Czy osoby niepełnosprawne znają swoje prawa i czy potrafią z nich korzystać? Uczelnie wyższe z krajów Grupy Wyszehradzkiej prowadzą badanie dotyczące znajomości swoich praw w transporcie przez osoby z ograniczoną sprawnością ruchową.
Katedra Transportu Kolegium Zarządzania i Finansów Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie realizuje, wspólnie z partnerami z Uniwersytetu w Żylinie, Wydziałem Transportu Uniwersytetu w Pardubicach oraz Politechniką w Budapeszcie, projekt badawczy: Prawa pasażerów z ograniczoną sprawnością ruchową w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Projekt uzyskał finansowanie w ramach tzw. małego grantu z Funduszu Wyszehradzkiego i będzie realizowany do 31 marca 2015 r. Koordynatorem Projektu jest prof. Jaroslav Matuska z Uniwersytetu w Pardubicach, a z ramienia SGH w jego realizacji uczestniczą dr Izabela Bergel oraz prof. dr hab. Elżbieta Marciszewska z Zakładu Teorii i Polityki Transportowej w Katedrze Transportu.
– Głównym założeniem projektu jest zbadanie znajomości praw w transporcie przez osoby niepełnosprawne. W tym celu została przygotowana ankieta online, która we wszystkich czterech państwach zostanie przeprowadzona przy współpracy z organizacjami osób niepełnosprawnych – mówi dr Izabela Bergel.
Problem z możliwością korzystania z transportu dotyczy dużej grupy społeczności naszego kraju.
– Około 15 proc. społeczeństwa to są osoby niepełnosprawne w Polsce – zauważa prof. Elżbieta Marciszewska.
Podobne statystyki dotyczą innych państw. Liczba ta może sięgać nawet 25 proc., w zależności od kryteriów, jakie poszczególne kraje przyjmą. Polska bazuje na kryteriach, które są nakreślone w rozporządzeniach unijnych. W transporcie do osób z ograniczoną sprawnością ruchową (PRM – passenger with reduced mobility) zalicza się: osoby na wózkach inwalidzkich, osoby niewidome, niedowidzące, głuche, słabo słyszące, osoby z dzieckiem w wózku (do lat 3), kobiety w ciąży oraz osoby starsze – powyżej 65. roku życia.
– Problem starzejącego się społeczeństwa dotyczy większości krajów europejskich. Populacja polska oceniana jest jeszcze jako względnie młoda, ale starzejemy się dość szybko. W przeciągu 25 lat (2005-2030) udział osób w wieku powyżej 65 lat wzrasta o ponad 10 proc. Czyli w 2030 roku co czwarty Polak będzie osobą starszą, czyli o ograniczonej mobilności poruszania się – dodaje dr Izabela Bergel.
– Trzeba też zdawać sobie sprawę z tego, że jednocześnie jest to grupa, która, w związku ze zmianą modelu życia, oczekuje dostępności. Mówi się o różnych wykluczeniach, jest także wykluczenie komunikacyjne. Cała idea tego projektu prowadzi do tego, żeby tych ludzi przywrócić do społeczności, a nie wykluczyć – przekonuje prof. Elżbieta Marciszewska.
W Polsce partnerem realizacji badania ankietowego jest Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych (PFON) oraz Dział Spraw Osób Niepełnosprawnych w SGH. W każdym kraju V4 ankietowane będzie minimum 200 osób z różnych grup PRM.
25 listopada 2014 r. w Ośrodku Integracyjnym „Kosatec” w Pardubicach odbył się w ramach tego projektu workshop z udziałem przedstawicieli czterech uczelni uczestniczących w realizacji projektu oraz licznego grona organizacji niepełnosprawnych z Czech.
