było poprzedzone pracami studialnymi zleconymi przez PKP PLK i ministerstwo. Ogłoszenie, że zatrzymujemy projekt nie było niczym poparte. Jeśli przejrzymy Wieloletni Program Inwestycji Kolejowych to nie ma kontynuacji prac przygotowawczych dla KDP – podkreśla Zbigniew Szafrański. – Jeżeli zgodnie z wytycznymi TEN-T linia KDP jako element sieci bazowej miałaby być uruchomiona w roku 2030 to powinniśmy zarezerwować przynajmniej 2 lata na testy ruchu pasażerskiego. Czyli pierwsze testy powinny się rozpocząć w 2028 r. A zatem lata 2021-2022 to najpóźniejszy termin rozpoczęcia fizycznej budowy – dodaje.
Według Szafrańskiego same wykupy gruntów pod KDP zabiorą wiele lat. Dlatego brak kontynuacji przygotowań do inwestycji w obecnej perspektywie UE jest rażący. Gdyby projekt był nadal kontynuowany to do budowy linii KDP można by było przystąpić zaraz po zakończeniu bieżącej perspektywy (po 2020 r.). Niestety to nie będzie możliwe.
Na koniec dyskusji głos zabrał profesor Adam K. Prokopowicz, który podkreślił, że z punktu widzenia Komisji Europejskiej zaniechanie budowy KDP sprawia, że Polska narusza unijną politykę spójności. Przypomniał on, że fundusze spójności są po to, aby kraje biedniejsze, jak Polska, mogły dogonić kraje bardziej rozwinięte. My nie wykorzystujemy właściwie funduszy.
Konferencja „Nowa Transeuropejska Sieć Transportowa (TEN-T) dla gospodarki i społeczeństwa” została zorganizowana 25 lutego w Warszawie przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP. Odbyła się w Instytucie Kolejnictwa.
