Coraz więcej skrzyżowań z sygnalizacją jest wyposażonych w urządzenia automatycznie wykrywające pieszych i rowerzystów oczekujących na zielone światło. Nie trzeba wówczas naciskać „żółtych przycisków”. Jak to działa?
W Warszawie jest blisko 800 sygnalizacji świetlnych. Ponad 500 z nich (oprócz najstarszych instalacji) to tzw. sygnalizacje adaptacyjne, dostosowujące długość sygnału zielonego do natężenia ruchu. Jest to możliwe dzięki detektorom, które wykrywają ruch samochodów, rowerów i pieszych. Detekcja pojazdów odbywa się zazwyczaj za pomocą pętli indukcyjnych, zatopionych w nawierzchni jezdni. Od kilku lat automatyczna detekcja obejmuje również rowerzystów i pieszych. Aby lepiej poinformować użytkowników, wszystkie takie skrzyżowania zostały oznaczone za pomocą specjalnych naklejek informacyjnych.
Jak działa automatyczna detekcja pieszych i rowerzystów? Jeżeli na przejściu dla pieszych sygnalizacja jest wzbudzana za pomocą detekcji, wykrywanie pieszego może się odbywać na dwa sposoby:
1) ręcznie – przez dotknięcie przycisku umieszczonego na maszcie sygnalizatora. Po dotknięciu przycisk zapala się na czerwono (podświetla się napis „czekaj”, w starszych urządzeniach jest to czerwona kontrolka).
2) automatycznie – wystarczy podejść w pobliże przejścia dla pieszych. Czujnik (wideo, termowizyjny lub radarowy) wykrywa pojawienie się pieszego w strefie oczekiwania i przekazuje taki komunikat do sterownika sygnalizacji. System potwierdza wykrycie pieszego wyświetlając na przycisku taki sam komunikat jak w przypadku jego naciśnięcia.
Automatyczna detekcja pieszych nigdy nie występuje jako jedyna metoda. Zawsze instalowany jest również przycisk umożliwiający ręczne zgłoszenie potrzeby zapalenia zielonego światła. Takie podejście z jednej strony zapewnia skuteczną detekcję pieszego nawet w przypadku awarii czujnika, a z drugiej umożliwia „przyzwyczajenie się” pieszego do sytuacji, że nie musi nacisnąć przycisku aby otrzymać sygnał zezwalający.
W taki sam sposób działa automatyczna detekcja rowerzystów. Jest ona szerzej rozpowszechniona, ponieważ jej stosowanie jest od kilkunastu lat obowiązkowe. W sumie automatyczne detektory działają na ponad 140 skrzyżowaniach.
Ręczna detekcja pieszych za pomocą przycisków była dominującą metodą stosowaną w Warszawie w pierwszej dekadzie XXI w. Obecnie wszystkie nowe i remontowane sygnalizacje są wyposażone w czujniki wykrywające pieszych automatycznie. Nadal jednak jest wiele skrzyżowań gdzie są tylko przyciski. Takie miejsca są sukcesywnie modernizowane i wyposażane w automatyczne detektory.Przyciski są też stosowane na wszystkich skrzyżowaniach wyposażonych w automatyczne czujniki. Mało kto wie, że poza wspomnianą funkcją zapasowej detekcji pieszego mają one również inne zastosowania. W kasecie przycisku znajduje się bowiem sygnalizacja dźwiękowa i wibracyjna dla osób z dysfunkcją wzroku. Wibrację uruchamia się wciskając guzik umieszczony od spodu kasety przyciskowej. Dodatkowo, na bocznej ściance kasety przyciskowej znajduje się plan tyflograficzny (dotykowy) przejścia dla pieszych. Dzięki temu osoby słabiej widzące mogą dowiedzieć się za pomocą dotyku, jaka jest długość przejścia dla pieszych, czy jest ono wyposażone w azyl itd.
Decyzja o tym, jaki program sygnalizacji obowiązuje na skrzyżowaniu i które relacje są wyposażone w detekcję należy do Biura Polityki Mobilności i Transportu urzędu Warszawy, które pełni funkcję organu zarządzającego ruchem. Zatwierdzony program sygnalizacji określa m.in. minimalny i maksymalny czas wyświetlania sygnałów dla poszczególnych relacji oraz wskazuje, które relacje są wzbudzane za pomocą detekcji (tzn. zielone światło nie zapali się, jeżeli nie ma na nie zapotrzebowania). Najczęściej są to relacje mniej uczęszczane – wloty podporządkowane i przejścia wzdłuż nich, wydzielone lewoskręty). Postulaty dotyczące zmian w ustawieniach sygnalizacji świetlnej (wydłużanie lub skracanie sygnałów itd.) najlepiej jest zgłaszać do Miejskiego Centrum Kontaktu 19115.
