Nowelizacja obejmuje zagadnienia dotyczące dopuszczania do eksploatacji wyrobów oraz określonych części systemu kolei, prowadzenia krajowego rejestru infrastruktury kolejowej oraz certyfikowania podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie wagonów towarowych.
Ustawa dostosowuje polskie prawo do unijnej dyrektywy dotyczącej interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie, czyli europejskiego projektu, który ma poprawić konkurencyjność sektora kolejowego w stosunku do innych rodzajów transportu.
Zmianie uległa m.in. klasyfikacja podsystemów strukturalnych kolei, wprowadzony został również podział podsystemu sterowania na dwie oddzielne części: przytorową i pokładową. Odmienne od dotychczas wykorzystywanych będą także procedury weryfikacji elementów podsystemów strukturalnych nieobjętych obowiązkiem stosowania wymagań interoperacyjności lub podsystemów, w których skład wchodzą typy urządzeń lub budowli nieujęte we właściwej technicznej specyfikacji.
W ustawie określono m.in., że warunkiem dopuszczenia do eksploatacji budowli i urządzeń, mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu kolejowego, jest uzyskanie świadectwa dopuszczenia do eksploatacji wydanego dla pierwszego egzemplarza. Decyzje w sprawach dotyczących wydania, odmowy lub cofnięcia świadectwa będzie podejmować prezes Urzędu Transportu Kolejowego. Kolejne egzemplarze danego typu budynków lub urządzeń będą dopuszczane do użytku na podstawie odpowiedniej deklaracji zgodności z pierwszym egzemplarzem, wydawanej przez producenta.
W nowelizacji przewidziano ponadto zmianę sposobu wyboru i sprawdzania podmiotów, które przeprowadzają badania techniczne niezbędne do wydania świadectwa dopuszczenia do eksploatacji określonych typów urządzeń, budowli i pojazdów kolejowych. Zgodnie z ustawą prowadzenie działalności polegającej na wykonywaniu badań technicznych ma wymagać uzyskania zgody Prezesa UTK.
Doprecyzowano również zasady certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie wagonów towarowych i związane z tym zadania prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. Ma on wydawać certyfikaty na zasadach i w trybie określonym w unijnych przepisach. Certyfikaty wydane zgodnie z unijnymi przepisami w innych krajach UE podmiotom odpowiedzialnym za utrzymanie pojazdu kolejowego będą ważne również w Polsce.
Nowelizacja rozszerza na wszystkie linie kolejowe, a nie tylko te o znaczeniu państwowym, zakres stosowania przepisów określających szczególne zasady i warunki przygotowania inwestycji dotyczących linii kolejowych.
Sejm uchwalił ustawę 30 sierpnia 2013 r. Prezydent podpisał ustawę 12 września 2013 r. Znowelizowane przepisy wchodzą w życie 1 kwietnia 2014 r. z wyjątkiem niektórych przepisów dotyczących m.in. postępowań w sprawie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, które zaczęły obowiązywać od 15 października 2013 r.
