Z raportu Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o pomocy publicznej w Polsce udzielonej przedsiębiorcom w 2011 r. wynika, że sektor transportu kolejowego został dofinansowany kwotą 2,943 mld zł. To w stosunku do roku 2010 wzrost o 953,6 mln zł.
W 2011 r. przedsiębiorcom udzielono w sumie ok. 21,47 mld zł pomocy publicznej. Podobnie jak w latach poprzednich w 2011 roku beneficjentami ponad połowy pomocy były duże przedsiębiorstwa. Największym beneficjentem pomocy była spółka PKP Intercity – 1,25 mld zł, PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna – 1,18 mld zł. Na drugim miejscu znalazła się spółka Przewozy Regionalne – 1,04 mld zł. Pomoc dla przedsiębiorstw plasujących się na kolejnych miejscach nie przekroczyła jednostkowo 441 mln zł.
Miliardowy wzrost
W 2011 r. udzielono nieco ponad 4 mld zł pomocy publicznej podmiotom działającym w sektorze transportu, co stanowiło 18,6 proc. ogólnej wartości udzielonej pomocy. Z tej kwoty 2,943 mld zł przyznano podmiotom działającym w sektorze transportu kolejowego (73,5 proc. ogólnej wartości pomocy udzielonej w całym sektorze transportu).
Mimo, że ogólna wartość wsparcia w 2011 r. wyniosła 21,47 mld zł i była mniejsza o 2,62 mld niż w 2010 r. to kolej tego nie odczuła. Wręcz przeciwnie w 2010 r. wartość pomocy dla branży była mniejsza o prawie miliard i wyniosła ok. 1,989 mld zł, co stanowiło wówczas 69,8 proc. wszystkich wydatków publicznych na transport.
W 2011 r. cała pomoc publiczna udzielona transportowi lądowemu, w tym kolejowemu została udzielona w formie rekompensaty za realizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym. Jej wartość wyniosła 3,633 mld zł (90,8 proc. całej sumy przeznaczonej na dofinansowanie transportu). Pozostałą część (9,2 proc.) przeznaczono na działalność wspomagającą m.in.: porty lotnicze, morskie i śródlądowe, działalność w zakresie przeładunku, magazynowania i przechowywania towarów (np. terminale intermodalne) i działalność agencji transportowych.
Na barkach samorządów
Najwięcej pomocy tego rodzaju udzielili marszałkowie województw. W 2011 r. samorządy przyznały na ten cel łącznie prawie 1,894 mld zł pomocy, z czego 1,432 mld zł na podstawie ustawy o transporcie kolejowym oraz ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.
Pomoc ta wynika z umów zawieranych pomiędzy przewoźnikiem kolejowym i samorządem województwa, do którego zadań należy organizowanie i dotowanie regionalnych kolejowych przewozów osób. Największa część tej pomocy została udzielona Przewozom Regionalnym (834,8 mln zł).
Ministerstwo też dokłada
Z kolei dotacje resortowe wyniosły w 2011 r. łącznie 715,6 mln zł i zostały przekazane wyłącznie przedsiębiorstwom działającym w sektorze transportu kolejowego, z czego 64 proc. otrzymało PKP Intercity (454,7 mln zł), a 28 proc. – Przewozy Regionalne (202,0 mln zł).
Znaczącej rekompensaty za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym udzieliło również Centrum Unijnych Projektów Transportowych ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Wyniosła ona 978,4 mln zł, z czego 794,6 mln zł otrzymało PKP Intercity, a 156,8 mln zł Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu.
Od 2007 r. mamy do czynienia ze stopniowym wzrostem wartości udzielanej pomocy publicznej. Związane jest to przede wszystkim z uruchomieniem projektów finansowanych z funduszy unijnych. W sektorze transportu pomoc zwiększyła sie z 6,54 mld zł w 2007 r. do prawie 21,47 mld zł w 2011 r.
Cały raport o pomocy publicznej w 2011 r. znajduje się na stronie internetowej UOKiK.
