W branży kolejowej jest coraz więcej przewoźników oraz organizatorów przewozów. Problemem staje się skoordynowanie wszystkich rozkładów jazdy. O tym jak ustalić korzystne dla pasażerów rozkłady dyskutowano podczas kolejnej debaty z cyklu Lunch z Kurierem.
Zdaniem Andrzeja Massela, wiceministra transportu, najbardziej korzystnym rozkładem jest rozkład cykliczny i zintegrowany. Aby móc go wprowadzić należy tak skoordynować przewozy, aby funkcjonowały jako sprawne łańcuchy komunikacji. Wówczas będzie można powiedzieć, że kolej jest konkurencyjna dla transportu indywidualnego.
- Do osiągnięcia takiego stanu potrzebna jest współpraca organizatorów przewozów. Organizatorzy musza mieć świadomość, że pasażer jest jednym z ogniw tego łańcucha. Zaś rolą państwa jest stworzenie zachęt skłaniających przewoźników do współpracy. Te zachęty można zawrzeć w regulacjach dotyczących zamawiania tras – mówi Andrzej Massel.
Jak w szwajcarskim zegarku
W każdym kraju istnieją różne, odmienne sposoby układania i optymalizowanie rozkładów. Na przykład w Bułgarii jest to robione „ręcznie”, co zajmuje pracownikom spółek kolejowych bardzo dużo czasu. W innych krajach, np. w Szwajcarii, wykorzystuje się odpowiednie oprogramowanie.
- Mają tam systemy informatyczne działające online, które spowodowały, że tworzenie rozkładu jest zautomatyzowane. Oprogramowanie tworzy rozkłady i generuje obiegi taboru. System wykonuje rozkład w kilku wariantach, aby można było wybrać najbardziej optymalny. Aktualnie Koleje Czeskie przygotowują się do wdrażenia takiego oprogramowania – informuje Pavel Nevicky, partner w firmie doradczej Adwise, która jest jednym z oferentów systemu u naszych południowych sąsiadów.
W Czechach optymalizacja rozkładów jazdy jednym z wielu realizowanych projektów, które mają usprawnić działanie kolei. Projekt wdrożenia odpowiedniego oprogramowania do optymalizacji rozkładu jest na tyle istotny, że musi mieć wsparcie zarządu spółki. Kolej Czeskie współpracują przy tym przedsięwzięciu z wieloma firmami doradczymi. Jedną z nich była spółka Adwise, której przedstawiciele poświęcili wiele czasu na omówienie problemów , oraz na przekonanie pracowników kolei, że wprowadzane zmiany posuną całą firmę do przodu.
Przedstawiciele firm Adwise oraz Cube ITG (firma informatyczna, partner spółki Adwise), przedstawili podczas Lunchu z Kurierem korzyści, jakie można osiągnąć w procesie tworzenia rozkładów jazdy dzięki branżowemu oprogramowaniu. Proponowane narzędzia zaciekawiły polskich przewoźników.
Wymagania wobec systemu
Dariusz Grajda, członek zarządu, dyrektor ds. handlowych Kolei Mazowieckich, podchodzi do nowych narzędzi nieco sceptycznie. Koleje Mazowieckie zapoznały się z podobną ofertą ok. 10 firm z całej Europy. Większość ofert nie spełniało oczekiwać przewoźnika, gdyż żadne oprogramowanie nie potrafiło ułożyć obiegów i przyporządkować im drużyn konduktorskich. A z punktu widzenia KM, system musiałby poddać analizie 800 pociągów obsługiwanych codziennie.
Jednym z poruszanych przez przewoźników zagadnień jest to, kto powinien wdrożyć odpowiednie oprogramowanie do konstruowania rozkładów jazdy. Włodzimierz Wilkanowicz, prezes Kolei Wielkopolskich, uważa, że zarządca infrastruktury powinien posiadać odpowiednie narzędzia i udostępniać je przewoźnikom za opłatą.
Z kolei Andrzej Żurkowski, dyrektor Instytutu Kolejnictwa, jest zdania, ze odpowiednie metody konstruowania rozkładów jazdy są omawiane od lat. Instytut ma duże doświadczenia w tym temacie. Aby jednak stworzyć satysfakcjonujący rozkład, potrzebne są regulacje, które skłonią przewoźników do współpracy. I powinien funkcjonować organ, który by koordynował współpracę przewoźników.
Debata pt. „Optymalizacja rozkładów jazdy w kolejowych przewozach pasażerskich” odbyła się 6 listopada w Warszawie. Relację z tego wydarzenia opublikujemy w jednym z najbliższych wydań „Kuriera Kolejowego”.
